زیانی هێرشی ئیسرائیل بۆ سوریا
خەڵك- بەشی هەواڵ كەناڵی العالم-ی ئێرانی لەزاری سەرچاوەیەكەوە…
زیاترتاگ: سوريا
سەركردەیەكی پەیەدە: هێرشی توركیا بۆ سەر عەین عیسا بەڕەزامەندی روسیایە
خەڵك- بەشی هەواڵ سەركردەیەكی پەیەدە ڕایگەیاند: توركیا بەنیازە…
زیاترسەردێر
-
خەڵك- ئەندامێكی ئەنجومەنی نوێنەران لە پارێزگای بەسرە ئاشكرایكرد جوڵە سیاسی و جەماوەرییەكان بەردەوامن بۆ دامەزراندنی هەرێمی بەسرە، هێزە ئەمنییەكانی هاوشێوەی هێزی پێشمەرگەی هەرێمی كوردستان دەبن، ئەوان توانای دەوڵەتیشیان هەیە نەك تەنیا هەرێم. عودەی عەواد ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە پارێزگای بەسرە لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، گوێمان لە هیچ گفتوگۆیەك نەبووە لەگەڵ بەسرە دەربارەی بەشی خۆی لە پەترۆ دۆلار و دەسەڵات و داوای خۆپیشاندەران و تەنانەت كورسییەكانی پەرلەمانیش لە پارەی بەسرە و 190ی بودجەشی عێراقی هەیە. راشیگەیاند، ئێستا دەڕۆین بەرەو راگەیاندنی هەرێمی بەسرە هیواخوازین پشتیوانیمان بكەن یارمەتیمان بدەن، بزانین كێ دژمانە و كێ لەگەڵمانە. رونیشیكردەوە دامەزراندنی هەرێمی بەسرە دڵنیاییە و ئێمە بەندەری ئاوی و دەروازەی سنوری و زیاتر لە 10 لیوای حزبی و هێزی ئەمنی و دەریایی هەیە، بۆیە دەبێت بگەڕێنرێنەوە بۆ بەسرە بۆ گرتنەدەستی دۆسێی ئەمنی و گواستنەوەیان بۆ پاسەوانی سنور هاوشێوەی پێشمەرگە.
-
خەڵك-بەشی هەواڵ نرخی نەوت لەبازاڕەكانی جیهان بەراورد بە ڕۆژانی ڕابردوو بەرز بووتەوە. ئاژانسەكانی جیهان بڵاویانكردەوە، نرخی نەوت بۆ ئەمڕۆ چوار شەممە، 27-1-2021، بەشێوەیەك بووە كە نرخی نەوتی برێنت بە 56 دۆلار و 22 سەنت لە بازاڕەكانی جیهان مامەڵەی پێوەكراوە و هاوكات نرخی بەرمیلێك نەوتی خاوی ئەمریكیش بە 52 دۆلار و 93 سەنت مامەڵەی پێوەكراوە. هۆكاری بەرزبونەوەی نرخی نەوت دەگەڕێتەوە بۆ ڕێككەوتنی گروپی ئۆپیك پڵەس لەسەر زیادكردنی بەرهەمهێنانی نەوت بە بڕی 500 هەزار لە ڕۆژێكدا. هاوكات هەڵكشانی نرخی نەوت لەكاتێكدایە، ژمارەیەك لەو وڵاتانەی بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆنا بەشێك لە كەرتە پیشەسازی و بازرگانییەكانیان وەستاندبوو، لە ئێستادا و بەهۆی كەمبوونەوەی مەترسییەكانی كۆرۆنا، بەشێك لە چالاكییە ئابوورییەكانیان دەستپێكردووەتەوە، ئەمەش بووەتە هۆی بەرزبوونەوەی نرخی نەوت.
-
مستەفا ئیلخانیزادە، نووسەر و مامۆستای زمانی كوردی لە بۆكان دەستبەسەر كرا. ڕێكخراوی مافی مرۆڤی هەنگاو بڵاویكردەوە، مستەفا ئیلخانیزادە، نووسەر، شاعیر و لێپرسراوی ناوەندی كەلتووری و فێركاریی "ئەدەب" لە بۆكان دەستبەسەر كرا. ڕێكخراوی مافی مرۆڤی هەنگاو ڕایگەیاند، ڕۆژی سێ شەممە 26/1/2021 هێزە ئەمنییەكانی ئێران هەڵیانكوتایە سەر نووسینگەی كار و ماڵی مستەفا ئیلخانیزادە، نووسەر و شاعیر و بەرپرسی ناوەندی كەلتووری و فێركاریی "ئەدەب" لە بۆكان و ناوبراویان دەستبەسەر كرد. ڕێكخراوەكە ئاماژەی بەوەشداوە، هێزە ئەمنییەكان هاوكات لەگەڵ دەستبەسەر كردنی مستەفا ئیلخانیزادە، ماڵەكەی و شوێنی كارەكەیان پشكنیوە و دەستیان بەسەر مۆبایل و كۆمپیوتەر و كەلوپەلە تایبەتەكانیدا گرتووە. بەپێی زانیارییەكان، مستەفا ئیلخانیزادە بە تۆمەتی بەڕێوە بردنی ڕێوڕەسمێك بە بۆنەی دووی ڕێبەندان، ساڵڕۆژی دامەزراندنی كۆماری كوردستان لە مهاباد، لە ناو نووسینگەكەی خۆیدا لە ناوەندی "ئەدەب" دەستبەسەر كراوە. ڕێكخراوەكە باسی لەوەش كردووە، ئەو نووسەرە كوردە لە پاش دەستبەسەركرانی بۆ شوێنێكی نادیار گواستراوەتەوە و چارەنووسی نادیارە. خەڵك – بەشی هەواڵ
-
كەمێك پێش ئێستا شێخ جەمال ئەلعنزی سەرۆكی ھۆزی ئەلعنزی لە كەركوك كوژرا. بەپێی زانیارییەكانی (تۆڕی میدیایی خەڵك) ئەمشەو سێ شەممە 26/1/2021، لە شەقامی پێشنگای ئۆتۆمبێلەكان لە كەركوك شێخ جەمال ئەلعنزی سەرۆكی ھۆزی ئەلعنزی كوژرا. پۆلیس و هێزە ئەمنییەكان گەیشتوونەتە شوێنی ڕووداوەكە و تائێستا هۆكاری كوشتنەكەی نەزانراوە و بكوژەكانیشی نەناسراون و لێكۆڵینەوەش دەستی پێكردووە. خەڵك – بەشی هەواڵ
-
قۆناغی دووەمی پڕۆسەی تۆماری بایۆمەتریی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان دەستی پێكردووە. سەرۆكی فەرمانگەی تەكنەلۆژیای زانیاری لە حكومەتی هەرێمی كوردستان ڕایدەگەیەنێت، قۆناغی دووەمی پڕۆسەی تۆماری بایۆمەتریی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان دەستی پێ كردووە، كە تەواوی مووچەخۆران دەبنە خاوەن ژمارەی بانكی و هەروەها فەرمانبەران و هاووڵاتیانیش دەبنە خاوەن ناسنامەی ئەلكترۆنی. هیوا فەرزندە ئەفەندی سەرۆكی فەرمانگەی تەكنەلۆژیای زانیاری لە حكومەتی هەرێمی كوردستان بە ماڵپەڕی فەرمی پارتی ڕاگەیاندووە، "قۆناغی دووەمی بایۆمەتری دەستی پێ كردووە كە تەواوكەری قۆناغی یەكەمە و بریتییە لە دروستكردنی ئەو سیستمە ئەلكترۆنیانەی كە حكومەت پێویستی پێیانە، بۆ نموونە ژمێریاریی ئەلكترۆنی و سیستمی میلاكاتی ئەلكترۆنی و بەردەوامبوون لە تۆماری ئەو خەڵكەی كە دەستبەكار دەبن لە حكومەت، هەروەها بۆ ئاسانكاری لە كاتی خەرجكردنی مووچەی فەرمانبەران لە ئێستادا سەرقاڵی دروستكردنی ناسنامەی ئەلكترۆنی و ژمارەی بانكین بۆ مووچەخۆرانی حكومەتی هەرێم، كە دەبێتە ناسنامەیەكی دیجیتاڵی بۆ فەرمانبەر، بۆ ئەمەش وای بۆ دەچم تا ناوەڕاستی یان كۆتایی مانگی ئادار ئەم پڕۆسەیە تەواو بێت". سەرۆكی فەرمانگەی تەكنەلۆژیای زانیاری لە حكومەتی هەرێمی كوردستان وتیشی: "لە هەمان كاتدا سیستمەكانی حیساباتی ئەلكترۆنیش لە جێبەجێبووندان و دوای تەواوبوونیشیان حكومەت بڵاویان دەكاتەوە". ئاماژەی بەوەشكرد: "مووچەخۆرانی حكومەت بەشێكی بچووكی دانیشتووانی هەرێمن و پلانی حكوومەت خزمەتكردنە بە دانیشتووانی هەرێم، بۆیە ناسنامەی ئەلكترۆنی بۆ هاووڵاتیانیش دروست دەكرێت، واتا گشت دانیشتووانی هەرێم لە داهاتوویەكی نزیكدا دەبنە خاوەن ئەو ژمارە ئەلكترۆنییە تایبەتە، هەروەك سەرۆكی حكومەت لە كردنەوەی پڕۆژەی مۆڵەتی شۆفێری و تۆماری ئۆتۆمبێلەكان باسی لەوە كرد، هەموو دانیشتووییەكی هەرێم دەبێتە خاوەن ناسنامەیەكی ئەلكترۆنی دواتریش تەواوی خزمەتگوزارییە ئەلكترۆنییەكان جێبەجێ دەكرێن و بەردەست دەبن، بۆیە پڕۆسەیەكی بەردەوامە و كاتی پێ دەچێت، بەڵام لە ماوەیەكی نزیك ڕوودەدات، بۆ ئەمەش وای بۆ دەچم تا ساڵی 2022 هاووڵاتیانیش ئەو ناسنامە ئەلكترۆنییەیان پێ دەدرێت". خەڵك – بەشی هەواڵ
-
وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار ڕایدەگەیەنێت: پڕۆسەی خاوێنكردنەوەی دەوروبەری هەولێر دەستیپێكرد. وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار لە ڕاگەیەنراوێكدا ڕایگەیاند: "ئەمڕۆ سێشەممە 26ی كانوونی دووەمی 2021 لە ڕێی چەندین تیمەوە بە بەكارهێنانی زۆرترین ئامێر و كرێكار، پڕۆسە گەورەكەی خاوێنكردنەوەی دەرەوەی شاری هەولێر لەسەر ڕێگەی شارۆچكەی كەسنەزان تا بناری سەفین و شوێنە گەشتیارییەكانی ناوچەكە دەستیپێكرد و بەردەوامیشی دەبێت". وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار، داواش لە هاووڵاتییان و گەشتیاران و تەنانەت سەرنشینانی ئۆتۆمبێلیش دەكات، پیسی و كەلوپەل فڕێ نەدەن و ڕەچاوی پاكوخاوێنی بكەن. خەڵك – بەشی هەواڵ
-
سەرۆكی هەرێم ڕایدەگەیەنێت، دوو فیلمەكەی ئاژانسی هەواڵی فارس سوكایەتییە و هەستی گەلی كوردستانی برینداركردووە. نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان ڕاگەیەنراوێكی لەبارەی ئەو دوو فیلمەوە بڵاوكردەوە كە میدیاكانی ئێران لەسەر هەولێر و پێشمەرگە و شەڕی داعش بڵاویكردوونەتەوە و دەڵێت، هەوڵیان داوە ڕاستییەكان بشێوێنن و "سوكایەتی بە پێشمەرگە و سەركردایەتیی هەرێمی كوردستان" بكەن و "خۆڕاگریی خەڵكی كوردستان بشارێتەوە". نێچیرڤان بارزانی ئاماژەی بەوەش كردووە، هاوكارییەكانی ئێران بۆ هەرێمی كوردستان لەكاتی شەڕی دژی داعشدا پەیوەندییەكانی بەهێزتر كرد، بەڵام "ئەو ئاژانسە فەڕمییە لە كۆماری ئیسلامیی ئێران [ئاژانسی هەواڵیی فارس]، بەو كارەی هەوڵ دەدات زیان بە پەیوەندییەكان و دۆستایەتیی نێوانمان بگەیەنێت". سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە ڕاگەیەنراوەكەدا دەڵێت:"داوای هەڵوێستێكی گونجاو لە كۆماری ئیسلامیی ئێران بەرامبەر ئەو دوو فیلمە دەكەین." دەقی ڕاگەیەنراوەكە: ڕاگەیەنراوێك لە سەرۆكی هەرێمی كوردستانەوە لەم ماوەیەدا ئاژانسی هەواڵی فارس لە ئێران، لە ڕێگەی بەرهەمهێنانی دوو فیلمەوە لەسەر هەولێر و پێشمەرگە و شەڕی داعش، هەوڵی داوە ڕاستییەكان بشێوێنێت و سوكایەتی بە پێشمەرگە و سەركردایەتیی هەرێمی كوردستان بكات و خۆڕاگریی خەڵكی كوردستان بشارێتەوە. هاوكارییەكانی ئێران بۆ هەرێمی كوردستان لە كاتی شەڕی داعشدا پەیوەندییەكانی نێوانمانی بەهێزتر كرد، ئەو ئاژانسە فەرمییە لە كۆماری ئیسلامیی ئێران، بەو كارەی هەوڵ دەدات زیان بە پەیوەندییەكان و دۆستایەتیی نێوانمان بگەیەنێت. ئەو كارە گیانی ئەو شەهیدانەش ناشاد دەكات كە ئەو ڕۆژانە پێكەوە لە یەك سەنگەردا بەرامبەر داعش شەهید بوون. بێگومان كارێكی ئاوای پڕ لە نادروستی و پڕ لە شێواندنی ڕاستی و منەتكردنی بەو شێوەیە، بە هیچ شێوەیەك لەگەڵ ئەو ئەخلاق و هەڵسوكەوتەشدا یەك ناگرێتەوە كە فەرماندەی شەهید قاسم سلێمانی هەیبوو. بۆیە كاری بەو شێوەیە دڵسۆزی نییە بۆ كۆماری ئیسلامیی ئێران و فەرماندەی شەهید، بەڵكو تێكدانی ئەو پەیوەندییە بەهێزەیە كە فەرماندە قاسم سلێمانی لەگەڵ هەرێمی كوردستان پەرەی پێدابوو. پشتیوانییەكانی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە كاتە سەختەكاندا بۆ خەڵك و لایەنەكانی هەرێمی كوردستان و لە سەرەتای هێرشی داعشدا بۆ سەر كوردستان كە بە چەك و تەقەمەنی و ژمارەیەك ڕاوێژكار بە فەرماندەییی فەرماندە قاسم سلێمانی، هاوكاریی پێشمەرگەیان كرد، هەمیشە جێگەی سوپاس و ڕێزە و لەكاتی خۆیدا هەرێمی كوردستان بە ڕوونی ئەوەی ڕاگەیاندووە. هەروەك چۆن هاوكاریی هاوپەیمانیی نێودوڵەتیی دژی داعش، بەتایبەتی هاوكاریی كاریگەر و ماوەدرێژی ئەمەریكا، هەروەها هاوكاریی وڵاتانی ئەورووپا و ناوچەكە، بە هەمان شێوە هاوكاریی حیزبە كوردستانییەكانیش لە ڕۆژانی سەرەتای هێرشی داعشدا بۆ سەر كوردستان لەبیر ناكرێن. هاوكاریكردنی پێشمەرگە بە چەك و تەقەمەنی لەلایەن ئێران و دواتریش هاوكاریی بەرفراوانی هاوپەیمانان زۆر گرنگ بوو، چونكە بەهۆی ئەوەی ڕێگە نەدەدرا حكوومەتی هەرێمی كوردستان چەك لە دەرەوە بكڕێت و حكوومەتی عێراقیش چەك و تەقەمەنی نەدەدایە پێشمەرگە، هێزی پێشمەرگە بە چەكی زۆر سادە، بەرامبەر دڕندەییی داعش و چەكە پێشكەوتووەكانی وەستابووەوە. لە كاتی هێرش و شەڕی داعشدا، هێزی پێشمەرگەی كوردستان بە فەرماندەیی و ئەزموونی چەندین ساڵ خەباتی پێشمەرگایەتیی سەرۆك مەسعوود بارزانی، وەك سەرۆكی هەرێمی كوردستان و فەرماندەی گشتیی هێزی پێشمەرگەی كوردستان، لەسەر زەوی هێرشی داعشی ڕاگرت و هێزی داعشی لە ناوچەكەدا تێكشكاند، ئەوەش تێكشكاندنی هێزێكی تاریكپەرستی ئەوتۆ بوو كە هەڕەشە بوو لەسەر هەموو وڵاتانی ناوچەكە و ئازادی و ئاسایشی هەموو جیهان. هەرێمی كوردستان كە وەك هەمیشە شوێنی پێكەوەژیانی ئاشتیانەی نەتەوە و ئایینە جیاوازەكان بووە، جارێكی دیكە بووەوە بە پەناگەی پاراستنی ئاوارە و پەنابەران لە هەموو نەتەوە و ئایین و ئایینزاكان، ئەوەش بە هاوكاریی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و خەڵكی كوردستان و ڕێكخراوە ناوخۆیی و…
-
نوێنەری هەمیشەیی ئێران لە ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان ڕایدەگەیەنێت، سەبارەت بە ڕێككەوتنی ئەتۆمی چاوەڕوانی هەڵوێستی ئئیدارەی نوێی ئەمریكا دەكەین. مەجید تەختڕوانچی نوێنەری هەمیشەیی ئێران لە ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان لە لێدوانێكدا سەبارەت بەكاراكردنەوەی ڕێككەوتنی ئەتۆمی ئاماژەی بەوەكرد سەرەتای ئەمریكا لەو ڕێككەوتنە دەرچووە و ئیدارەی ترەمپ لەساڵی 2018 كۆتایی بەدانوستانەكان هێناوە، هەر بۆیە ئێستا ئەو بابەتە بۆ ئیدارەی واشنتۆن جێدەهێڵن و تا خۆیان بڕیاری كۆتایی بدەن كە لە سەر سیاسەتە شكست خواردووەكانیان بەردەوام دەبن، یاخود هەوڵی هەڵدانەوەی پەڕەیەكی نوێ لەپەیوەندیی دەدەن. نوێنەری هەمیشەیی ئێران لە ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان وتیشی: وڵاتەكەی پێشتریش چەندین جار ڕایگەیاندووە كە ئامادەیە بگەڕێتەوە بۆ جێبەجێكردنی پابەندییەكانی سەر شانی پەیوەست بەڕێككەوتنەكە، ئەویش بەمەرجی گەڕانەوەی ئەمریكا و جێبەجێكردنی ئەركەكانی. مەجید تەختڕوانچی ئاماژەی بەوەشكرد: تاران هیچ هێڵێكی پەیوەندیی لەگەڵ ئیدارەی نوێی واشنتۆن بەسەرۆكایەتی بایدن نییە، بۆیە چاوەڕوان دەبن بایدن سزاكان لەسەر ئێران هەڵبگرێت و دەست بەگفتوگۆ بكەنەوە. خەڵك – بەشی هەواڵ
-
هاوسەرۆكی یەكێتی لە ساڵیادی ڕزگاركردنی كۆبانێ پەیامێكی بڵاوكردەوە. لاهور شێخ جەنگی هاوسەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لە ڕاگەیەنراوێكدا كە لە تۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك بڵاوكردووەتە ڕایگەیاند: لە ساڵیادی ڕزگاركردنی كۆبانێ، ستایشی قارەمانی و ئازایەتی و بەرخودانی كورد دەكەم كە بە هاوكاریی هاوپەیمانەكانمان ئەو شارە ڕزگار كرا". ئاماژەی بەوەشداوە:"پێكەوە بۆ جیهانمان سەلماند كە دەتوانین شكست بە تاقمی تیرۆریستیی داعش بهێنین و بەردەوامیش بین لە جەنگی دژ بە تیرۆر و كۆتاییهێنان بە پیلانگێڕیی و داگیركارییەكانی داعش." لە كۆتاییشدا نووسییەتی:"سوپاس بۆ نەبەردی و قوربانیدانتان". خەڵك – بەشی هەواڵ
-
ئەندامێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق دەڵێت: بەمزووانە پارەی گەنمی جوتیاران دابەش دەكرێت و مووچەی كارمەندانی فەرمانگە فیدراڵییەكان چارەسەر دەكرێت. د.ڕێبوار كەریم مەحمود ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق لە ڕاگەیەنراوێكدا ڕایگەیاند:"ئەمڕۆ بڕیاری خەرجكردنی (۲۸٦) ملیار دیناری گەنمی ساڵانی (2014،2015،2016) درا، كە دەكاتە نیوەی شاستە داراییەكانی جوتیاران، تكایە ئەوەلیاتەكانتان ئامادەبكەن، چونكە بەزووترین كات دابەش دەكرێت". ئەو ئەندامەی ئەنجومەنی نوێنەران لەبارەی مووچەی فەرمانگە فیدراڵییەكانی هەرێم ڕایگەیاند:"ئەمڕۆ لەگەڵ بەرپرسانی وەزارەتی ناوخۆ جارێكیتر جەختمان كردەوە لەسەر گۆڕینی شێوەی پێدانی مووچەكانیان. لەجیاتی ئەوەی بدرێتە دەستێكی نائەمین لە هەرێم. ئەوا با ڕاستەوخۆ بدرێتە دەست فەرمانبەران خۆیان. ئەوانیش بەتەواوی هاوڕان و بەزووترین كات ئەم بابەتە چارەسەر دەكەن". دەقی ڕاگەیەنراوەكە: دوو بابەتی گرنگ.. 1. سەبارەت بە پارەی گەنمی جوتیارانی ساڵانی (۲٠۱٤_۲٠۱٥_۲٠۱٦). كە بەهۆی گەندەڵی دەسەڵاتدارانەوە دواكەوتبوو. بەخۆشحاڵییەوە پێتان ڕادەگەیەنم كە ئەمڕۆ بڕیاری خەرجكردنی (۲۸٦) ملیار دیناری گەنمی ئەو ساڵانە درا، كە دەكاتە نیوەی موستەحەقاتەكانی جوتیاران. تكایە ئەوەلیاتەكانتان ئامادەبكەن، چونكە بەزووترین كات دابەش دەكرێت. 2. سەبارەت بە مووچەی فەرمانگە فیدراڵییەكان، كە هەرێم دەستی تاڵانی تێخستووە. ئەمڕۆ لەگەڵ بەرپرسانی وەزارەتی ناوخۆ جارێكیتر جەختمان كردەوە لەسەر گۆڕینی شێوەی پێدانی مووچەكانیان. لەجیاتی ئەوەی بدرێتە دەستێكی نائەمین لە هەرێم. ئەوا با ڕاستەوخۆ بدرێتە دەست فەرمانبەران خۆیان. ئەوانیش بەتەواوی هاوڕان و بەزووترین كات ئەم بابەتە چارەسەر دەكەن. د.ڕێبوار كەریم مەحمود پەرلەمانتاری عیراق