بۆ مووچەی پێشمەرگە داوایەك درایە ئەمریكا
خەڵك- وەزیری پێشمەرگەی هەرێم لەگەڵ شاندێكی باڵای سەربازی…
زیاترسەردێر
-
خەڵك- وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان ڕایدەگەیەنێت، لە 24 كاتژمێری ڕابردوودا 5252 پشكنینی كۆرۆنا بۆ هاووڵاتیان ئەنجام دراوە. وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژە بۆ ئەوە دەكات، لەماوەی 24 كاتژمێری ڕابردوودا 78 كەس تووشی كۆرۆنا بوون و هیچ كەسێكیش بەو هۆیەوە گیانی لەدەستنەداوە. دەقی ڕاگەیاندراوی (٢٤) كاتژمێری تایبەت بە نەخۆشی ڤایرۆسی كۆڕۆنای نوێ COVID19 ژمارە (٣٦٧) ١. پشكنین: (٥٢٥٢ پشكنینی نوێ) • (١٩١٦) هەولێر • (١٢٢١) سلێمانی • (١٩٥٩) دهۆك • (٠) هەڵەبجە • (١٥٦) گەرمیان • (٠) ڕاپەڕین • ٢. تووشبوو: (٧٨ تووشبووی نوێ) • (٢١) هەولێر • (١٨) سلێمانی • (٣٥) دهۆك • (٠) هەڵەبجە • (٤) گەرمیان • (٠) ڕاپەڕین • ٣. چاكبوون: (٩٩ چاكبوون) • (٣٠) هەولێر • (٣٣) سلێمانی • (٣٦) دهۆك • (٠) هەڵەبجە • (٠) گەرمیان • (٠) ڕاپەڕین • ٤. مردن: (٠ مردن) • (٠) هەولێر • (٠) سلێمانی • (٠) دهۆك • (٠) هەڵەبجە • (٠) گەرمیان • (٠) ڕاپەڕین ئاماری گشتی: كەڕەنتین هاوڵاتی ٢١٨٧١ (٢١٨٧١ دەرچوو) پشكنین ١١٧٩٥٥٩ (٤٢٠٦٩٣ هەولێر، ٢٤٢٦٠٩ سلێمانی، ٥٠٨٧١١ دهۆك، ٧٥٤٦ هەڵەبجە) تووشبوون ١٠٨٧١٧ (٣٧٧٨٩ هەولێر، ٣١٣٩٦ سلێمانی، ٣٦٤٢٩ دهۆك، ٣١٠٣ هەڵەبجە) چاكبوون ١٠٣٤٣١ (٣٦٢٠٤ هەولێر، ٢٩١٨٩ سلێمانی، ٣٥٠٧٩ دهۆك، ٢٩٥٩ هەڵەبجە) لەژێر چارەسەر ١٧٦٧ (٦٥٢ هەولێر، ٥٠٠ سلێمانی، ٦١٤ دهۆك، ١ هەڵەبجە) مردن ٣٥١٩ (٩٣٣ هەولێر، ١٧٠٧ سلێمانی، ٧٣٦ دهۆك، ١٤٣ هەڵەبجە) بۆ زانیاری زیاتر سەردانی داشبۆردی حكومەتی هەرێمی كوردستان بكەن لەم لینكە (https://gov.krd/coronavirus/dashboard/). وێڕای دەستخۆشی بۆ پزیشكان و كارمەندانی تەندروستی و هەموو تیمەكانی پزیشكی كە لە ئەركدان، جەخت دەكەینەوە هاووڵاتیان پابەندبن بە ڕێنماییەكانی تەندروستی و دوركەوتنەوە لە شوێنی قەڵەبالغ و دانانی ماسك و دەستكێش، وە لەكاتی پێویستدا پەیوەندی بكەن بە هێڵی گەرمی ژمارە (١٢٢). وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان ٢٧ی شوبات ٢٠٢١
-
خەڵك - یەحیا حبیب دوای ئەوەی لیژنەی باڵای ڕوبەڕوبونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆنا لە پارێزگای هەڵەبجە ڕاگرتنی كار و چالاكییەكانی ڕاگەیاند، بەڕێوبەری گشتی شەهیدان و ئەنفالكراوانی هەڵەبجە دەڵێت، "یادی كارەساتی كیمیاباران دەكرێتە جیاواز لە ساڵانی ڕابردوو، بەڵام لە چوارچێوەی ڕێنماییە تەندروستییەكان و دوور لە بانگیشتكردنی فەرمی". م. كامەران موستەفا، بەڕێوبەری گشتی شەهیدان و ئەنفالكراوانی پارێزگای هەڵەبجە لە لێدوانێكیدا بە (خەڵك)ی ڕاگەیاند، "كارەساتی 16/3 كیمیابارانكردنی هەڵەبجە، لە هەرێمی كوردستان و جیهانیشدا ڕووداوێكی خەمهێنەرە و جیهان دانی پێدا ناوە و ئەمساڵیش 33 ساڵ بەسەر ئەو كارەساتە گەورەیەدا تێپەڕ دەبێت و ئەمساڵیش ئەو یادە بەرز ڕادەگیرێت". وتیشی، "بەداخەوە ساڵی ڕابردوو بەهۆی ڤایرۆسی كۆرۆنا و كەرەنتینەكردن چوینە ژێرباری ڕێنماییەكانی وەزارەتی ناوخۆ و تەندروستی و وەزارەتی داراییش، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ئێمە لە كاتی كەرەنتینەكەدا هەموو شارمان بە (فلێكس و لۆگۆ و پۆستەر) ڕازاندۆتەوە بەجۆرێك سیمای شار ئەوەی پێوەدیار بووە، كە مەرگەساتێك هەیە ". ڕاشیگەیاند، "لە سەرەتای ئەمساڵەوە و بە سەرپەرشتی پارێزگاری هەڵەبجە و ئەو لایەن و ڕێكخراوانەی، كە تایبەتمەندبوون بە یادی كیمیابارانی هەڵەبجە چەند كۆبوونەوەمانك ردووە و بڕیاریشمان داوە، كە چالاكییەكان لە چوارچێوەی هۆڵێكدا كۆنەكەینەوە بەشێوەی دووبارە و دەمانەوێت شێوەی یادكردنەوەكان بگۆڕدرێت". م. كامەران موستەفا، جەختیكردەوە، "یادی كیمیابارانی هەڵەبجە دەكرێتەوە، بەڵام لەچوارێچێوەی ڕێنماییە تەندروستییەكان، هیچ میوانێك بانگ ناكرێت بە فەڕمی بۆ ئامادەبوونی و بڕیارە لە مەزاری شەهیدان چالاكی بەڕێوەبچێت وەك ڕێزێك هیچ كورسیەك دانانرێت و ماوەی چالاكییەكان هەموو بە پێوە ڕادەوەستن وەك ڕێزێك". بەڕێوبەری گشتی شەهیدان و ئەنفالكراوانی هەڵەبجە دەشڵێت، "ڕۆژی یەك شەممە بڕیار دەدرێت، كە پلانەكان بە دیاری كراوی چۆن جێبەجێ بكرێت داواشمان كردووە سەرجەم دامودەزگاكان لە تەندروستی و زانكۆی هەڵەبجە و ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی كاری چالاكی خۆیان هەبێت".
-
هەولێر- ئارام سەردار سەرۆكی كۆمەڵی دادگەری كوردستان ڕایدەگەیەنێت، هەندێك گۆڕانكاریمان لە حزبدا كردووە و زۆربەشی پەیوەندی بە ڕاسپاردنی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراقەوە هەبووە. عەلی باپیر، سەرۆكی كۆمەڵی دادگەری كوردستان لە كۆنفڕانسێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، لە كۆنگرەدا ڕێژەی ئافرەتانمان لە 15%ەوە بۆ 20% زیاد كرد، ئەمەش نیشانەی ئەوەیە، كە خوشكانێكی زۆرمان هەیە بێنە نێو سەركردایەتی. سەبارەت بە گۆڕینی ناوەكە، وتی، "گۆڕینی ناوی كۆمەڵ كاردانەوەی بەدوای خۆیدا هێناوە و ئامانجمان نوێبونەوە بووە، ناونیشانێكمان گۆڕیوە، بەڵام نێوەڕۆكمان نەگۆڕیوە و پابەندین بە ئیسلام و سوننەتەوە و هەوڵ دەدەین پابەندیمان بە شەریعەت زیاتربێت. وتیشی، "ئەو گۆڕانكاریانەی كردومانە مەبەست لێی ئەوەیە، كە دانەبڕێین لە خەڵك، هەلومەرجیش گۆڕاوە و پێویست بوو ناوی خۆمان بگۆڕین". ئاشكراشیكرد، ویستمان بەو گۆڕاكاریانەی كردمان ترس و سڵەمینەوەی كەسانێك بڕەوێنینەوە، هەروەها باجدانی بێ جێ لە كۆڵ خۆمان بكەینەوە، لەبەر ئەوە هەنگاوێكی ڕێك و ڕاستمان بۆ داناوە. ئاماژەی بۆ ئەوەش كرد، خەڵك واتێدەگەیشت كە ئیسلامی واتە پەڕگیری، هەندێك حزبی ئیسلامیش هەندێك كاریان كردووە لە شەریعەتی ئیسلامی جێگایان نابێتەوە، ئەو گۆڕانكاریەشی، كە كردوومانە كە ببێتە پردێك بۆ نزیكبوونەوەی ئەندامانی كۆمەڵگە و ئەوانەی، كە دەیانەوێت دادگەری ببێتە بنەما. لە وەڵامی پرسیارێكی پەیامنێری (خەڵك) عەلی باپیر وتی، "كاری تەواومان كردووە لەسەر هەڵبژاردنەكان و لە ئێستاشدا بەردەوامین و چەندین ڕێگا لەبەردەممان كراوەیە و هەوڵی هاوپەیمانی دەدەین لەگەڵ هەر لایەن و كەسێك، كە هاوتەریب بێت لەگەڵ ئامانجەكانمان". ئاشكراشی كرد، چەند جارێك داوامان لە یەكگرتووی ئیسلامی كردووە یەكبگرین، بەڵام ئەوان دۆخەكەیان بۆ نەگونجاوە، بۆیە ئێستاش دەكرێت هێز و تواناكانمان یەكبخەین. دەربارەی جارێكی دیكە هەڵبژاردنەوەی وتی، "چەند جارێك داوام لە ئەندامانی كۆنگرە كردووە، كە كەسێكی دیكە كاندید بكەن، چونكە خەڵكی بەتوانامان زۆرە و پێم وتن دۆخەكە ئەوەندە خۆش نییە و خۆمتان لەسەر گران ناكەم با كەسێكی دیكە ببێتە سەرۆك، بەڵام ئەوان وایان پێ باش بوو من ببمەوە بە سەرۆك".
-
خەڵك- بەهۆی كۆتایی هاتنی پشووی وەرزیی پەڕلەمانەوە، سەرۆكی پەڕلەمانی پەڕلەمانی كوردستان بانگهێشتی سەرجەم ئەندامانی پەڕلەمان دەكات بۆ كۆبوونەوە. د.رێواز فایەق، سەرۆكی پەڕلەمانی كوردستان لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژە بۆ ئەوە دەكات، بە پشتبەستن بەحوكمی بڕگەی (سێیەم) لەماددەی (18)ی پەیڕەوی ناوخۆی پەڕلەمانی كوردستان-عێراق، بڕیارماندا بانگهێشتی گشت ئەندامە بەڕێزەكانی پەڕلەمان بكەین، بۆ دانیشتنی ژمارە (1)ی ئاسایی خولی بەهارەی ساڵی سێیەم لەخولی هەڵبژاردنی پێنجەمی پەڕلەمانی كوردستان-عێراق. داواش دەكات، لە كاتژمێر (11)ی پێشیوەڕۆی ڕۆژی دوو شەممە، ڕێكەوتی 2021/3/1، ئامادەبن.
-
خەڵك- دوای ئەوەی لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا نرخی یەك ئۆنس ئاڵتون گەیشتەوە 1840 دۆلار، لە دوێنێوە بەردەوام بەهاكەی ڕووی لە دابەزینە و ئەمڕۆش نرخی یەك ئۆنسە لە بازاڕی جیهانی دابەزی بۆ 1771 دۆلار و ئەگەری دابەزینی زیاتریشی هەیە. دانا وەرتی، خاوەنی زێڕنگەری ئازوورا لە شاری هەولێر بۆ (خەڵك) ئاماژەی بەوەكرد، هەروەكو دوێنێ پێشبینیمان كردبوو نرخی یەك ئۆنس زیِڕ لە 1760 دۆلارەوە بۆ 1740 دۆلار دابەزێت ئەوە ڕوویدا و بگرە ئەمڕۆ زیاتریش دابەزی بۆ 1717 دۆلار و ئەوەش زۆرترین ڕێژەی دابەزینە، كە زێڕ لەدوای سەرهەڵدانی كۆرۆنا تۆماری كردبێت. ئاماژەی بەوەشكرد، لەمشەوەوە ئۆنسەی زێڕ دادەخرێت تا ڕۆژی دوو شەممە پشووە لە بۆرسەکان، بۆیە ئەگەر دوو شەممە لە خوار 1717 دۆلار بۆ چوار كاتژمێر نرخەكەی جێگیر ببێت ئەوە دابەزین ڕوو دەدات بۆ 1701 و دواتر 1690 پاشان 1685 دۆلار و ئیتر دەوەستێت، بەڵام ئەگەر لەسەروو 1720 دۆلار بەجێگیری مایەوە ئەوە بەرزبوونەوە ڕوودەدات بۆ 1730 و دواتر 1738 و پاشان 1757 دۆلار و ئیتر دەوەستێت. ئەو زێڕنگەرە وتیشی، "ئەمڕۆ نرخی یەك لیرەی دوبەی بە 35 دۆلارە و عەروەها ئاڵتونی عەیارە 21 بە 352 هەزار و عەیارە 18 بە 300 هەزار دینارە".
-
خەڵك- بارەگای مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژە بۆ ئەوە دەكات، لەگەڵ نزیكبوونەوەی یادەكانی مانگی ئادار، ئاگاداری هاووڵاتیانی خۆشەویست و هەموو چین و توێژەكان دەكەین كە بەهۆی پەتای كۆرۆنا و پابەندبوون بە ڕێنماییە تەندروستییەكان و لەپێناو پاراستنی سەلامەتیی خەڵكی خۆشەویستی كوردستان، ئەمساڵ مەراسیمی یادكردنەوە و سەردانی هاووڵاتیان بۆ مەزاری نەمران بەڕێوەناچێت. ئاشكراشیكرد، وێڕای سوپاس و پێزانینمان بۆ هاووڵاتیانی خۆشەویستی كوردستان، هیوای سەلامەتی و تەندروستی بۆ گشت لایەك دەخوازین. ئەمەش لەكاتێكدایە، بەپێی ئامارەكانی وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان ڕێژەی تووشبووانی كۆرۆنا لە هەرێم ڕووی لە هەڵكشانە و لای خۆشیانەوە لیژنەی باڵای ڕووبەڕووبوونەوەی كۆرۆنا لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاشكرایكرد، سەرجەم یاد و بۆنە نەتەوەییەكانی مانگی ئادار هیچ مەراسیمێكیان بۆ ساز ناكرێت.
-
خەڵك- جلوبەرگی نیمچە ڕووتی باڵیۆزی غانا و سەردانیكردنی بۆ لای حەسەن ڕۆحانی كاردانەوەی جیاوازی بەدوای خۆیدا هێنا. تۆڕی )سپوتنیك( بڵاویكردەوە، هەفتەی ڕابردوو ئەریك ئوبواتنگ، باڵیۆزی نوێی كۆماری غانا لە تاران لەگەڵ حەسەن ڕۆحانی، سەرۆك كۆماری ئێران كۆبووەوە و بڕوانامەی خۆی پێشكەش كرد، بەڵام لەم دیدارەدا جلوبەرگەكەی جیاواز بوو، ئەمەش كاردانەوەی جیاوازی بەدوای خۆیدا هێنا. زۆرێك لە هاووڵاتیان پێیانوایە باڵیۆزی غانا بە جلوبەرگی وڵاتی خۆی بەشێك لە هونەر و فەهەنگی وڵاتەكەی نیشانی ئێرانییەكان داوە، هەربۆیە دەبێت پێشوازی لە هەڵوێستەكەی بكرێت و بەشێكی دیكە پێیانوایە، خۆزگە هەموو دونیا دەنگیان لەسەر ئەوە دەدا، كە بزانن جلوبەرگی كێ سەرسوڕهێنەرترە، جلوبەرگی ڕۆحانی یان باڵیۆزەكەی غانا؟ لەبەرانبەردا هەندێك هاووڵاتی دیكە ڕەخنە لە جلوبەرگی باڵیۆزی غانا دەگرن و دەڵێن، "جلوبەرگەكەی هاوشێوەی پەردەی كۆن، یاخود پارچەی سەرفەرشە و بۆ كۆبوونەوەیەكی لەو شێوەیە نابێت".
-
خەڵك- دوای پڕكردنەوەی فۆڕم لەلایەن دەرچووانی زانكۆوە بۆ بوون بە مامۆستای وانەبێژ، پەروەردەی سلێمانی ناوی مامۆستایانی دامەزراوی بڵاوكردەوە. هۆبەی خۆیەتی و میلای بەڕێوەبەرایەتی پەروەردەی ڕۆژهەڵاتی سلێمانی لیستی یەدەگی وانەبێژانی وانەی (زانست، ئینگلیزی، كوردی، بیركاری، عەرەبی) ڕادەگەیەنێت. پەروەردەی ڕۆژهەڵاتی سلێمانی لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، "داوا لەو بەڕێزانە دەكەین، كە ناویان لەو لیستانەدا هاتووە هەتا بەرواری 2021/3/1 دەتوانن سەردانی پەروەردە بكەن بۆ ڕایی كردنی مامەڵەكانیان و دەستنیشانكردنی شوێنی وانەبێژی بۆیان". جەختیشی كردۆتەوە، پێویستە پشتگیری زانكۆ لەگەڵ خۆتان بهێنن و لەدوای بەرواری دەسنیشانكراو هەر كەس ئامادەنەبێت مافی دەفەوتێت و كەسی تر لەشوێنیان دادەنرێت .
-
خەڵك- بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بومەلەرزەزانی هەرێمی كوردستان كەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەینێی شارەكانی هەرێمی بڵاوكردەوە. بەپێی پێشبینییەكانی كەشناسی، ئەمڕۆ شەممە ئاسمان ساماڵ دەبێت. هەر بەپێی پێشبینییەكان، سبەینێ یەك شەممە ئاسمان ساماڵ دەبێت، پلەكانی گەرماش بەرز دەبنەوە.
-
خەڵك- دابەشكردنی مووچەی مانگی شوبات-ی فەرمانبەران بە لێبڕینی 21% كۆتایی دێت و وەزارەتی دارایی ئاشكرای دەكات، كە ئەمڕۆ مووچەی 5 وەزارەت و سێ سەرۆكایەتییەكەی هەرێم و خانەنشینان خەرج دەكرێت. وەزارەتی دارایی و ئابووری حكومەتی هەرێم خشتەی دابەشكردنی مووچەی بڵاوكردەوە و بەپێ ئەو خشتەیە، كە وێنەی دراوە بە (خەڵك) ڕۆژی پێنج شەممەی ڕابردوو دەست بە دابەشكردنی مووچەی مانگی شوبات بە لێبڕینی 21% بۆ فەرمانبەران و 50% بۆ پلەباڵاكان كرا و ئەمڕۆ شەممە 27-2-2021 كۆتایی بە دابەشكردنی مووچەی فەرمانبەران دێت و سبەینێش مووچەی خانەنشینانی شارستانی دابەش دەكرێت. بەپێی خشتەكە، ئەمڕۆ مووچەی وەزارەتەكانی (شارەوانی و گەشتوگوزار، كارەبا، كشتوكاڵ و سەرچاوەكانی ئاو، ئاوەدانكردنەوە و نیشتەجێ كردن، ڕۆشنبیری و لاوان) دابەش دەكرێت. هەر بەپێی خشتەكە، مووچەی (هەر سێ سەرۆكایەتی پەڕلەمان و هەرێم و حكومەت لەگەڵ خانەنشینانی پێشمەرگە) دابەش دەكرێت.
