لەو سەحرای غەریبیەدا…



ستران عەبدوڵا – ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی

هەر گۆڕێكی بەكۆمەڵ هەڵدەدرێتەوە وەبیرمان دێنێتەوە كە هێشتا ماومانە و هێشتا ژیان و بوون، شەوكەت و شانوباڵمان ماویەتی و هێشتا لەق و نا جێگیر و نا پتەو و خراپ و هێشتا دەڵەمەین.

وەبیرمان دێنێتەوە لە عومری مێژوو و زەمەندا گرتەیەكی كورتین و لاپەڕەیەكی نازدارین لە تۆمارێكی ڕەش و چرچ و لۆچ و لە دەفتەرێكی زەرد هەڵگەڕاو و قەراغخوراو و دڕاودا.

ئێمە هیچ نین جگە لە چەند زیندوویەك كە یان وەک ڕێبواری بێ باک و بە هەڵپەی ناو گۆڕستانی قەرەباڵەغ پێ بەسەر گۆڕی خۆماندا دەنێن، یان چاڵێك لە پێشمانە هەر ئەوەندە ماوە بكەوینە ناوی و ببینە دیلی داوی .

ئەنفالەكەمان بنەچەی قەتلوعامەكانی موكریان و زیلان و دەرسیمە، كە ئەمانەش لە ئەتڵەسی بەسەرهاتەكاندا كۆن نین و وەک گوێی كون نەكراون و گوارەی نەسیحەتی پیا نەچووە، هێشتا درزی لێ نەبووە ئەو دیواربەندەی ڕەمزی زۆرداری و دڵڕەقی و پەژارە و تاڵی و ژاڵەیان لە خۆدا گردوگۆ كردووە.

ڕوو هەر لایەك دەكەین، سەماوەیەكە بچووك یان گەورە، قەدەری دایك و خوشك و كچانمان دەگێڕێتەوە، پێڵاوی لاستیك و بازنەی سوور و زەرد، لوتەوانە، غەزێم و سەعاتی قەدیمی لە چرکە کەوتوو كە سی و شەش ساڵە مت و مات و مەلولە.

كراسی بەری ڕەنگاوڕەنگ، خشڵی هەرزان و لەرزان و بۆنی مێخەک و سوخمە هەموو دیمەنێكی گەرمیانییە پێتان دەڵێ غەدرێك لە كورد كراوە لە حسێن و لە كەربەلاکەی نەكراوە، غەدرێک لە کوردستان دەبینرێت کە تا ئێستاش جێپەنجەی بە ئەدگاری کەسوکاریانەوە دیارە .

ڕەنگی ئاڵوواڵای بەرگی شایەتەکان لە ئاسایی و نۆرماڵی قەومان و بەسەرهاتەکاندا ڕەنگی زەنگینی ژیان و نەخشی ئاوەدانییە، بەڵام لەو سەحرای سەماوەدا وایە کە ئاماژەی قەتلوعام و فەوتانی هەناسە و تاسەیە. شایەتەکان لەم گۆڕە ڕەنگاوڕەنگەدا ئەوەندە ڕوون و جەرگبڕە، کەنەبینینی ئەم تاوانە خۆی تاوانە.

ئەمە قسەی خانمی یەکەمی وڵاتە کە نۆبەتێکی تر، لەگەڵ تیمێکی هەمەکارە سەری ئەم بەڵگە و شایەتییەیان هەڵدایەوە و ئەدەبیاتی عەرەبی وتەنی “و ماخفي كان اعظم”

هەر لە زیکری ئەدەبیاتی عەرەب لە خەمێکی خاڵس و پاکی کوردیدا، یادەوەری تیژ و دەرسی مێژوو دەڵێ شارەکەی سەماوە، نیشتەنی لێقەومانی ئازیزانمان، هەمان شارەکەی شاعیر و دۆستی نەتەوەکەمان کازم سەماوییە کە غەزەتەکەی مینبەری ئاشتی کوردستان و بانگەوازی وازهێنان بوو لە ئەزێتدان و کورد کوشتن، وەک بڵێی شاعیر چۆن بۆنی گوڵ و جوانی دەکات، ئاوا پێشتریش بۆنی سێوی کیمیاوی و بۆنی پێشوەختی کارەساتەکان دەکات .

ئەمە شەستەکانی سەدەی ڕابردوو بوو کە ڕۆژنامەی ‘ئینسانیەت’ی سەرنووسەر ‘کازم سەماوی’ بووە مینبەری داکۆکی لە کورد، یانی داکۆکی لە باپیرانی ئەم ژن و منداڵە خێر لە خۆنەدیوانەی گۆڕ غەریبی سەماوەبوون .

بەڵام حەیف عەسکەر و ئەفسەری شۆڤێنی کەی گوێ بە شیعر و غەزەتە و هاواری (ئینسانیەت)دەدەن؟ عەسکەری زەمانی زوو و جارانی سەرەتای سەرکوتکردن کازم سەماوییان زیندان کرد و عەسکەری ئاخر زەمانی بەعسیش هەر ئەنفال و قڕکردن و ناشتنی زانیووە، ئەم عەسکەرە دۆڕاوەی هەموو جەنگەکانی نیشتمان و زەلیلی هەموو ململانێکانی خۆگیف کردنەوە و کەشوفشی بان عروبە بوو،کەچی هەر بۆ گیان مەزڵومی میللەت و هەر بۆ گیان (شوعرا و فوقەرا) بە وەسفی ئەحمەدی خانی، ئازایە و دەستکراوە و بەرەڵایە.

هەر گۆڕێکی بە کۆمەڵ هەڵدەدرێتەوە سەد زام و سەد یادەوەری تاڵ دەلاوێنێتەوە، وەختێک لە بیرەوەری ئەنفالدا مانشێت وابوو سەد و هەشتا و دوو هەزاری ئەنفالکراوی خۆمان دەوێتەوە، مامۆستا سەماوی کە میوانی مام جەلال و پەناهەدەی غەریبی بوو، گوتی “یەک بێ یان دوو سەد هەزار مەیانکەنە ڕەقەم، ئەوانە لە گۆشت و خوێنن، مرۆڤی لایەقی ژیان و لێهاتووی وڵاتێکی ئازادن”.

هەر گۆڕێکی بە کۆمەڵ هەڵدەدرێتەوە ئەندێشە باوەشێن دەکات، دە با لەوە زیاتر گۆڕ غەریبی سەحرای عەرەب نەبن، ئەوانە وەک کەژوگیای ئاوەدانی سەوزن لە وڵاتی چیا نەبێ هەموو شوێێک نامۆییە لایان و هەموو گۆڕێکیان پێ تەنگە، تەنانەت سەحرای بەرینیش، مادام زۆرداری هێناونی .

شەوکەت و دەوڵەت و دەرفەت هیچ نین هەتا ئازیزانمان شایەتی ژێر خاک و خۆڵی سەماوەن بن، هەتا قەڵەم و قەڵەمتراش لەگەڵ شایەتەکان نێژرابن و کاغەزێک نەبێ بۆ تۆمار .

هەرچی تەداروکێک بۆ هاتنەوەیان باشە، باشە و بابیکەین، با دواجار لە تەنکی و لەقبوون و دەڵەمییەکی دیرۆکی ڕزگارمان بێت.

 

مامۆستایان و فەرمانبەران مانگرتن لە خواردن بۆ تەوتین ڕادەگەیەنن
پێت مامۆستایان و فەرمانبەران مانگرتن لە خواردن بۆ تەوتین ڕادەگەیەنن
لە تورکیا چارەنووسی ژنە پەنابەرێکی سیاسی کورد نادیارە
دوات لە تورکیا چارەنووسی ژنە پەنابەرێکی سیاسی کورد نادیارە
پەیوەنیدر