ئێران له‌سه‌ر ئاستی باڵا هه‌ڕه‌شه‌ی وه‌ڵامی توند له ئیسرائیل ده‌كات، له به‌رامبه‌ر ئه‌و هێرشه‌ی كه كرایه سه‌ر كونسوڵخانه‌ی وڵاته‌كه‌ی له دیمه‌شق كه بووه هۆی كوژرانی حه‌وت پاسداری سوپای پاسداران، كه له نێویاندا لیوا ـ موحه‌مه‌د ره‌زا زاهدی فه‌رمانده‌ی باڵا بوونی هه‌بوو،وه‌ڵامی هێرشه‌كه‌ی ئێران به خوێندنه‌وه له دۆخی ناوخۆیی و ئابوری و سیاسی وا ده‌رده‌كه‌وێت كه سنوردار ده‌بێت، هاوكات بۆ پاراستنی شكۆی خۆی حه‌تمیه و ده‌بێت وه‌ڵامی هه‌بێت،ئه‌گه‌ر نا وا خوێندنه‌وه‌ی بۆ ده‌كرێت كه هه‌ر كات ئیسرائیل یان هه‌ر وڵاتێكی دیكه بیانه‌وێت هێرش ده‌كه‌نه سه‌ر ئێران و بێ وه‌ڵامیش ده‌بێت،به‌مه‌ش زیان به‌شكۆی رژێم ده‌كه‌وێت له‌سه‌ر ئاستی ناوخۆ و ده‌ره‌وه.
ئامانجی هه‌ڕه‌شه‌كانی به‌رپرسانی ئێران ته‌نها بۆ هێرشی چاوه‌ڕوانكراو نیه، به‌ڵكو ئامانجیانه له‌م ڕێگایه‌وه وه‌به‌رهێنان بكه‌ن و چه‌ندین داواكاریان جێبه‌جێ بكرێت،واته ئه‌وه‌نده‌ی كارتی فشاره، هێنده وه‌ڵامی توندی هێرشه‌كه نیه .
بۆ تێگه‌یشتن له‌م هاوكێشه‌یه‌و سروشتی هێرشه‌كه و چۆنیه‌تی ئه‌نجامدانی هێرشه‌كه، ده‌بێت چه‌ند خاڵێك له به‌رچاو بگرین، كه ئه‌مانه‌ن:
یه‌كه‌م: ئێران جه‌نگی راسته‌وخۆی له‌گه‌ڵ ئیسرائیل ناوێت،چونكه خۆی ده‌خاته ناو تونێلێكه‌وه كه ئه‌و سه‌ری دیار نیه،چونكه له‌رووی سه‌ربازی و ئابورییه‌وه توانای یه‌كلایی كردنه‌وه‌ی ئه‌و جه‌نگه‌ی نیه، له‌وه‌ش زیاتر هاریكاری ئیسرائیل له‌لایه‌ن ئه‌مریكا و وڵاتانی ئه‌وروپاوه وا ده‌كات كه ئێران سیناریۆی جه‌نگی ئۆكرانیا له‌به‌رچاو بگرێت، كه روسیا به‌هه‌موو هێزی خۆیه‌وه كه چه‌ند به‌رامبه‌ر له ئێران به‌هێزتره نه‌توانێت پێشكه‌وتن به‌ده‌ستبهێنێت،بۆیه ئێران به‌هیچ جۆرێك بیر له جه‌نگ ناكاته‌وه.
دووه‌م: ئێران وه‌ك (رژێمی ئیسلامی) له‌ئێستادا هه‌ڕه‌شه‌ی وجودی له‌سه‌ره،بۆیه هێنده بیر له پاراستنی سیستمه‌كه‌ی ده‌كاته‌وه، هێنده ناپڕژێته سه‌ر ئه‌وه‌ی بیر له فراوانكردنی جه‌نگێك بكاته‌وه، كه سیستمه‌كه‌ی بخاته مه‌ترسیه‌وه،بۆیه له ئێستادا له حاڵه‌تی به‌رگریدایه.
سێیه‌م: ئێران بۆ پاراستنی شكۆی خۆی ناچاره له قوڵایی خاكی خۆیه‌وه هێرش بكات، هه‌روه‌ك چۆن له به‌رامبه‌ر كوژرانی قاسمی سوله‌یمانی ئه‌نجامی دا،به‌ڵام ئه‌م هێرشه زۆر نزیكه به ئاگاداری ئه‌مریكا بێت و سنوردار بێت و زیانه‌كانیشی له كوژرانی چه‌ند سه‌ربازێكی ئیسرائیلی و به ئامانجگرتنی چه‌ند بنكه‌یه‌ك زیاتر نه‌بێت،ئه‌مه جگه له‌وه‌ی هانی گروپه‌كانی نزیك له خۆی ده‌دات هێرشی موشه‌كی و درۆنی بكه‌نه سه‌ر ئیسرائیل وه‌ك هێرشی چاوه‌روانكراوی حزبوڵڵای لوبنانی و عێراقی و به‌ره‌ی موقاوه‌مه.
چواره‌م: ئێران بۆ وه‌ڵامی هێرشی ئه‌مجاره جه‌نگێكی ده‌رونی دژ به ئیسرائیل و ئه‌مریكا هه‌ڵگیرساندووه، كه ده‌یه‌وێت له‌م ڕێگایه‌وه به‌شێك له داواكارییه‌كانی جێبه‌جێ بكرێت، وه‌ك زیندوو كردنه‌وه‌ی دانوستانی ئه‌تۆمی،وه‌ستانی جه‌نگ له غه‌زه،وه‌ڵامنه‌دانه‌وه‌ی ئیسرائیل بۆ هێرشه چاوه‌روانكراوه‌كه،بۆیه كاتی هێرشه‌كه‌ی به كراوه‌یی هێشتۆته‌وه، بۆ ئه‌وه‌ی زۆرترین وه‌به‌رهێنان له هه‌ڕه‌شه‌كان بكات.
پێنجه‌م: ئێران و ئیسرائیل له ساڵی (1979)وه به‌رده‌وام هێرشی ئیعلامی ده‌كه‌نه سه‌ر یه‌ك ،به‌بێ ئه‌وه‌ی هیچ لایه‌نێكیان جه‌نگی راسته‌وخۆیان بوێت،ئه‌مه‌ش به ئامانجی دروستكردنی پشتگیری جه‌ماوه‌رییه بۆ ڕژێمه‌كه‌یان و وه‌به‌رهێنانیانه له‌م جه‌نگه ئیعلامیه‌دا،بۆیه ئه‌وه‌ی له روكه‌شدا ده‌بینرێت جیاوازه له‌وه‌ی كه له نێوانیاندا به‌نهێنی رووده‌دات،ئه‌وه‌تا ئێران خه‌ریكه له چه‌كی ئه‌تۆمی نزیك ده‌بێته‌وه،به‌ڵام ئیسرائیل هیچ كرده‌یه‌كی سه‌ربازی دژ به دامه‌زراوه‌كانی ئه‌و وڵاته ئه‌نجام نه‌داوه، به‌ڵكو به كوشتنی چه‌ند زانایه‌كی ئه‌تۆمی ئیكتیافای كردووه،ئه‌مه له كاتێكدایه له ساڵی (1980)هێرشی كرده سه‌ر دامه‌زراوه‌كانی عێراق،هه‌روه‌ها ئیسرائیل به ناراسته‌وخۆ به وجودی ئێران له سوریا رازییه،هه‌رچه‌نده چه‌ند جارێك هێرشی كردۆته سه‌ر بنكه‌كانی ئێران،به‌ڵام هێرشه‌كان سنوردار و كلایی كه‌ره‌وه نه‌بوون.
شه‌شه‌م: دۆخی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌راست هاوكار نیه بۆ جه‌نگێكی فراوان، هه‌روه‌ها هه‌ڵگیرسانی جه‌نگی راسته‌وخۆش پێویستی به پشتگیری وڵاتانی هه‌رێمی و نێوده‌وڵه‌تی هه‌یه، له ئێستادا نه ئێران و نه ئیسرائیل ناتوانن ئه‌و پشتگیرییه به‌ده‌ستبهێنن،ئه‌ویش زیاتر به هۆی شه‌ڕی ئۆكرانی و جه‌نگی غه‌زه و دۆخی ناوخۆیی خراپی سوریا و عێراق و لوبنان یه‌مه‌نه‌وه هه‌یه، كه جیهان به‌رگه‌ی جه‌نگێكی دیكه ناگرێت،هه‌ر جه‌نگێك هه‌ڵبگیرسێت هیچ گه‌ره‌نتیه‌ك نیه كه له نێوان ئه‌و دوو وڵاته كۆنترۆڵ بكرێت.
به تێڕوانین له‌م لایه‌نانه و چه‌ندین لایه‌نی دیكه‌ی نهێنی كه رووده‌دات و له پشتی په‌رده‌وه به نهێنی ده‌مێنێته‌وه، بۆمان ده‌رده‌كه‌وێت، ئێران نه له ئێستا و نه له داهاتوودا هێرشی فراوانی راسته‌وخۆ ناكاته سه‌ر ئیسرائیل، هاوكات ئیسرائیلیش هێرش ناكاته سه‌ر ئێران،به‌ڵكو له سنوری جه‌نگی ده‌رونی و ئیعلامی ده‌رناچێت،له‌گه‌ڵ چه‌ند هێرشی سنورداری دژ به یه‌ك.
گۆران قادر
