هەردوو پارتی سەرەكی ڕۆژهەڵاتی كوردستان حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران و كۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی زەحمەتكێشانی كوردستان دابەشی بەرەی ڕەزا پەهلەوی و مووجاهیدین بوون، دابەشبوونێك ناكۆكی زۆر و ناڕەزایەتی زۆری رۆژهەڵاتییەكانی بەدوایخۆیدا هێناوە.
دووبارەكردنەوەی سیناریۆكانی باشووری كوردستان
ئەو دابەشبوونەی پارتەكانی ڕۆژهەڵات، دووبارەكردنەوەی هەمان سیناریۆكانی باشووری كوردستانە، كاتێك یەكێتی نیشتمانی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان لە زۆرینەی پرسەكانی پەیوەست بە عێراق لەبری یەكگرتوویی نێوانیان دابەشی بەرە ناكۆكەكانی بەغدا دەبن.
چالاكانی سیاسی ڕۆژهەڵاتی كوردستان دەمێكە هۆشدارییانداوە بەلایەنە سیاسییەكان كە هەڵەكانی باشووری كوردستان دووبارە نەكەنەوە لە هەر جووڵەیەكی سیاسییدا، بەڵام وادیارە ئەو هۆشدارییانە پشتگوێخراون.
ڕەزا پەهلەوی كوڕی محەمەد ڕەزا شا لە هەنگاوەكانی بۆ چوونەوە سەر كورسییەكەی باوكی بەردەوامە و لە دووهەم هەنگاویدا پەیامێكی بەناوی مەنشوورەی ژینا بڵاوكردووەتەوە، پەیامێك تووڕەیی زۆری لایەنە ڕۆژهەڵاتییەكانی بەدوای خۆیدا هێناوە.
بەپێی زانیارییە تایبەتەكان، پەیامەكە لەلایەن گرووپە ئۆپۆزسیۆنەكەی ئێران لە ئەمریكا كە بە گرووپی جۆرج تاون ناسراون و عەبدوڵڵا موهتەدی سكرتێری گشتی كۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی زەحمەتكێشانی كوردستانیش تێیدا بەشدارە واژوو و بڵاوكراوەتەوە.
“مەنشووری جۆرج تاون لەگەڵ خوێندنەوەی ئێمە بۆ داهاتووی ئێران نایەتەوە”
خالید عەزیزی وتەبێژی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی “كوردكاناڵ” ڕایگەیاند “مەنشووری جۆرج تاون لەگەڵ خوێندنەوەی ئێمە بۆ داهاتووی ئێران نایەتەوە. خوێندنەوەی ئێمە ئەوەیە كە ئێران وڵاتێكی فرەنەتەوەیە و دەبێ مافی نەتەوەكانی ئێران تێیدا ڕەنگ بداتەوە.”
خالید عەزیزی لەسەر داهاتووی ئێران دەڵێت: “ئێمە لەگەڵ دوو سیستمدا نین، چونكە ئەزموون كراون؛ یەكیان سیستمی پاشایەتی و ئەوەی دیكەیان كۆماری ئیسلامییە. ئێمە لەگەڵ سیستمی كۆماریخوازی یان سیستمێكی كۆماری هیچ دژایەتییەكمان نییە و خودی حیزبی دیموكراتیش لەگەڵ كۆنگرەی نەتەوەكانی ئێرانی فیدراڵ، لایەنگری فیدراڵیزمە.”
ناوبراو لەسەر سیاسەتەكانی حیزبی دیموكرات جەختی كردەوە “ئێمە لە مافەكانی نەتەوەی خۆمان پاشەكشە ناكەین و حیزبی دیموكرات لەسەر ئەرزی واقع و بۆ خەڵكی كورد لە كوردستان خەبات دەكات.”
عەزیزی سەبارەت بە چوونە نێو هاوپەیمانییەكان باسی لەوە كرد: “ئێمە لەگەڵ كۆمەڵێك پەهلەوی ناچینە هاوپەیمانییەوە. هەروەها لەگەڵ موجاهدین و زۆری دیكەش دانیشتووین، بەڵام هێشتا نەچووینەتە نێو هیچ هاوپەیمانییەكەوە.”
ڕەخنەی توند لە كۆمەڵە دەگیردرێت
بەپێی زانیارییەكان حیزبی دیموكرات لایەنگری لە بەرەی موجاهیدین و كۆمەڵە لایەنگری لە بەرەی پەهلەوی دەكەن، ئەوە لە حاڵێكدایە ئەم دوو حیزبە خۆیان لەناوەندی هاوكاری حیزبەكانی كوردستانی ئێراندان، لەبری فراوانكردنی ناوەندەكە خەریكە هەڵدەوەشێتەوە.
لایەنەكانی دیكەی سەر گۆڕەپانی سیاسی ڕۆژهەڵاتی كوردستان لەئەو هەوڵانە نیگەرانن، ئەوان خوازیاری كاری پێكەوەیی و یەكگرتوویی بەرەی كوردین نەك دابەشبوون بەسەر بەرە فارسەكاندا.
هۆشیار وەیسی وتەبێژی بزووتنەوەی سەربەخۆیخوازانی كوردستان بۆ (خەڵك) رایگەیاند، “مەنشووری پەهلەوی لە ژێر ناوی یەكگرتوویی و ڕیكخستن بۆ ئازادیی ئێران “مەهسا” كۆدەتایەكە دژ بە شۆڕش و ڕاپەڕینی ژینا و دژایەتیكردنە لە گەڵ خواست و ویستی هەموو نەتەوە و خاك داگیركراوەكانی ناو چوارچێوەی جوگرافیای دەستكردی ئێران|.
دەشڵێت “واژووكەرانی ئەم مەنشوورە، بریتین لە چەند سیاسیی ماوەبەسەرچوو، كە تەنیا بە دوای هەندێك بەرژەوەندیی كورتماوەی تاكەكەسییەوەن و لە هەوڵدان تەنیا بە گۆڕینی دەسەڵات”.
ڕوونیشیكردەوە “لە مەنشوورەكەدا شوناس و ناسنامەی نەتەوە خاك داگیركراوەكانی وەك كورد، بەلووچ، عەرەبی ئەهوازی، كاسپیەنی پشتگوێخراون، هەر هەموویان وەك هۆز ناویان هاتووە، بە ئاشكرا باس لە گۆڕینی دەسەڵات بە شێوەیەكی ئاشتیخوازانە و نەرم دەكەن”.
لەبارەی بەشداری سكرتێری كۆمەڵە لە گرووپەكەی ڕەزا پەهلەوی، هۆشیار وەیسی دەڵێت “موهتەدی بە خۆكردنە پاشكۆی ڕەزا پەهلەوی، ئەو تۆزە حسابەی هەیبوو لە دەستی دا و ئەوە خاڵێكی نێگەتیڤ و خیانەت بە خەباتی نەتەوەی كوردە كە دەچێتە سەر كارنامە سیاسییەكەی”.
ڕاشیگەیاند “موهتەدی بە داخەوە لەوەی پێشتر وەك ئەندازیاری شەڕی ناوخۆیی و خۆكوژیی نێوان كۆمەڵە و دیموكرات ڕۆڵی سەرەكی گێڕاوە، لە مێژوودا چەندین جاری دیكەش چووەتە پاڵ ئێرانییەكان”.
کۆمەڵە وەڵامی هەیە
سەرچاوەیەكی نزیك لە كۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی زەحمەتكێشانی كوردستان كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە، بۆ (خەڵك)ی ڕوونكردەوە ئەو ناڕەزایەتییەی لەبەرامبەر بەشداری عەبدوڵا موهتەدی لە كۆبوونەوەكانی جۆرج تاون هاتوونەئاراوە لە جێگەی خۆیاندا نین.
سەرچاوەكە، دەڵێت: بەشداری موهتەدی تەنها ئامانجی لێی گەیاندنی دەنگی كورد و ئامادەیی كوردبووە لە كۆبوونەوەكانی پەیوەست بە ئایندەی ئێران، تا ڕۆڵ و دەنگی كورد نادیدە نەگیرێت.
ئاماژەی بە ئەوەشكرد لە زۆر شوێن و جێگەی دیكەشدا عەبدوڵا موهتەدی وەك كەسایەتییەكی سیاسی و وەك ڕێبەری كۆمەڵە بانگێشتی كۆڕ و كۆنفڕانس كراوە و بۆچوون و گوتاری خۆی هەبووە و دەنگی كوردی گەیاندووە.
ڕاپەڕینەكانی ژینا كە بەر لە 200 ڕۆژ دەستیانپێكردووە و هێشتا بەشێوازی جۆراوجۆر بەردەوامییان هەیە، ئۆپۆزسیۆنی ئێرانی بە هەموو پێكهاتەكانیانەوە خستووەتە جموجۆڵەوە بەجۆرێك خۆیان بۆ ئایندەی دوای كۆماری ئیسلامی ئێران ئامادە دەكەن.
