گه‌ر پیتی M له‌ له‌پی ده‌ستتدا هه‌بێت ئه‌مه‌ ماناكه‌یه‌تی - تۆڕی میدیایی خەڵک

سەردێر

خەڵك- بەهۆی كاریگەری بارستە هەوایەكی فێنك لەسەر ناوچەكانی هەرێم، كە ئەمڕۆ هەڵی كردووە، سبەینێ‌ جارێكی دیكە پلەكانی گەرما نزم دەبنەوە. ئاراس جەبار، شارەزای كەشناسی بۆ (خەڵك) ڕایگەیاند، سبەی دوو شەممە 15-8-2022 ئاسمانی ھەرێم ساماڵ ئەبێت، لە ئەنجامی درێژبوونەوەی ماوەی کاریگەری ھەوایەکی فێنکی دەریای ناوەڕاست لە زۆربەی ناوچەکانمان پلەکانی گەرما بەاورد بە ئەمڕۆ بەرێژەی ١ تا ٢ پلە نزمتر دەبنەوە. ڕاشیگەیاند، لەسەنتەری پارێزگاکانی ھەرێم پلەكانی گەرما لە (سلێمانی و هەولێر ٤١ پلە و دھۆک ٤٠ پلە و ھەڵەبجە ٤٤ پلە و کەرکوک ٤٢ پلە و لەناوچەکانی گەرمیان ٤٥ پلە دەبێت. ئاماژەی بەوەشكرد، خێرایی با ئاسایی بۆ مامناوەند ئەبێت ١٠ بۆ ٢٥ کیلۆمەتر لە کاتژمێرێکدا لە ئاڕاستەی باشووری ڕۆژئاواوە.
خەڵك – پاش نیوەڕۆی ئەمڕۆ تەقینەوەیەك لە سەنتەری بازرگانی سورمەلو لە یەریڤانی پایتەختی ئەرمینیا ڕوویدا و بەپێی زانیارییە سەرەتاییەكان 1 كوژراوە چەندین هاووڵاتی دیكەش برینداربوون. وەزارەتی ناخۆی ئەرمینیا لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، نزیك كاتژمێر 2ی پاش نیوەڕۆی ئەمڕۆ یەكشەممە 14ی ئابی 2022 تەقینەوەیەك لە بازرگانی سورمەلو لە یەریڤانی پایتەختی ئەرمینیا ڕوویدا. ئاماژەی بۆ ئەوەشكردووە، بە بەپێی زانیارییە سەرەتاییەكان 1 كوژراوە، چەندین هاووڵاتی دیكەش برینداربوون و لێكۆڵینەوە لە ڕووداوەكەش دەستی پێكردووە . ئەمە لەكاتێكدایە، ئەرمینیا یەكێكە لەو وڵاتانەی ساڵانە لە هەرێمی كوردستانەوە گەشتیارێكی زۆر ڕووی تێدەكات . https://twitter.com/i/status/1558767507225411584
خەڵك – بەڕێوەبەرایەتی هاتووچۆی سۆران ڕایدەگەیەنێت، لە ڕووداوێكی هاتووچۆدا لە رێگای خەلیفان سپیلك كەسێك گیانی لەدەستدا و 4 كەسی دیكەش برینداربوون. بەڕێوەبەرایەتی هاتووچۆی سۆران لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردوە، ئاگادار كرانەوە لە بوونی ڕووداوێكی هاتووچۆ لە جۆری لێكدان، لە رێگای خەلیفان سپیلك نزیك دوریانی ئالانە، لە نێوان ئۆتۆمبیلی جۆری BMW و تۆیوتا كامری. ئاماژە بۆ ئەوەشكراوە، كە لە ئەنجامی رووداوەكە بەداخەوە كەسێك گیانی لەدەستدا و (4) كەسیش برینداربوون، داواش لە شوفێران دەكەن پابەندی یاساكانی هاتووچۆ بن، بۆ سەلامەتی هەموو لایەك.
خەڵك- وتەبێژی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ڕایدەگەیەنێت، بەغدا شەش مانگ هیچ بڕە پارەیەكی نەنارد، لەمساڵیشدا تەنها 400 ملیار دیناری ناردووە، بەڵام حكوومەتی هەرێمی كوردستان بێ دواكەوتن لە 7 مانگی رابردوودا مووچەی لەوادەی خۆی دابەشكردووە. فەرمانگەی میدیا و زانیاریی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بڵاوی كردەوە، "لە ماوەی 7 مانگی رابردوودا، حكوومەتی هەرێمی كوردستان بڕی 5 ترلیۆن و 900 ملیار دیناری بۆ دابینكردنی مووچە تەرخان كردووە، لەبەرامبەردا حكوومەتی فیدراڵی تەنیا بڕی 400 ملیار دیناری ناردووە، لەكاتێكدا بەپێی رێككەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا، پێویستبوو مانگانە 200 ملیار دینار بنێرێت". د.جووتیار عادل، وتەبێژی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بە (باسنیوز)ی راگەیاند، حكوومەتی عێراق پێویستبوو بۆ ئەو 7 مانگە، یەك ترلیۆن و 400 ملیار دینار بۆ هەرێمی كوردستان بنێرێت، كەچی تەنیا 400 ملیاری ناردووە و یەك ترلیۆن دینارەكەی دیكەی نەناردووە، بەڵام حكوومەتی هەرێمی كوردستان بەبێ دواكەوتن مووچەی دابەش كردووە و دابەشكردنی مووچەش بەردەوامی دەبێت. ئاماژەی بەوەشدا، حكوومەتی هەرێمی كوردستان پێشینەی كارەكانی دابینكردنی مووچەی فەرمانبەرانە، وتیشی، "بەغدا 5 مانگە هیچ بڕە پارەیەكی نەناردووە، بەڵام حكوومەتی هەرێمی كوردستان بێ دواكەوتن لەو 7 مانگەدا مووچەی لە وادەی خۆی داوە و بێ گومان ئەوەش لە خەمخۆریی حكوومەتە بۆ فەرمانبەران و مووچەخۆران". دەشڵێت: "مانگانە پێویستمان بە زیاتر لە 900 ملیار دینار هەیە بۆ تەرخانكردنی مووچەی مووچەخۆران، لە داهاتی نەوتدا پێشتر مانگانە 350 ملیۆن دۆلاری بۆ دابینكردنی مووچە خەرج دەكرا، بەڵام بەهۆی ئەو چاكسازییانەی بەگشتی لە كەرتی وزەدا كراوە، ئێستا مانگانە 500 ملیۆن دۆلار دەگەڕێتەوە خەزێنەی حكوومەت، واتا 150 ملیۆن دۆلار زیادی كردووە".
خەڵك- دوابەدوای بڕیاری جێبەجێكردنی یەكپۆشی خوێندكارانی زانكۆی سەلاحەدین، سەرۆكی زانكۆی پۆلیتەكنیكی دھۆك ئاشكرایكرد، ڕاپرسیەك لەبارەی جێبەجێكردنی سیستەمی یەكپۆشی خوێندكاران دەكرێت و دەڵێت: "پێویستە خوێندكار لە ڕووی جلوبەرگەوە ڕێز لە حەرەمی زانكۆ بگرێت". د. ئاری عادل، سەرۆكی زانكۆی پۆلیتەكنیكی دھۆك، بە ماڵپەڕی فەرمیی پارتی ڕاگەیاند، بەمەبەستی بڕیاری جێبەجێكردنی سیستەمی یەكپۆشی ڕاپرسییەك لەبارەی یەكپۆشی ئەنجام دەدەن و دواتر بڕیار لەسەر سیستەمی یەكپۆشی دەدرێت، چونكە بەبێ وەرگرتنی بۆچوونی خوێندكاران ھیچ سیستەمێك ناسەپێنین لەسەر خوێندكاران. دەشڵێت: "تا ساڵی نوێی خوێندن بەڕێوەنەچێت ڕاپرسییەكە ئەنجام نادرێت، لەبەر ئەوەی دەمانەوێ بۆچوونی خوێندكارانی قۆناغی یەكەمیش وەربگرین و بەبێ ئەوان ڕاپرسی ناكەین، ئەگەر ڕاپرسییەك ئەنجامەكەی ئەرێنی بێت ئەوە یەكپۆشی جێبەجێ دەكرێت، بەپێچەوانەوە جێبەجێی ناكەین، ئەگەریش بۆ ئەمساڵ نەكرا بۆ ساڵی داھاتوو سیستەمی یەكپۆشی جێبەجێ دەكرێت". د. ئاری عادل ڕوونیكردەوە: "پێویستە وەزارەتی خوێندنی باڵا پلانی ھەبێت لەبارەی سیستەمی یەكپۆشی، چونكە زیاتر لە ١٠٠ ھەزار خوێندكار ھەن و دەبێت بە پلان سیستەمەكە جێبەجێ بكرێت، چونكە مەترسی ھەیە بابەتی یەكپۆشی بە مەستی بازرگانیش بەكار بھێندرێت و ڕوونكردنەوە بدرێت و وەزارەت ئەو بازرگانە دەستنیشان دەكات، كە جل و بەرگ دێنن یان شێوازی دیكە دەگرنەبەر، من خۆم لەگەڵ ئەوەدام خوێندكار ڕێز لە حەرەمی زانكۆ بگرێت لەڕووی جل و بەرگەوە، چونكە ئاھەنگەكانی ناو زانكۆ و دەرەوەی زانكۆ دەبینین جل و بەرگی خویندكار جۆرێكە".
خەڵك- كۆبوونەوەی مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان و هادی عامری نوێنەری چوارچێوەی هەماهەنگی لە پیرمام دەستیپێكرد. كەمێك لەمەوبەر بەسەرۆكایەتی هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی فەتح، وەفدێكی چوارچێوەی هەماهەنگی گەیشتە هەولێر. ئەو سەردانە لەكاتێكدایە، لە ئێستادا دیارترین داواكاری لایەنەكان هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و هەڵبژاردنی پێشوەختە، كە ڕەوتی سەدر داوای دەكات، مەسعود بارزانی پێشتر رایگەیاندبوو بە مەرجی قبوڵكردنی ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردنەكان پشتیوانی لە هەڵبژاردنی پێشوەختە دەكات. تا ئێستا دیار نییە هادی عامری بۆ دانوستانی پێكهێنانی حكومەت سەردانی هەرێمی كوردستانی كردووە یاخود دەستپێشخەریەكی پێیە بۆ گەیشتن بە چارەسەرە، عامری كە بەشێكە لە چوارچێوەی هەماهەنگی دژی هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانن بەر لە پێكهێنانی حكومەتێكی نوێ. بەر لە هاتنی بۆ هەرێمی كوردستان لەیەكەم وێستگەدا عامری وەكو گەورە دانوستانكاری لایەنەكانی چوارچێوەی هەماهەنگی لە بەغداد لەگەڵ محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمان كۆبووەوە. نەسار روبەیعی ئەمینداری فڕاكسیۆنی سەدر سكاڵای یاسایی تۆماركردووەو داوای هەڵوەشاندنەوەی پەڕلەمان دەكات، لە بەرامبەردا ئەمڕۆ ئەنجومەنی دادوەری عێراق رایگەیاند كە هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان لە دەسەڵاتی ئەودا نییە.
خەڵك- وەزیری پەروەردە و وتەبێژی وەزارەتی پەروەردە ڕەتی دەكەنەوە كە گۆڕانكاری بەسەر شێوازی دەوامكردن لە خوێندنگاكاندا هاتبێت و دەڵێن ڕۆژانی شەممە ناكرێت بە پشوو. ئەمڕۆ یەكشەممە 14/8/2022، د. سامان سیوەیلی، وتەبێژی وەزارەتی پەروەردە، بە ماڵپەڕی پارتی ڕاگەیاندووە، ئەو زانیارییانەی بڵاوكراونەتەوە، كە گوایە بۆ ئەمساڵی خوێندن رۆژانی شەممە لە قوتابخانەكاندا دەكرێتە پشوو، هیچ بنەمایەكی نییە، ئەگەر شتێكی لەو جۆرە هەبوایە ئەوا لە پەیجی فەرمی وەزارەتی پەروەردە دامان دەنا. وتەبێژی وەزارەتی پەروەردە وتیشی، دەوامی خوێندنگەكان هاوشێوەی ساڵانی رابردوو دەبێت، هیچ گۆڕانكارییەكی تێدا نەكراوە، هەروەها نە نیازی گۆڕانكاریمان هەیە و نە دەمانەوێت بیگۆڕین. هاوكات ئالان حەمە سەعید، وەزیری پەروەردەی حكومەتی هەرێمی كوردستان ڕایگەیاند، ئەو بابەتەی بەناوی راگەیاندنی وەزارەتی پەروەردە بڵاو كراوتەوە، دوورە لە راستییەوە، رۆژانی شەممە نەكراوەتە پشوو.
خەڵك- بەسەرۆكایەتی هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی فەتح، وەفدێكی چوارچێوەی هەماهەنگی گەیشتە هەولێر بۆ كۆبونەوە و گفتوگۆكردن لەگەڵ مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان. ئەو سەردانە لەكاتێكدایە، لە ئێستادا دیارترین داواكاری لایەنەكان هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و هەڵبژاردنی پێشوەختە، كە ڕەوتی سەدر داوای دەكات، مەسعود بارزانی پێشتر رایگەیاندبوو بە مەرجی قبوڵكردنی ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردنەكان پشتیوانی لە هەڵبژاردنی پێشوەختە دەكات. تا ئێستا دیار نیە هادی عامری بۆ دانوستانی پێكهێنانی حكومەت سەردانی هەرێمی كوردستانی كردووە یاخود دەستپێشخەریەكی پێیە بۆ گەیشتن بە چارەسەرە، عامری كە بەشێكە لە چوارچێوەی هەماهەنگی دژی هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانن بەر لە پێكهێنانی حكومەتێكی نوێ. بەر لە هاتنی بۆ هەرێمی كوردستان لەیەكەم وێستگەدا عامری وەكو گەورە دانوستانكاری لایەنەكانی چوارچێوەی هەماهەنگی لە بەغداد لەگەڵ محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمان كۆبووەوە. نەسار روبەیعی ئەمينداری فڕاكسیۆنی سەدر سكاڵای یاسایی تۆماركردووەو داوای هەڵوەشاندنەوەی پەڕلەمان دەكات،لە بەرامبەردا ئەمڕۆ ئەنجومەنی دادوەری عێراق رایگەیاند كە هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان لە دەسەڵاتی ئەودا نییە.
خەڵك- لە هەرێمی كوردستان لە چەند رۆژی رابردوودا مشتومڕ لەسەر جێبەجێكردنی سیستمی یەكپۆشی لەنێوەندەكانی خوێندنی باڵا بەتایبەت زانكۆكاندا دروستبووە. بەشێك لەگەڵیدان بەهۆی كەمكردنەوەی خەرجییەكان و سەرقاڵنەبوونی خوێندكاران بە پۆشاكەوە، بەشێكی دیكەش بەپێچەوانەوە دەڵێن لە زانكۆ پێشكەوتووەكانی جیهاندا یەكپۆشی نییە، لەبری ئەوە گرینگیدان بە پێشخستنی زانستی باشترە. لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا هەوڵی جێبەجێكردنی سیستمی یەكپۆشی درا لە ناو زانكۆكانی هەرێمی كوردستاندا و زانكۆی سەڵاحەدین وەك یەكەم زانكۆ بڕیاری جێبەجێكردنی سیستمەكەی دەركرد. هاوكات زانكۆی سەڵاحەدین بڕیاریدا بۆ ساڵی نوێی خوێندنی 2022-2023 سیستمی یەكپۆشی پەیڕەو بكات. بەبڕوای شارەزایانی خوێندن و زانست جلوبەرگ كاریگەرییەكی ئەوتۆ ناكاتە سەر پڕۆسەی خوێندن و بەرەو پێشچوونی كۆمەڵگە ئەوەندەی سیستمی حكومڕانی كاری تێدەكات. لەو بارەیەوە، كامیل عومەر، مامۆستای زانكۆی سلێمانی، بە (خەڵك)ی ڕاگەیاند، لە هەموو دنیادا سیستمی یەكپۆشی بوونی نەماوە، گرفتی ئێمە لە سیستمی خوێندنە، نەك لە بوون و نەبوونی یەكپۆشی. دەشڵێت، كێشەی دواكەوتنی زانكۆكان لە ڕووی زانستییەوە پەیوەندی بە لایەنی سیاسی و حكومڕانییەوە هەیە، سیستمی حكومڕانی هەرێمی كوردستان وەك جومگەیەكی بنەڕەتی و پێویستی كۆمەڵگە سەیری زانكۆ ناكات. ئاماژە بە ئەوەشدەكات، ژمارەیەكی زۆری زانكۆمان هەیە، ساڵانە 40 بۆ 50 هەزار دەرچووی زانكۆمان هەیە، پێویستە ئەمانە ڕێكبخرێن و هەلی كار بۆ دەرچووان بدۆزرێتەوە. بە بڕوای ئەو مامۆستایە، پێویستە زانكۆكان سەربەخۆییان پێبدرێت لەكاركردندا، نەك ببەسترێنەوە بە بڕیاری وەزارەتی دارایی و ڕێنماییەكانی ئەنجومەنی وەزیران و خوێندنی باڵا. هەموو ئەو كێشانەی هەمانە بە سیستمی یەكپۆشی چارەسەر ناكرێن، باشتروایە بیر لە چارەسەركردنی كێشە جەوهەرییەكان بكرێتەوە، كە دنیایەك كێشەی كارگێڕی و زانستیمان هەیە لەناو زانكۆكاندا. كامیل عومەر ئاماژە بە ئەوەشدەكات، نموونەی سەردەمی لە دنیادا یەكپۆشی نییە و ئەو سیستمە بوونی نەماوە، لە زانكۆكانی دونیادا ئازادی هەیە لە پۆشینی جل و بەرگدا ئەوان لە زانستدا ململانێ‌ دەكەن نەك لە پۆشینی جل و بەرگ. بەپێچەوانەوە بەشێكی دیكە بۆچوونیان وایە كە یەكپۆشی چارەسەری بەشێك لە گرفتەكان دەكات، بەتایبەت خەرجی بنەماڵەی خوێندكارەكان كە ساڵانە پارەیەكی زۆر لە كڕینی پۆشاكی لە ڕادەبەدەر بۆ خوێندكارەكانیاندا خەرجدەكەن. دەشڵێن، سیستمی یەكپۆشی سەرقاڵی خوێندكارانیش بە پۆشاكەوە كەمدەكاتەوە، چونكە پێشتر ڕەخنە لەوە گیراوە كە زانكۆكان بوونەتە شوێنی نمایشی جلوبەرگ، خوێندكاران هێندەی بە دوای دەستكەوتنی جلوبەرگی گرانبەهاوە بوون هێندە بەدوای لایەنی زانستییەوە نەبوون.
خەڵك- سووپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامی ئێران، هێرشی كردە سەر بنكەكانی كۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی كوردستان و شەڕ و پێكدادان روویدا. ستادی نیزامی كۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی كوردستان سەبارەت بە هێرشی سوپای پاسداران بۆ سەر پێشمەرگەكانی كۆمەڵە لە ناوچە سنوورییەكان رایگەیاند "كاتژمێر 9ی سەرلەبەیانی ئەمرۆ یەكشەممە سووپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامی بە كۆكردنەوەی هێزێكی زۆر و بە پاڵپشتی تۆپخانە و چەكی قورس بە مەبەستی زەبروەشاندن لە پێشمەرگەكانی كۆمەڵە لە هەوڵی بەزاندنی سنوورەكانی هەرێمی كوردستاندایه". راشیگەیاند “هەتا كاتژمێر 2ی پاشنیوەڕۆ دوو جار هەوڵی پێشڕەوی هێزی پیادەی سووپای پاسداران لەگەڵ بەرەنگاریی پێشمەرگەكانی كۆمەڵە پووچەڵكراوەتەوە و پاشەكشەیان پێكراوە". روونیشیكردەوە "هەموو هاوڕێیانی پێشمەرگەی كۆمەڵە سڵامەتن و لە ئامادەییدان".

گه‌ر پیتی M له‌ له‌پی ده‌ستتدا هه‌بێت ئه‌مه‌ ماناكه‌یه‌تی

راوێژ کامەران

هەواڵ بڵاوکراوەتەوە: 30/06/2022

خوێندنه‌وه‌ی له‌پی ده‌ست هونه‌رێكی كۆنه‌و ئه‌و كه‌سانه‌ی شاره‌زاییان تێیدا هه‌یه‌ چه‌ندین ڕێگای جۆراوجۆر به‌كارده‌هێنن بۆ ئه‌وه‌ی كه‌سایه‌تی ئه‌و كه‌سه‌ له‌ ڕێگه‌ی ده‌ستیه‌وه‌ دیاری بكه‌ن.

گه‌ر خه‌ته‌كانی ناو له‌پی ده‌ستت به‌ ته‌واوی پیتی M ته‌واو ده‌كات ئه‌وا مانای ئه‌وه‌یه‌ كه‌ تۆ كه‌سێكی به‌توانایت له‌ نوسین و خوێندندا و زۆرجار ده‌بیته‌ نوسه‌ر یاخود ڕۆژنامه‌نووس، جگه‌ له‌وه‌ی یه‌كێك له‌ دیارترین تواناكانت ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ده‌توانیت به‌باشی پاره‌ په‌یدا بكه‌یت چونكه‌ له‌ پیشه‌كه‌تدا لێهاتوویت.

جگه‌ له‌وه‌ش خاوه‌نی ئه‌و جۆره‌ پیته‌ زۆر بڕوایان به‌خۆیانه‌و به‌هۆی ئه‌وه‌شه‌وه‌ سه‌ركه‌وتوون له‌و كاره‌ی ده‌ستی ده‌ده‌نێ و زۆرجاریش كه‌سانی ده‌وڵه‌مه‌ندن.