٦ نیشانە کە دەری دەخات لە ڕووی دەروونیەوە زۆر بەهێز و جێگریت - تۆڕی میدیایی خەڵک

سەردێر

خەڵك- یەكێتی تۆپی پێی عیراق، بڕیاریدا یونس مەحمود وەك جێگری سەرۆكی یەكێتی تۆپی پێ‌ و بەڕێوەبەری هەڵبژاردنە نیشتمانییەكان دیاریی بكات. بەپێی سەرچاوەیەك لە یەكێتی تۆپی پێی عیراق"یەكێتی تۆپی پێ‌ بڕیاریداوە یونس مەحمود بكاتە بەڕێوەبەری هەڵبژاردە نیشتمانییەكان و سەرپەرشتیاری گشتی هەڵبژاردەی یەكەم". دوێنێ‌ سێ‌ شەممە، یەكێتی تۆپی پێی عیراق لە كۆبوونەوەیەكیدا بڕیاریدا پۆستی سەرپەرشتیاری هەڵبژاردە نیشتمانییەكان هەڵبوەشێنێتەوە. یونس مەحمود یاریزانی پێشووی هەڵبژاردەی عیراق، لە دوای وازهێنانی لە یاریكردن، لە بواری ئیداريی یەكێتی تۆپی پێی عیراق كاردەكات و پێشتر یەكێك بوو لە كاندیدان بۆ وەرگرتنی پۆستی یەكێتی تۆپی پێی عیراق.
خەڵك – ئەندامێكی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی ڕایدەگەیەنێت، ئەنجومەن دەسەڵاتی ئەوەی نیە، بڕیاری دانانی كامێراكانی هاتووچۆ سنوری پارێزگای سلێمانی هەڵوەشێنێتەوە، چونكە بڕیارەكە تەنها لە دەسەڵاتی ئەنجوومەنی وەزیراندایە. كاسترۆ مەعروف، ئەندامی ئەنجوومەنی پارێزگای سلێمانی بە(خەڵك)ی ڕایگەیاند، ئەوەی باس دەكرێت، كە گوایە ئەنجوومەنی پارێزگای سلێمانی بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی دانانی كامێرای هاتووچۆی دەركردووە دوورە لە ڕاستییەوە. ڕاشگەیاند، لە دەستەڵاتی ئەنجوومەنی پارێزگای سلێمانیدا نیە، بڕیار لەسەر هەڵوەشاندنەوەی ئەو بڕیارە بدات، ئەو بڕیارە لە دەسەڵاتی ئەنجوومەنی وەزیراندایە، ئەوان دەتوانن بڕیاری لەسەر بدەن. ئەمە لەكاتێكدایە، ئەمڕۆ لە میدیاكان ڕاگەیەنراوێكی ئەنجوومەنی پارێزگای سللێمانی بڵاوكراوەتەوەكە، كە تێیدا هاتووە، "بڕیاریدا بە ڕەتکردنەوەی دانانی کامێراکانی هاتوچۆ سنوری پارێزگای سلێمانی". ئاماژە بەوەشكراوە، دانانی کامێرای هاتووچۆ ئەرکێکی ترە دەخرێتە سەر شانی هاووڵاتیان و لەگەڵ ڕێگاوبانەکانی سنوری پاریزگای سلێمانی ناگونجێت، هەروەها کامێراکانی هاتوچۆ نایاساین و نابێت بدرێن بە کەرتی تایبەت". هەر لە ڕاگەیەنراوەكەدا داوا لە وەزارەتی ناوخۆ دەكات "گرێبەستی کۆمپانیای جێبەجێکار هەڵبوەشێنێتەوە کە لە ١٤ ی ئابی ئەمساڵەوە چووەتە بواری جێبەجێ کردنەوە".
خەڵك- پشكنەری گشتی لە وەزارەتی بەرگری ئەمریكا، بەهای ئەو كەرەستە سەربازییە ئەمریكاییانەی پێشكەش بە حكومەتی ئەفغانی كراون و كەوتوونەتە دەستی بزوتنەوەی تاڵیبان، بە زیاتر لە 7 ملیار دۆلار دادەنێت. پشكنەری گشتی لە ڕاپۆرتێكدا كە لەلایەن ڕۆژنامەی "نیویۆرك پۆست"ەوە بڵاوكرایەوە ڕایگەیاندووە"بەشی هەرە زۆری خەرجییەكان بۆ گالیسكە زەمینییە تەكتیكییەكانی وەك گالیسكەی هامڤی MRAPs دژە مین بووە، تەقەمەنییە ونبووەكان فڕۆكەی سەربازییەكان بە بەهای 923.3 ملیۆن دۆلار لەخۆدەگرن، هەندێكیان چەكەكانیان داماڵدراون و بۆ كاركردن شیاو نیین و لە چۆڵەوانی جێهێڵًدراون و بەهاكەیان 294.6 ملیۆن دۆلارە لە دەستەی تەقەمەنی فڕ‌وكەكەكان". بە وتەی ئەو پشكنەرە وەك "نیویۆرك پۆست" باسی دەكات"نوسینگەی بریكاری وەزارەتی بەرگری بۆ سیاسەتەكانی پنتاگۆن كە ژمارەكانی پێشكەش كردووە، دەڵێتهێزە ئەفغانییەكان تا ئەندازەیەكی زۆر پشتییان بە بەڵێندەرە ئەمریكاییەكان دەبەست بۆ پارێزگاریی لە فڕۆكەكان و گالیسكە زەمینییەكان، بەبێ‌ بەردەوامبوونی ئەو پشتیوانییە، بەگەڕخستنی ئەو فڕۆكە و گالیسكانە لە مەودایەكی دووردا سنوردار بوو". هەروەها لە ڕاپۆرتەكەدا هاتووە"316.260 پارچە چەكی بچوك، بە تفەنگ و تفەنگی نیشان شكێن و دەمانچە و تۆپ و رەشاش و قازیفەی (ئاڕپی جی) و هاوەنی هاوتزەر، بە بەهای 511.8 ملیۆن دۆلار لەژێر دەستی سوپای ئەفغانیدا بووە لەكاتی داڕمانی، وێڕای ئامێرەكانی دۆزینەوەی پەیوەندییەكان و تەقەمەنییەكان و ئامێرەكانی بینین لە شەودا، و كەرەستەكانی تری چاودێری، شوێن و رەوشی ئەو چەك و ئامێرانەش نەزانراون". ڕاپۆرتەكە دەڵێت"سوپای ئەمریكا تا ئەندازەیەك هەموو كەرەستە سەرەكییەكانی لە دوای پاشەكشەكردن لابردووە، جگە لە هەندێك گالیسكەی تەكتیكی كە گوازرانەوە بۆ وەزارەتی بەرگری ئەفغانی لە سەرەتای ساڵی ڕابردوو، وێڕای گالیسكە پێشكەوتووەكانی تر كە تێكشكێنران و لەناوبران". لەنێوان ساڵانی 2001 و 2005، وەزارەتی بەرگری ئەمریكا (پنتاگۆن)، نزیكەی 84 ملیار دۆلاری بۆ یارمەتییە ئەمنییەكانی ئەفغانستان خەرجكردووە، لەوانە 18.6 ملیار دۆلار بۆ كڕینی چەك بۆ سوپای ئەفغانی، و هێزە ئاسمانییەكان، و پۆلیسی نیشتمانی، و هێزە تایبەتەكانی ئاسایشی ئەفغانی. لە دوای ڕاگەیاندنی پاشەكشەكردنی هێزەكانی ئەمریكا لە وڵاتەكە، بزوتنەوەی تاڵیبان لە سەرەتای مانگی ئابی 2021 هێرشەكانی لەدژی هێزە حكومییەكانی ئەفغانستان چڕكردەوە و لە 15ی ئابدا چووە نێو كابوڵ، لە ڕۆژی دواتردا كۆتایی هاتنی جەنگ ڕاگەیەندرا.
خەڵك – سەرۆككۆماری عێراق ڕایدەگەیەنێت ، بەردەوامی ئەو دۆخەی ئێستا چیتر قابیلی قبوڵكردن نییە و پێویستە جیاوازییەكان تێپەڕینین و رێز لە ئیرادە و خواستی خەڵك و دیموكراسی بگیرێت ، دەشڵێت ،"رێزگرتن لە خواستی عێراقییەكان بنەمای سەرەكییە بۆ دەربازبوون لە قەیران و چەقبەستووی سیاسی". د.بەرهەم ساڵح ، سەرۆككۆماری عێراق ئەمڕۆ چوارشەممە 17ی ئابی 2022 لە كۆشكی سەلام لە بەغدا پێشوازی كرد لە ژمارەیەك سەرۆك و نوێنەرانی سەندیكاكانی عێراق و لەبارەی بارودۆخی گشتی وڵات و پێشهاتەكان گفتوگۆكرا. لە دیدارەكەدا سەرۆككۆمار جەختیكردەوە لە پێویستی پشتبەستن بە دیالۆگ و لێكنزیكبوونەوە لە پێناو چارەسەركردنی قەیرانی سیاسی، لەسەر بنەمای پاراستنی مافی هاووڵاتیان بۆ ژیانێكی باشتر و خۆشگوزەران و دۆزینەوەی چارەسەری بنەڕەتی بۆ كێشەكانی سیستمی سیاسی و پارێزگاریكردن لە ئاشتی كۆمەڵایەتی، دانانی نەخشەرێگایەك بەرەو چارەسەركردنی كێشەكان بە ئاراستەی پارێزگاریكردن لە بەرژەوەندییە نیشتمانییەكان و دڵنیاكردنەوە و هێنانەئاراوەی داوا رەواكانی هاووڵاتیان. لە تەوەرێكی دیكەدا ئەوەشی خستەروو، كە بەردەوامی ئەو دۆخەی ئێستا چیتر قابیلی قبوڵكردن نییە و پێویستە جیاوازییەكان تێپەڕینین و رێز لە ئیرادە و خواستی خەڵك و دیموكراسی بكیرێت، هەروەها دووپاتیكردەوە رێز گرتن لە خواستی عێراقییەكان بنەمای سەرەكییە بۆ دەربازبوون لە قەیران و چەقبەستووی سیاسی.
خەڵك- شانەی میدیای ئەمنی، دەستگیركردنی بەناو بەرپرسی پشتیوانی لۆجستی و زەكاتی چەكدارانی ڕێكخراوی داعش لە كەركوك، ڕادەگەیەنێت. بەپێی بەیاننامەیەك كە ئەمڕۆ چوار شەممە لەلایەن شانەی میدیای ئەمنییەوە بڵاوكرایەوە"لەڕێی هەوڵێكی هەواڵگری وردەوە، مەفرەزەكانی بەڕێوەبەرایەتی هەواڵگری و ئاسایشی كەركوكی سەر بە بەڕێوەرایەتی گشتی هەواڵگری و ئاسایش، توانییان یەكێك لە سەركردە دەركەوتووەكانی چەكدارانی ڕێكخراوی داعش لە ناوچەی داقوق دەستگیربكەن كە بە ناو بەرپرسی پشتیوانی لۆجستی و بەرپرسی زەكاتی گروپە تیرۆیستەكانی داعش بووە و بە (ئەبو هانی) ناسراوە". هەر لە بەیاننامەكەدا هاتووە"تیرۆریستە دەستگیركراوەكە پێشتر بەپێی ماددەی (1/4)ی تیرۆر، یاداشتی دەستگیركردنی بۆ دەرچووە". شانەی میدیای ئەمنی دەڵێت"پرۆسەی دەستگیركردنەكە بەسەرپەرشتی بارەگای پێشكەوتووی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەكانی كەركوك و هێزی ئامادەی سەر بە نوسینگەی فەرماندەی پۆلیسی كەركوك بووە".
خەڵك- ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی ئاشكرای دەكات، كە تا ئێستا لە تەواوی وڵاتانی جیهان 35 هەزار كەس تووشی ڤایرۆسی ئاوڵەی مەیمون بوون. ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی (WHO) لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، حاڵەتەکانی ئاوڵەی مەیمون لە سەرانسەری جیهاندا بۆ ٣٥ هەزار حاڵەت زیادی کردووە. ڕاشیگەیاندووە، "لە ماوەی هەفتەیەکدا ڕێژەی تووشبوون بە ئاوڵەی مەیمون بە ڕێژەی ٢٠% زیادی کردووە، بەو هۆیەوە لە ٩٢ وڵاتدا گەیشتۆتە ٣٥ هەزار حاڵەت". ئاوڵەی مەیمون نەخۆشییەكەی ڤایرۆسییە و نیشانەکانی نەخۆشی کۆکە دەردەکەون، سەرەتا بە تا و سەرئێشە و دواتر ئازاری ماسولکەکان و دواتر ئاوسانی گرێ لیمفاوییەکان، کە دەبێتە هۆی هەستکردن بە ماندوێتی و لاوازی، هەروەها دەرکەوتنی پەڵەیەک لە شێوەی تاڵە موودا کە بە دەرەکی داپۆشراوە توێکڵ. کاتی بەرکەوتنی ڤایرۆسەکە لە کاتی دەرکەوتنی نیشانەکانیەوە نزیکەی 10 ڕۆژە و بەزۆری نیشانەکانی لە دوو بۆ پێنج هەفتە دەخایەنێت.
پێش مۆندیالە خەڵك- ڕاپۆرتێكی ڕۆژنامەوانی باس لە بەرنامەی هەڵبژاردەی بەڕازیل دەكات كە لە چوارچێوەی خۆئامادەكردن بۆ یارییەكانی مۆندیالی قەتەر 2022، دوو یاریی دۆستانە لەگەڵ دوو هەڵبژاردەی عەرەبی لەخۆدەگرێت. بەپێی ڕاپۆرتەكە"سلیساو لە 22ی ئەیلولی داهاتوو بەڕازیل ڕووبەڕووی هەڵبژاردەی تونس دەبێتەوە كە ئەویش بە هەمان شێوە خۆی بۆ یارییەكانی مۆندیال ئامادە دەكات، دوای پێنج ڕۆژ لەو یارییەش لە 27ی ئەیلول ڕووبەڕووی هەڵبژاردەی جەزائیر دەبێتەوە". پێشبینی دەكرێت هەردوو یارییەكە لە فەرەنسا بكرێن، بەهۆی ئاسانكاریی لە گردبوونەوەی یاریزانەكان، بەو هۆیەی زۆربەیان لەگەڵ یانە ئەوروپاییەكاندا یاریی دەكەن. پێشتر هەڵبژاردەی جەزائیر بەشێوەی فەرمی لە یارییەكانی جامی جیهانی مەكسیك لە ساڵی 1986 ڕووبەڕووی سلیساو بۆەوە و یارییەكە لە بەرژەوەندی بەرازیل بە گۆڵێكی بێ‌ بەرامبەر كۆتایی هات، لە مانگی ئەیلولی ساڵی 2007 هەردوو تیپ لە فەرەنسا یارییان كرد و یارییەكەش بە بەردنەوەی بەڕازیل بە دوو گۆڵی بێ‌ بەرامبەر كۆتایی هات. هەڵبژاردەی تونس تەنیا یەك یاریی لەگەڵ بەڕازیل كردووە كە یارییەكی دۆستانە بوو لە ساڵی 1974 و بە ئەنجامی 4-1 لە بەرژەوەندی بەرازیل كۆتایی هات.
خەڵك- دەزگای لوتكە بۆ كاروباری ئاوارە و پەنابەران ڕایدەگەیەنێت، كە ئەو یەختەی بە ژمارەیەك كۆچبەرەوە نقوم بوو لە دورگەیەكی یۆنان هیچ بەڵگەیەك نییە لەسەر ئەوەی كۆچبەرانی عێراقی و هەرێمی كوردستانی تێدابووبێت. ئاری جەلال، سەرۆكی دەزگای لوتكە بۆ كاروباری ئاوارە و پەنابەران بۆ (خەڵك) ڕایگەیاند، ئەگەر چی لە زۆرێك لە دەزگاكانی ڕاگەیاندن هەواڵی ئەوە بڵاو كرایەوە، كە گوایە هاووڵاتی عێراقی و هەرێمی كوردستان لە ڕووداوی ژێر ئاوكەوتنی ئەو یەختەی، كە لە 10ی ئەم مانگە لە نزیك دورگەی كارپاتۆسی وڵاتی یونان نوقم بوو بێسەروشوێن بوون و گیانیان لەدەست داوە، دوای بەدوا داچونێكی وردی نوێنەرانی دەزگای لوتكە لە وڵاتی یونان و وڵاتی توركیا و بەردەوام لەسەر هێڵ بوون لەگەڵ سەفارەتی عێراقی لە وڵاتی یۆنان و تەواوی لایەنە پەیوەندیدارەكان لەحكومەتی یۆنان و توركیا هیچ بەڵگەیەك نیە بۆ پشت ڕاستكردنەوەی ئەو هەواڵا،نە كە بڵێت كۆچبەرانی عێراقی و هەرێمی كوردستان لەو یەختەدا هەبووە. ئاماژەی بەوەشكردووە، تائێستا بەهیچ شێوەیەك نە لە كۆچبەرە بێسەروشوێن بووەكان و نە لەكۆچبەرە ڕزگار بووەكان هیچ هاولۆاتیەكی عێراقی و كورد تۆمار نەكراوە ، بۆیە بە تەواوی ئەو هەواڵانە ڕەت دەكەینەوە و بەردەوام دەبین لە بەدواداچوونەكانمان. ئاری جەلال وتیشی، "ئەگەرچی ژێرئاو كەوتنی یەخت و بێسەروشوێن بوونی كۆچبەر لە هەر سوچێكی جیهان هەواڵێكی دڵ تەزێن و ناخۆشە، بەڵام دوای بەدواداچونی نوێنەرەكانمان لە وڵاتی یۆنان و توركیا پێیان ڕاگەیاندین، كە هیچ هاووڵاتیەكی عێراقی و كورد لەم ڕووداوی ۱۰/٨/٢٠٢٢ تۆمار نەكراوە". جەختیشی كردەوە، ئەو خێزانە بەڕێزانە، كە لە پێناو بیستنی هەواڵێكی ڕۆڵەكانیان بەپەرۆشن پیان ڕادەگەیەنین، كە هیچ كوردێك تۆمار نەكراوە لەو ڕووداوەدا.
خەڵك – بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێم پلەی گەرمای شارەكانی هەرێمی بڵاوكردەوە، لە مەیدان 50 و خانەقین 48 و كەلار 47 تۆماركراوە. بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێم لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، ئەمڕۆ چوارشەممە 17ی ئابی 2022 پلەی گەرمای شارەدێی مەیدان 50 پلە و خانەقین 48 پلە تۆماركراوە . هاوكات لە پارێزگای كەركوك 44 پلە و دهۆك 42 پلە و هەولێر 43 پلە و لە سلێمانی 43 پلە و هەڵەبجە 46 پلە تۆماركراوە .
خەڵك- لە مامەڵەكانی ئەمڕۆ چوار شەممە، دراوی ڕوسی بەرامبەر هەردوو دراوی ئەوروپایی و ئەمریكایی بەرزبۆوە، یورۆش بۆ یەكەم جار لە 10ی ئابەوە، لە ئاستی 61 ڕۆپڵدا مامەڵەی پێوەكرا. لە كاتژمێر 14:32 بە كاتی مۆسكۆ، نرخی خەرجی دۆلار بە بڕی 50 كۆبیك (ڕۆپڵ= 100 كۆبیك) و بۆ 60.40 ڕۆپڵ دابەزی. هەر لەو چوارچێوەیەدا و بەپێی زانیارییەكانی بۆرسەی مۆسكۆ، نرخی خەرجی یورۆ بە بڕی 98 كۆبیك و بۆ 61.14 ڕۆپڵ دابەزی. بەر لەوەش بە چەند خولەكێك، دراوی یەكگرتووی ئەوروپا بۆ ئاستی 61 ڕۆپڵ دابەزی.

٦ نیشانە کە دەری دەخات لە ڕووی دەروونیەوە زۆر بەهێز و جێگریت

راوێژ کامەران

هەواڵ بڵاوکراوەتەوە: 04/07/2022

ئەمەی خوارەوە کۆمەڵێک نیشانەیە کە دەری دەخات لە ڕووی دەروونیەوە زۆر بەهێز و جێگریت:

-قەلەق نابیت لەسەر ئەو شتانەی لە دەستی خۆتدا نییە و توانای گۆڕینیشیت نییە، هەر بۆیە مێشکت بە ئەو شتانەوە سەرقاڵدەکەیت کە لەدەستی خۆتدایە.

-کارەکانت ڕێکخراوە و پلانی تایبەتت بۆی هەیە و لە کاتی خۆیدا دەچیت

-کاتێک کێشەیەکت دەبێت هەر دانانیشیت و بۆڵەبۆڵ بکەیت، بەڵکوو زیاتر پشت بەخۆت دەبەستیت.

-مێشکێک پشووی باشی وەرگرتبێت بەهێزترە، هەر بۆیە کاتی خەوت تەندرووست و دیاریکراوە.

-دەتوانیت بڵێیت (نەخێر) بۆ شتێک کە بەدڵت نییە و بۆ هەموو شتێک هەر ناڵێیت (باشە!)

-متمانەت بە خۆتە، بەڵام بەجۆرێک نییە کە زیاد لە پێویست بێت و وا دەربکەوێت کە زیادەڕەوی تێدا دەکەیت.