سەڵاحەدین بەهادین: حكومداری بە پینە و پەڕۆ نابێت و بەرێوەناچێت
خەڵك- ئەمینداری گشتی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان ڕایدەگەیەنێت،…
زیاترسەردێر
-
خەڵک- لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بڵاوکراوەتەوە کە پارەی موەلیدە بۆ ئەم مانگە بۆ هەر ئەمپێرێک نزیکەی 25 هەزار دەبێت، لێپرسراوی لیژنەی مۆلیدە ئەهلییەكانیش لە پارێزگای هەولێر، رەتیدەکاتەوە و دەڵێت:" بۆ ئەمپێرێک 25 هەزار دینار بێت". ئەندازیار قارەمان مەولوود، لێپرسراوی لیژنەی مۆلیدە ئەهلییەكان لە پارێزگای هەولێر بە میدیای فەرمی پارتی راگەیاندووە:"ئەو زانیاری و دەنگۆیانەی باس لە نرخی ئەمپێری کارەبای موەلیدە دەکەن ناڕاستە، ئەگەر نرخی گازوایل بەم شێوەیە بێت و کارەبای نیشتمانی ئەوها بێت، نرخی ئەمپێرێک کارەبای موەلیدە لە نێوان 18 بۆ 20 هەزار دینار دەبێت، بەڵام جارێ نرخ دیاریینەکراوە." دەشڵێت:"نرخ بەپێی ماوەی پێدانی کاتژمێرەکان و نرخی گازوایل دیاریدەکرێت، لەم مانگەدا لەبەر گەرما موەلیدەکان ناچار بوون کارەبای زیاتر بدەن، چونکە کارەبای نیشتمانی کەم بووە، گازوایلیش زۆر گرانە، بۆیه نرخەکە زیاد بووه".
-
خەڵك- پەرلەمانتارێكی چوارچێوەی هەماهەنگی، جەخت لەسەر گەیشتنی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان دەكاتەوە بە ڕێككەوتنێكی نیمچە كۆتایی لەسەر پۆستی سەرۆك كۆماری داهاتوو. سوهەیلە سوڵتانی پەرلەمانتاری چوارچێوەی هەماهەنگی لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند:"چوارچێوەی هەماهەنگی دەستپێشخەرییەكی پێشكەش كرد كە ئاسانكارییە بۆ ڕێككەوتن و كۆتایی هێنان بە تەنگژەی نێوان دوو حزبە كوردستانییەكە، چونكە پێكهێنانی حكومەت لەڕێی ڕاگەیاندنی فەرمی كەسێتی سەرۆك كۆمارەوە دەبێت لەلایەن هەردوو حزب و پاشان دەنگدان لەسەری لەنێو پەرلەمان لەماوەی چەند ڕۆژی داهاتوو". بە وتەی پەرلەمانتارەكەی چوارچێوەی هەماهەنگی"تائێستا دەرهاویشتەكان ئەرێنین لەنێو كۆبوونەوەكان و چوارچێوەی هەماهەنگیش هەنگاو بەرەو پێكهێنانی حكومەتێكی تەوافوقی هەڵدەنێت كە هەموو هێزە سیاسییەكان بەشداریی تێدا بكەن". بەپێی دەستوری عیراقی، هەنگاوی دووەم لە پاش دەنگدان لەسەر هەڵبژاردنی سەرۆكی پەرلەمان، خۆی لە دەنگدان لەسەر كاندیدی سەرۆك كۆمار دەبینێتەوە، پاشان سەرۆك كۆماری نوێ كاندیدی گەورەترین فراكسیۆنی پەرلەمانی ڕادەسپێرێت بۆ پێكهێنانی حكومەت و پێشكەشكردنی بۆ پەرلەمان، تا لە ماوەی یەك مانگ لەدوای ڕاسپاردنەكە، متمانەی وەربگرێت.
-
خەڵك- وەزارەتی تەندروستی عیراق، بەرزبووونەوەی حاڵەتەكانی تووشبوون بە تای خوێنبەربوون لە وڵاتدا ڕادەگەیەنێت. ئەمڕۆ پێنج شەممە، سەیف بەدر وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی عیراق لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند"دەرەنجامی تووشبوون بە تای خوێنبەربوون لە وڵاتدا بۆ 225 حاڵەت لەماوەی 24 كاتژمێری ڕابردوودا بەرزبۆتەوە". بە وتەی سەیف بەدر"كۆی گشتی مردنیش بە نەخۆشییەكە بۆ 36 حاڵەت بەرزبۆتەوە لەنێوان 225 حاڵەتی تووشبوون، پارێزگای زیقاریش لەو نێوەندەدا بەرزترین حاڵەتی لەنێوان پارێزگاكانی تردا تۆماركردووە، بەو پێیەی تائێستا 90 حاڵەتی تووشبوون لە زیقار تۆماركراون".
-
خەڵك – هێزەكانی پاراستنی گەل ڕایدەگەیەنێت ، لە ئەنجامی چالاكی بەهێزی هێزەكانیان كە لە رۆژی فیداییبوون ئەنجامیاندا، 6 سەربازی سوپای توركیا كوژران و ٢ سەربازی دیكەش برینداربوون، شۆفڵێك و سیستمێكی كامێرای حەراری تێكشكێنران. ناوەندی راگەیاندن و چاپەمەنی هێزەكانی پاراستنی گەل (هەپەگە) بڵاویكردەوە، سوپای توركیا ٧ جار بە چەكی كیمیایی و تەقەمەنی گۆڕەپانەكانی بەرخودانی بۆمباران كرد، ٢٣ جاریش بە فڕۆكەی شەڕ و بە دەیان جاریش بە كاتیوشا و هەلیكۆپتەری هێرشبەر بۆردومانی كرد. "لە چوارچێوەی هەڵمەتی شۆڕشگێڕی هەڵۆكانی زاگرۆس لە هەرێمی ئاڤاشین: ٢٩ی حوزەیران كاتژمێر ١٦:٠٠ لە گۆڕەپانی بەرخودانی وەرخەلێ، هێزەكانی یەژەئاستارمان لە داگیركەرانیاندا. ٣٠ حوزەیران كاتژمێر لە نیچوان ٠٧:١٠-٠٧:٣٠ لە دژی داگیركەران كە دەیانویست خۆیان لە تونێلەكانی شەڕی گۆڕەپانی بەرخودانی وەرخەلێ نزیك بكەنەوە، سێ جار بە چەكی قورس چالاكی ئەنجامدرا. دوای ئەو دەستوەردانەی هێزەكانمان، داگیركەران ناچاربوون تائاستێك بكشێنەوە. لە چوارچێوەی هەڵمەتی شۆڕشگێڕی هەڵۆكانی زاگرۆس لە زاپ: ٢٩ی حوزەیران كاتژمێر ٠٩:١٨ و ٣٠ حوزەیران كاتژمێر ٠٧:٥٠ لە دژی داگیركەران كە دەیانویست لە گۆڕەپانی بەرخودانی كاركەر جێگیربن بە چەكی قورس چالاكی ئەنجامدرا. ٢٩ی حوزەیران كاتژمێر ١٦:٠٠ هێزەكانمان لە داگیركەرانیاندا كە دەیانویست بەرەو گۆڕەپانی چەمچۆ بچن. لە چوارچێوەی هەڵمەتی شۆڕشگێڕی شەهید ساڤاش مەرعەشی جەنگی خابوردا: ٢٨ی حوزەیران كاتژمێر ١٠:٤٠ لە گۆڕەپانی شاخی سۆری سەر بە چەلێ لە دژی داگیركەران كە بە ئامانجی داگیركاری رێگەی سەربازییان دروست دەكد، بە چەكی قورس چالاكی ئەنجامدرا. لە ئەنجامی گورزی بەهێزی هێزەكانمان سێ داگیركەر سزادران، ٢ داگیركەریش برینداربوون و شۆفڵێك لەناوبرا. ٢٩ی حوزەیران كاتژمێر ١٢:٣٠ لە گۆڕەپانی بەرخودانی شاخی جودی، سیستمێكی كامێری حەراری كە داگیركەران ویستیان لە گۆڕەپانەكە جێگیری بكەن، لەلایەن هێزەكانمانەوە تێكشكێنرا. هەمان كات تیمە گەڕۆكەكانی یەژەئاستارمان بە سابوتاژ لە داگیركەران لە گۆڕەپانەكەیاندا. لە ئەنجامدا دوو داگیركەر سزادران. ٢٩ی حوزەیران كاتژمێر ١٢:٤٠ لە گۆڕەپانی بەرخودانی شاخی جودی لە دژی داگیركەران كە لە جموجۆڵدابوون چالاكییەكی نیشانشكێن كرا و داگیركەرێك سزادرا. هێرشەكانی سوپای توركی داگیركەر بە چەكی كیمیایی و تەقەمەنی: ٢٨ی حوزەیران گۆڕەپانی بەرخودانی شاخی جودی، كاركەر و ئەشكەوتی برینداران ٧ جار بە چەكی كیمیایی و تەقەمەنی بۆمبارانی تونێلەكانی شەڕ كرا. هێرشەكانی سوپای توركی داگیركەر بە كاتیوشا، هەلیكۆپتەری هێرشبەر و فڕۆكەی شەڕ: ٢٩ی حوزەیران گۆڕەپانی بەرخودانی وەرخەلێ، شاخی هەكاری، شاخی جودی، شاخی كاركەر و شاخی ئێف ئێم بە دەیان جار بە كاتیوشا و هاوەن بۆردومان كران، لەسەر گۆڕەپانی بەرخودانی شاخی جودی درۆن سوڕایەوە. ٢٩ی حوزەیران گۆڕەپانەكانی ئەشكەوتی برینداران، كوڕەژارۆ، كۆكەرێ، مامڕەش، شەهید هارون و شەهید تۆڵهەڵدان ١١ جار بە هەلیكۆپتەری هێرشبەر بۆردومان كران. ٢٩ی حوزەیران گۆڕەپانەكانی بەرخودانی وەرخەلێ، چەمچۆ، سیدا و كاركەر ٢٣ جار بە فڕۆكەی شەڕ بۆردومان كران".
-
خەڵك – بەڕێوبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی ڕایدەگەیەنێت ، بەهۆی دانانی پلانێكی دروست لەسەردوو ئاست ئامارەكانی نەخۆشی بەحاڵەتەكانی سكچوون و ڕشانەوە بۆ لە 60% كەمیكردووە. بەڕێوبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی بڵاویكردەوە، پێش نیوەڕۆی (۲۰۲۲/٦/۳۰) بەئامادەبوونی بریكاری وەزارەتی تەندروستی و بەڕێوەبەری گشتی تەندروستی سلێمانی و بەرپرسی ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی (who) لەعێراق و بەرپرسی تیمی ئیمێرجنسی لە عێراق و نوێنەری ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی WHO لە وەزارەتی تەندروستی و پارێزگای سلێمانی و وەفدی هاوڕێیان، سەردانی نەخۆشخانەی شەهید د.هێمن، و نەخۆشخانەی سلێمانی بۆنەشتەرگەری جوانكاری سوتاوی و یان كرد. ڕاشیگەیاندووە، بۆ ڕووبەڕووبونەوەی حاڵەتەكانی سكچوون و ڕشانەوە لەلایەن لیژنەی باڵای بەڕەنگاربوونەی پەتای كولێرا لە دوو ئاست ڕێكارەكان گیراوەتەبەر ئەوانش بریتی بوون لەئاستی (خۆپاراستن و چارەسەری پزیشكی) بۆ بەدوادچوونی ئەو ڕێنمایانەی كەلەلەیەن لیژنەی باڵاوە دەركرا و بەهەماهەنگی جێ بەجێ كران و لەەر ئاستی ئاستی دووەم چارەسەری پزیشكی بوو كەهەرلەسەرەتاوە لیژنەیەكی زانستی پێكهێنراو بۆدانانی پرۆتۆكۆڵی پزیشكی كەهەموو نەخۆشخانەكان لەسەریەك پرتۆكۆڵی پزیشكی چارەسەری نەخۆش بكەن. ئاشكراشیكردووە، بەهۆی ئەو پلانەی پێشتر باسكرا و پابەندبوونی هاووڵاتیان بە ڕینماییە خۆپارێزیەكان وایكردوە ئامارەكانی نەخۆشی بەحاڵەتەكانی سكچوون و ڕشانەوە بۆلە 60% كەمبكات ئەمەش بەهەوڵ وهیمەتی هاوڵاتیان وكەرتی تەندروستی ولایەنەپەیوەندیدارەكانە .
-
خەڵك- ڤلادێمير پۆتین سەرۆكی ڕوسیا، قسەكانی بۆریس جۆنسۆن سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا ڕەتدەكاتەوە كە وتبووی "گەر ژن بوایە پەلاماری ئۆكراینای نەدەدا". ئەمڕۆ پێنج شەممە، پۆتین لە كۆنفرانسێكی ڕۆژنامەوانی لە میانی سەردانێكی بۆ توركمانستان، ئاماژەی بە بڕیارێكی مارگرێت تاچەر سەرۆك وەزیرانی پێشووتری بەریتانیا كرد، لەبارەی ڕەوانەكردنی هێز بۆ دوورگەكانی فۆكڵاند، كە بە وتەی بۆتین "قسەكانی جۆنسۆن پوچەڵدەكاتەوە". دوێنێ چوار شەممە، جۆنسۆن بڕیارەكەی پۆتینی دژ بە ئۆكراینا كە لەلایەن مۆسكۆوە بە "ئۆپەراسیۆنی سەربازی تایبەت" ناودەبرێت، بە "نمونەیەكی زەقی نێرینەی ژەهراوی" لەقەڵەمدا و گاڵتەی بە هەڵوێستی پیاوانەی پۆتین كرد. لەو بارەیەوە پۆتین بە ڕۆژنامەوانانی ڕاگەیاند"تەنیا دەمەوێت ڕووداوەكانی مێژووی هاوچەرخ وەبیربێنمەوە، كاتێك مارگرێت تاچەر بڕیاریدا ئۆپەراسیۆنی سەربازی لەدژی ئەرجەنتین بۆ دورگەكانی فۆكڵاند ئەنجام بدات، ژنێك بڕیاری ئەنجامدانی كاری سەربازی دەركرد". ئەمەش بە وتەی پۆتین"ئاماژەكردنێكی وردی سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا نییە، بۆ ئەو ڕووداوانەی لەمڕۆدا ڕوودەدەن". سەرۆكی ڕوسیا بەردەوام بوو لە ڕەخنەگرتن لە جموجۆڵەكانی بەریتانیای 40 ساڵ لەمەوبەر، وەك وەڵامدانەوەیەكی سەربازی بۆ هەوڵەكانی ئەرجەنتین كە دەیویست دەست بەسەر ئەو دوورگانەدا بگرێت كە چڕی دانیشتوانیان كەمبوون و لەلایەن بەریتانیاوە لە باشووری ئۆقیانوسی ئەتڵەسی بەڕێوەدەبران. پۆتین بە تەوسەوە پرسی "دوورگەكانی فۆكڵاند لە كوێ و بەریتانیا لە كوێ؟، كردەوەكانی تاچەر چاوچنۆكی و تەماحی ئیمپریالیستی بوون و سەپاندنی خواست و تەئكیدكردنەوە بوون لەسەر پێگەی ئیمپراتۆریی". مۆسكۆ بەردەوام ڕەخنە لە دووبارەبوونەوەی دەستوەردانە خۆرئاواییەكان دەگرێت لە وڵانانی وەك یوگسلاڤیای پێشوو و ئەفغانستان و عیراق، وەك نمونەیەكیش دەیانهێنێتەوە بۆ ئیمپریالیستی خۆرئاوایی.
-
خەڵك – پارێزگای هەولێر ڕایدەگەیەنێت ، بەهۆی خراپی فرۆشتنی بەنزین و دەستكاریكردنی كوالیتییەكەی 46 بەنزینخانەی تر، لەسنوری پارێزگا سزادران. پارێزگای هەولێر لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، بەهۆی خراپی ئەو بەنزینەی دەیفرۆشن بەهاووڵاتیان و لەبەرامبەر دەستكاریكردنی كوالیتی بەنزین، لەماوەی دوو هەفتەدا (46) بەنزینخانەی دیكە لەهەولێر و دەوروبەری لەلایەن لیژنەی پشكنین و چاودێریكردنی بەنزینخانەكانی سەر بە بەڕێوەبەرایەتی نەوت و كانزاكانی هەولێر سزادراون و ڕێكاری یاسایی لەبەرامبەر خاوەنەكانیان گیراوەتەبەر. ئاماژە بۆ ئەوەشكراوە، كە كۆی گشتی ئەو بەنزینخانەی لەسەرەتای ئەم مانگەوە تاكو ئەمڕۆ سزادراون (122) بەنزینخانەن، لەو ژمارەیەشدا (3) بەنزینخانە بەهۆی دووبارەكردنەوەی سەرپێچی و فرۆشتنی بەنزینی خراپ و دەستكاریكردنی كوالیتیی، ناوەكانیان بڵاو دەكەنەوە. ناوی بەنزینخانەكان:- یەكەم/ بەنزینخانەی فیراری دووەم/ بەنزینخانەی هیوا/ تەیراوە سێیەم/ بەنزینخانەی رۆڤا هاوكات لەڕاگەیەنراوەكەدا هاتووە، تیمەكانی لیژنەی پشكنین و چاودێریكردنی بەنزینخانەكان بەردەوامن لەگرتنە بەری ڕێكاری یاسایی پێویست بەرامبەر هەر كەس و خاوەن بەنزینخانانەیەك كە بەنزینی خراپ دەفرۆشنە هاووڵاتییان و دەستكاری كوالێتی بەنزین دەكەن. داواش لەهاووڵاتیان دەكەین لەكاتی تێبینیكردنی هەر جۆرە سەرپێچیەك لە بەنزینخانەكان و فرۆشتنی بەنزینی خراپ و دەستكاریكردنی كوالێتیەكەی لەزووترین كات ئاگاداری قائیمقامیەتی ناوەندی هەولێر بكەنەوە.
-
خەڵك – بوونی تاسەی نایاسایی و دوور لە ڕێنماییەكانی هاتووچۆ بۆتە كێشە بۆ هاووڵاتیان و دروست بوونی كێشە بۆ ئۆتۆمبێلیی هاووڵاتیان بەتایبەت گەشتیاران و ئەوانەی سەردانی شوێنە گەشتیارییەكان دەكەن، بەجۆرێك وای لێهاتووە خەڵكی زۆرتر سەردانی ئەو ناوچانە ناكەن ئەو جۆرە تاسانەی لێیە . لەنامەیەكی كراوەدا، كە وێنەیەكی دەست (خەڵك) كەوتووە بۆ بەڕێوەبەری شارەدێی سورداش نێردراوە ژمارەیەك گەشتیار داوادەكەن هەرچی زووە كار بكرێت بۆ لادانی ئەو تاسە نایاساییانەی لەڕێگەی مێرگەپان دروستكراون و بوونەتە هۆی دروستبوونی كێشە بۆ هاووڵاتیان و گەشتیاران،داواشدەكەن لە جیاتی ئەو تاسانە تاسەی پلاستیكی دابنرێت. هاوكات گەشتیارێك بۆ (خەڵك) ئەوەی ئاشكراكرد، بەهۆی بوونی ئەو تاسە نایاساییانەی لە شوێنە گەشتیارییەكانی سنوری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە دانراون، زیانێكی زۆر بەر ئۆتۆمبێلی هاووڵاتیان كەوتووە، هەندێك جار لەجیانی سود گەیاندن بە پڕۆسەی هاتووچۆ دەبێتە زیان، منیش یەكێكم لە قوربانی تاسە نایاساییەكانی شوێنە گەشتیارییەكان. ئەو گەشتیارە باسی لەوەشكرد، دەكرێت لەجیاتی ئەو تاسە چیمەنتۆ و قیرە نایاساییانە تاسەی یاسایی و لە ژێر ڕێنمایی هاتووچۆ دابنرێت، بۆ ئەوەی نەبێتە هۆی بارگرانی لەسەر شۆفێران و گەشتیاران و هاووڵاتیانی ناوچەكەش، هەندێك كەس هەیە بەهۆی ئەوەی ئۆتۆمبێلەكەی نزمە تەركی ئەو شوێنانەی كردووە.
-
ئەمەی خوارەوە ٧ هۆکارە کە وادەکات منداڵەکت توشی کەمخوێنی بێت: ١. کەم خواردنی ئەو خۆراکانەی کە دەوڵەمەندن بە ماددەی ئاسن وەک گوشت و مریشک و جگەر و نیسک و قەرنابیت و هێلکــــە. ٢. زۆر خواردنی شیر لەدوای تەمەنی یەک ساڵی. ٣. بەدخۆراکــــی. ٤. خوێن بەربـــــوون. ٥ هەوکردن گەدە بە هۆی مکرۆبی H pylori ٦.نەخۆشی هەستیاری بە گەنم و جــۆ ٧. لە ٣ ٪ی ئەوکچانەی کە باڵغ دەبن کێشەی کەم خوێنیان هەیە بەهۆی گەشی خێرا لەو تەمەنەدا وە بەهۆی سووڕی مانگانــــەوە. بۆ چارەسەر و رێنمای سەردانی پزیشکی منداڵان بکــە. ئامـادەکــردنــی : دکـــتۆر ئـاکــــۆ کـــریــم جـــــلال پـزیشکی نەخۆشیەکانی منداڵان و گەشەی منداڵان
-
خەڵك – ئەنجومەنی هەرێمی بۆ كاروباری نەوت و گاز كۆبووەوە و گفتوگۆ لەبارەی داهات و خەرجییەكانی نەوت بۆ شەش مانگی یەكەمی ساڵی 2022 كرا. مەسرور بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان و سەرۆكی ئەنجومەنی هەرێمی بۆ كاروباری نەوت و گاز، سەرپەرشتی كۆبوونەوەی ئەنجومەنی هەرێمی بۆ كاروباری نەوت و گاز كرد كە یەكەمین كۆبوونەوەی ئەنجومەنەكەیە لەدوای هەمواركردنی یاسای نەوت و گاز. لە كۆبوونەوەكەدا، گفتوگۆ لەبارەی داهات و خەرجییەكانی نەوت بۆ شەش مانگی یەكەمی ساڵی 2022 كرا.