٣٣ کەسی دیکە لە هەرێمی کوردستان تووشی کۆرۆنا بوون
خەڵک- وەزارەتی تەندروستی رایگەیاند، لە ٢٤ کاتژمێری ڕابردوودا…
زیاترسەردێر
-
خەڵک لەپاڵەوانێتی وڵاتانی رۆژئاوای ئاسیا بۆ گۆڕەپان و مەیدانی لاوان کە رکابەرییەکانی لە بەیروتی پایتەختی لوبنان بەڕێوەدەچێت ، یاریزانە کوردەکای هەڵبژاردەی عێراق سێ میدالیای زیویان دەستەبەر کرد . دییە نزار لە یاری یەکباز توانی پلەی دووەم دەستبەر بکات و هۆنیا رەفعەت لە چوارسەد مەدالیای زیوی چنییەوە. دێرین بەختیاریش لە راکردنی ١٠٠ مەتر بەربەست ، توانی پلەی دووەم بنووسێتەوە. رکابەرێتی وڵاتانی رۆژئاوای ئاسیا بە بەشداری ١٠ وڵاتەو تاوەکو سبەی چوارشەممە درێژە دەکێشێت.
-
یانەی ئارسناڵ بە فەرمی گرێبەستی لەگەڵ گابرێل خیسۆسی هێرشبەری بەڕازیلی لە یانەی مانچستەر سیتی ڕاگەیاند. ماڵپەری رەسمی یانە لەندەنەکە ڕایگەیاندووە کە خیسۆس ڕێکارەکانی گواستنەوەی بۆ یانەی ئارسناڵ بە تەواوی تەواو کردووە، هەروەها ئامادەکاری دەکات بۆ ئەوەی لەگەڵ تیپەکەدا بچێتە قۆناغی ئامادەکارییەوە. گه‌نه‌رز ئه‌ستێره نوێیه‌كه‌ی ژماره 9 ی پێداوه، ماوه‌ی گرێبه‌سته‌كه 5 ساڵه و نرخی گواستنه‌وه‌كه‌ش 45 ملیۆن پاوه‌نده.
-
خەڵک ڕاپۆرتێکی ڕۆژنامەوانی ئینگلیزی ، دەستگیرکردنی یاریزانێکی نێودەوڵەتی چالاک لە خولی نایابی ئینگلیزی پشتڕاستکردەوە، بە تۆمەتی دەستدرێژیکردنەسەر. بەگوێرەی رۆژنامەی "The Telegraph"ی بەریتانی، پۆلیس یاریزانێکی پریمەرلیگیان دەستگیرکردووە، لە باکووری لەندەن، بە تۆمەتی دەستدرێژیکردنەسێکسی. رۆژنامەكە رەتیكردەوە ناوی ئەو یاریزانە ئاشكرا بكات بە "هۆكاری یاسایی"، ئاماژەی بەوەدا كە لێكۆڵینەوە لە یاریزانەكە دەكرێت سەبارەت بەو رووداوەی كەمانگی رابردوو روویداوە. ڕۆژنامەکە ئاماژەی بەوە کردووە کە ئەو یاریزانە تۆمەتبارە تەمەنی لە کۆتایی بیستەکانی تەمەنیدایە.
-
ئەمڕۆ سێشەممە لە یاریی کۆتایی خولی تازەپێگەیشتووانی کوردستان، یانەی هندرێن بەرامبەر یانەی هەولێر یاریی دەکات. یارییەکە کاتژمێر 04:30 لە یاریگەی پێشمەرگەی هەولێر لە شارۆچکەی پیرمام بەڕێوە دەچێت. تازەپێگەیشتووانی هندرێن لە رۆژانی رابردوو لە مەشق و ئامادەکاریی بەردەوام بووە، ئەمڕۆ ئێوارەش دوایەکەی مەشقی ئەنجام دا و خۆیان بۆ یارییەکە ئامادە کردووە. فەتحی قەرەنی راهێنەری تیپەکە بە پەیجی فەرمی یانەی هندرێنی رایگەیاند، تیپەکەی ئامادەیی تەواوی بۆ یاریی کۆتایی کردووە و چاوی لە بردنەوەی نازناوەکەیە.
-
خەڵک- کارەبای سلێمانی رایگەیاند، بە بڕی نزیکەی ٥٣١ ملیۆن دینار کارەبای بەردەوام بۆ تونێلی پێشڕەو دابیندەکەن. لە راگەیەندراوێکدا بەڕێوەبەرایەتی گشتی کارەبای سلێمانی بڵاویکردووەتەوە، لەسەر بودجەی پەرەپێدانی پارێزگاکان و بەسەرپەرشتی بەڕێوەبەرایەتی دابەشکردنی کارەبای سلێمانی و بەبڕی ٥٣١ ملیۆن و ٧٢٢ هەزار دینار، هێڵی کارەبای (11kv) بۆ تونێڵی پێشڕەو لە چیای ئەزمڕ دابین دەکرێت و پرۆژەکە لە لایەن کۆمپانیای (پەڕژاڵ) جێبەجێ دەکرێت.
-
خەڵک- حاکم قادر حەمەجان ڕایگەیاند، سۆشیال میدیا و میدیای نوێ شوێنی بە ژانرە تەقلیدییەکانی میدیا لەقکردووە و بە گرنگی زانی پەلە بکرێت لە دەرکردنی یاسایەکی تایبەت بەو بوارە، بەڵام دەبێت یاسایەک بێت کە نەبێتە هۆی دروستبوونی سانسۆر و بەرتەسکردنەوەی ئازادی ڕاگەیاندن. ئەمرۆ دووشەممە حاکم قادر حەمەجان، ئەندامی ئەنجومەنی باڵای سیاسیی و بەرژەوەندییەکانی یەکێتی نیشتیمانی كوردستان لە شاری سلێمانی سەردانی چەند دەزگایەکی راگەیاندنی کرد. بە گوێرەی راگەیەندراوێکی نووسینگەکەی، حاکم قادر تیشکی خستە سەر كاری میدیایی نوێ و باسی لەوەشكرد، "سۆشیال میدیا و میدیای نوێ بە تەواوی شوێنی بە ژانرە تەقلیدییەکانی میدیا لەقکردووە، لە ئایندە هەر میدیایەک لە سۆشیال میدیا داببڕێت یاخود نەتوانێت پێگەی خۆی بەدەستبهێنێت، ئەوا ڕاستەوخۆ بەرەو پوکانەوە دەڕوات." لەبارەی دەرکردنی یاسایەکی تایبەت بە کاری میدیا لە سۆشیال میدیادا، حاکم قادر ئەوەشیخستەڕوو، "پێویسته پێداچوونه‌وه بكرێت له یاسای ڕۆژنامه‌گه‌ری و یاسایه‌كی دیكه‌ش بۆ میدیای ئه‌لیكترۆنی و سۆشیال میدیا ده‌ربكرێت كه ئێستا پڕۆژه‌كه له په‌رله‌مانی كوردستانە". دەشڵێت:"پێویسته ھەر یاسایه‌ك دەردەكرێت به‌شێوه‌یه‌ك بێت نه‌بێته هۆی دروستبوونی سانسۆر و به‌رته‌سكردنه‌وه‌ی ئازادی ڕاده‌ربرین و ڕێگربێت لە دروستكردنی فه‌وزا و له ده‌ستدانی به‌ها و ئیتیكی كاری رۆژنامه‌وانی و سۆشیالمیدیا".
-
خەڵک- پەروەردەی ناوەندی هەولێر لەبارەى درەنگ گەیشتنی پرسیار بە هۆڵی تاقیکردنەوەکان لە قوتابخانەی گەردوون روونکردنەوە دەدات و دەڵێت:"بەهۆی هەڵەی تەکنیکی، حەوت قوتابی پرسیاریان بۆ چاپنەکرابوو." ئەمڕۆ دووشەممە خوێندکارێک ڤیدیۆییەکی بڵاوکردەوە و باس لە درەنگ گەیشتنی پرسیار دەکات لە تاقیکردنەوەی ئەمڕۆی بابەتی بیرکاری لە هۆلی قوتابخانەی ( گەردوون ). پەروەردەی ناوەندی هەولێر راگەیەندراوێکی بڵاوکردووەتەوە و دەڵێت:" بە پێویستی دەزانین ئەوە روونبکەینەوە کە لە لیژنەی باڵای ئەزموونەکان ٧ قوتابی پرسیاریان بۆ چاپ نەکرابوو لەئەنجامی هەڵەی تەکنیکی، هەموو پرسیارێک لەزگە و تیپی تایبەتی پێوەیە، دوای ئەوەی سەرپەرشتیاری ئەو هۆڵە ئاگاداری کردینەوە کە ئەوان رێنماییان لایە کە لیژنەی باڵای ئەزموونەکان پێیان وتون چۆن کاربکەن لەو حاڵەتانەدا، بەشێوەیەک ئەگەر قوتابی دیکە نەهاتبوو بۆ تاقیکردنەوە ، دەتوانرێت پرسیاری قوتابییەکی نەهاتووی پێبدرێت، ناوی تۆمار بکرێت و پاش تاقیکردنەوەکان بنێردرێت بۆ لیژنەی لقی ئەزموونەکانی پەروەردە. لەو هۆڵەش ١٨ قوتابی نەهاتوو هەبووە بۆ ئەو تاقیکردنەوەیە، بۆیە کێشەکە زوو چارەسەرکرا. پەروەردەی ناوەندی هەولێر داوا لە خوێندکاران دەکات و دەڵێت:" داواکارین لەحاڵەتی لەم جۆرە پەلە نەکەن چونکە بابەتەکە رێنمایی هەیە بە ڕەزامەندی بەرێوەبەری پەروەردە چارەسەر دەبێت و کاتی تەواوی خۆشی پێدەدرێت".
-
خەڵک- وەک پابەند بوون بە بەڵێنی دادگای فیدڕاڵی سێ كۆمپانیای نەوتی نێودەوڵەتی بەڵێنیان داوە پڕۆژەی نوێ لە هەرێمی كوردستان پێشکەش نەکەن. وەزارەتی نەوتی عێراق لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردووەتەوە،"کۆمپانیاکانی شلەمبێرگ و هالیبێرتۆن و بیگەرهیوز پشتڕاستیان کردووەتەوە کە پڕۆژەی نوێ لە هەرێمی کوردستان پێشکەش ناکەن وەک پابەندبوون بە بڕیاری دادگای فیدراڵی و ڕێنماییەکانی لیژنەی بەڕێوەبەرایەتی کە لە وەزارەتی نەوت پێکهێنراوە". لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە، ئێستا ئەو کۆمپانیایانە سەرقاڵی پرۆسەی تەسفیەکردن و داخستنی تەندەرین و پاکتاوکردنی کۆتا هەژماریان و داخستنی گرێبەست و مامەڵەکانیانن لەگەڵ هەرێمی کوردستان".
-
خەڵک- فه‌رمانده‌یی ئۆپه‌راسیۆنه‌كانی كه‌ركوک رایگەیاند، ١٧ چەکداری داعشیان دەستگیرکردووە كه ئاماده‌كارییان كردبوو بۆ ئه‌نجامدانی كرده‌وه‌ی تیرۆرستیی. فه‌رمانده‌یی ئۆپه‌راسیۆنه‌كانی كه‌ركووك بڵاویکردووەتەوە، هێزه ئه‌منییه‌كانی عیراق له‌پێناو رێگرییكردن له هێرشه‌كانی رێكخراوی تیرۆرستیی داعش، ئۆپه‌راسیۆنێكی به‌رفراوانیان بۆ سه‌ر گونده‌واره‌كانی باشووری شاره‌كه ئه‌نجامداوه، لە ئەنجامدا ١٧ چەکداری داعش دەستگیرکراون. لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە، لەهەڵمەتەکەدا حه‌وت حه‌شارگه و ٥٩ بۆمبی ده‌ستكردی تیرۆرستان، له‌ناوبراون و ٥٥ گوللـە هاوه‌ن، هه‌شت كاتیۆشا و پێداویستیی رۆژانه ده‌ستیان به‌سه‌ردا گیراوه.
-
خەڵك- دینیس شمیگال سەرۆك وەزیرانی ئۆكراینا ڕایدەگەیەنێت، تێچووی پلانی ئاوەدانكردنەوەی وڵاتەكەی بە 750 ملیار دۆلار دەخەمڵێنرێت، جەختیش لەسەر پێویستی بەكارهێنانی پارە بلۆككراوەكانی ڕوسیا دەكاتەوە بۆ پرۆسەی ئاوەدانكردنەوەكە. شمیگال لە پەیامێكی ڤیدیۆیی و لە كۆنگرەی نێودەوڵەتی لەبارەی ئاوەدانكردنەوەی ئۆكراینا ڕایگەیاند:"دەبێت كێ باجی پلانی ئاوەدانكردنەوە بدات كە بە 750 ملیار دۆلار دەخەمڵێنرێت؟ لەوبڕوایەداین سەرچاوەی سەرەكییەكەی دەبێت پارە بلۆككراوەكانی ڕوسیا بێت". شمیگال لەبارەی ڕەسیدی دارایی ڕوسیاش لە وڵاتانی دەڵێت:"هەندێك لە وڵاتان دەستییان بەسەر ئەو پارانەدا گرتووە". بە وتەی سەرۆك وەزیرانی ئۆكراینا:"سەرچاوەكانی تری بوژاندنەوە، لەڕێی كۆمەك و قەرزی ڕێكخراوە داراییە نێودەوڵەتییەكان و وڵاتە هاوبەشەكان و وەبەرهێنانەوە دەبێت، وێڕای بودجەی دەوڵەت".