ڕای لیژنەی فەتوای هەرێم لەسەر گرانكردنی نرخی شمەك و خۆراك لەڕەمەزاندا
خەڵك- هەموو ساڵێك لەگەڵ هاتنەوەی مانگی ڕەمەزاندا بازرگان…
زیاترسەردێر
-
خەڵك بەهۆی نزیكبوونەوە لەوادەی پێگەیشتنی كاڵەك و شوتی و بەرهەمە كشتوكاڵییەكانی ناوخۆ، حكومەتی عیراق بڕیاریدا هاوردەكردنی كاڵەك و شوتی بۆ ناوخۆی وڵات قەدەغە بكات. حەمید نایف وتەبێژی وەزارەتی كشتوكاڵی عیراق لە ڕاگەیەنراوێكدا ڕایگەیاند، لە ڕۆژی 11ی ئایارەوە هاوردەكردنی كاڵەك و شوتی لەسەرجەم دەروازە سنورییەكانەوە قەدەغە دەكرێت. ئاماژەی بەوەشكردووە، هەرچەندە لە ڕۆژی 11ی مانگەوە هاوردەكردنی ئەو دوو بەرهەمە قەدەغەكراوە، بەڵام ماوەی 10 ڕۆژ وادەش دراوە بەو بازرگانانەی كە پێشتر مۆڵەتی هاوردەكردنیان وەرگرتووە بۆ ئەوەی زەرەر نەكەن و ئەو شوتی و كاڵەكەی پێشتر كڕیویانە ساغی بكەنەوە. ئەم هەنگاوەی وەزارەتی كشتوكاڵ بۆ ڕێگرتنە لە زیانی جووتیارانی عیراق كە ساڵانە بەهۆی هاوردەكردنی بەرهەمە كشتوكاڵییەكان لە سوریا و ئێران و توركیاوە بە ملیۆنان دینار زیانیان بەردەكەوێت.
-
خەڵك وەزارەتی پێشمەرگەی حكومەتی هەرێم ڕایدەگەیەنێت، لە هەفتەی داهاتووەوە پشكنینی كۆرۆنا بۆ هێزەكانی پێشمەرگە لە نەخۆشخانەی پێشمەرگە ئەنجام دەدرێت. وەزارەتی پێشمەرگەی حكومەتی هەرێم لە ڕاگەیەنراوێكدا رایگەیاند، ئەو پێشمەرگانەی پێویستیان بە پشكنینی ڤایرۆسی كۆرۆنا هەیە، دەتوانن لەڕۆژی یەك شەممە ١٦ی ئایار بەدواوە سەردانی نەخۆشخانەی پێشمەرگە بكەن و پشكنینی كۆرۆنا ئەنجام بدەن. وەزارەتی پێشمەرگەی ئاماژەی بۆ ئەوەشكردووە، لەو ڕێكەوتە بەدواوە تاقیگەی نەخۆشخانەی پێشمەرگە بەشی پشكنینی كۆرۆنا چالاك دەكات و پێشمەرگە دەتوانێت بە نیشاندانی ناسنامەی سەربازی پشكنینی پەتای كۆرۆنا ئەنجام بدات.
-
خەڵك- تۆماركردنی ناوی كاندیدەكان بۆ پۆستی سەرۆكایەتی كۆماری ئێران بەردەوامە. ئەمڕۆ چوار شەممە ژمارەیەك لە كەسایەتییە سیاسییەكانی ئێران خۆیان بۆ كێبڕكێی بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆك كۆمار كاندید كرد. ئاژانسی تەسنیمی ئێرانی بڵاویكردەوە، كاتژمێر 8ی بەرەبەیانی ئەمڕۆ بۆ دووەم ڕۆژ دەرگای خۆتۆماركردن كرایەوە، هاوكات بەپێی زانیارییەكان، دوێنێ وەك یەكەم ڕۆژ 57 كەس خۆیان بۆ پۆستەكە كاندید كردووە. مەحمود ئەحمەدی نەژاد سەرۆك كۆماری پێشوو ئێران بۆ تۆماركردنی ناوی خۆی گەیشتە وەزارەتی ناوخۆی ئێران و بڕیارە كێبڕكێی بەهێز بكات بۆ بردنەوەی پۆستەكە.
-
خەڵك- باڵیۆزی سوریا لە ئێران ڕایدەگەیەنێت، بڕیارە 26ی ئەم مانگە هەڵبژاردنەكانی سوریا بەڕێوەبچێت. شەفیق دیوب باڵیۆزی سوریا لە ئێران بە میدیای ئێرانی ڕاگەیاند، بڕیارە هەڵبژاردنەكانی سوریا لە 26ی ئەم مانگە بەڕێوەبچێت. وتیشی"ئەمریكا لە هەوڵی بەردەوامدایە بۆ شكستپێهێنانی هەڵبژاردنەكان". ئاشكراشیكرد، خۆشبەختانە 50 كەس خۆیان كاندید كردووە و لەو ژمارەیەش 3 كەس جێگیر كراون و دەتوانن كێبڕكێی بردنەوەی پۆستەكە بكەن كە بریتین لە بەشار ئەسەد، عەبدوڵڵا عەبَدوڵڵا و مەحمود مورعی. ئەمەش لەكاتێكدایە، فەتحوڵڵا حوسەینی ئەندامی نوێنەرایەتیی ڕێڤەبەری خۆسەری ڕۆژئاوا لەباشووری كوردستان بە (خەڵك)ی ڕاگەیاند، هەڵبژاردنەكانی سوریا لە ڕۆژئاوای كوردستان بەڕێوەناچێت، چونكە ئەو هەڵبژاردنانە شەرعی نین. وتیشی"پێش هەڵبژاردنەكان دەبێت چارەسەری كێشە سیاسییەكان و دابینكردنی قوتی خەڵك و پاراستنی سنووری سوریا، یەكلایی بكرێتەوە ئەوكاتە هەڵبژاردن بكرێت، بەڵام ئەو سەرۆكەی ئێستا چارەسەری كێشەكانی لا نییە و كەس قبوڵی ناكات". سەبارەت بە فشاری ئەمریكا و ڕوسیا لەسەر كورد تاكو بەشداری هەڵبژاردنەكان بكەن، ناوبراو ئاشكراشیكرد، فشارمان لەسەر نییە بۆ بەشداریكردن، ئەوە بڕیاری خۆمانە و ئەو هەڵبژاردنانە لە هەرێمی ڕۆژئاوا و باكوری سوریا نەكرێت. وتیشی: حكومەتی سوریا بۆ هەموو سوریا نییە، هەڵویستیان نییە و بەشار ئەسەد تەنها لە ناوچەیەكی بچوك حوكم دەكات و دەسەڵاتی بەسەر ناوچەكانی هەرێمی ڕۆژئاوا و ئۆپۆزسیۆنی ئیسلامی نییە.
-
خەڵك- لیژنەی دارایی لە پەرلەمانی عیراق، ژمارەی فەرمانبەرانی هەرێمی كوردستان لە بودجەدا دیاریی دەكات و هۆكارەكانی دواكەوتنی پارەی مووچەش لەلایەن بەغداوە ئاشكرا دەكات. ئاژانسی فەرمی (العراقیە) لە زاری ئەحمەد حاجی ڕەشید، ئەندامی لیژنەی دارایی لە پەرلەمانی عیراقەوە بڵاویكردەوە"هۆكاری دواكەوتنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم بەبێ لێبڕین، پەیوەندی بەو بڕگانەوە هەیە كە پەیوەندییان بە هەرێمەوە هەیە لە بودجەدا و شیاوی جێبەجێكردن نیین، تەنیا بۆ ئەوە دانراون تا ڕوكارێكی یاسایی بن بۆ فرۆشتنی نەوت لەلایەن هەرێم، كەلێنەكەش لەو بارەیەوە لەلایەن هەردوو لایەنە، بەغدا و هەولێر". بە وتەی ئەندامەكەی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عیراق"دەبوو هەڵسەنگاندن بۆ فرۆشتنی نەوتی هەرێم بكرێت، تا لە پشكی هەرێم ببڕدرێت، پاشماوەی ئەوەش لەلایەن بەغداوە ڕەوانە دەكرێت، بەڵام ڕەوانە نەكراوە، هەرێمیش لەسەدا 50ی داهاتە نانەوتییەكانی بۆ بەغدا نەناردووە". ئەحمەدی حاجی ڕەشید دەڵێت"بودجە ژمارەی فەرمانبەرانی هەرێمی بە 682 هەزار فەرمانبەران، بەڵام هەرێم دەڵێت ژمارەی مووچەخۆرانی ملیۆنێك و دوو سەد و پەنجا هەزار كەسە، تاكە چارەسەریش پابەندبوونی هەموانە بە یاسایی بودجە و جێبەجێكردنیەتی.
-
خەڵك- ڕۆژنامەی (فیتۆ) چەند زانیارییەك لەبارەی سێگۆشەی بەرمۆداوا بڵاودەكاتەوە، دوای ئەوەی ناوەكە زۆرترین سێرچی بۆكرابوو لە میسر. لە میسر زۆرترین سێرچ و پرسیار لەبارەی شوێنی (سێگۆشەی بەرمۆدا)ەوە كرابوو، سێ هەڵبژاردەش بۆ وەڵامدانەوە دانرابوو كە بریتی بوون لەوەی شوێنی سێگۆشەی بەرمۆدا دەكەوێتە ئۆقیانوسی هیندی- ئۆقیانوسی ئەتڵەنتی- ئۆقیانوسی هێمن، ئەمەش لەلایەن ڕۆژنامەی (فیتۆ)ی میسرییەوە ئاماژەی پێكراوە. ڕۆژنامەكە نوسیویەتی، سێگۆشەی بەرمۆدا لە ئۆقیانوسی ئەتڵەنتییە و پێی دەوترێت (سێگۆشەی شەیتان)، و دەكەوێتە نێوان فلۆریدا و بۆرتۆریكۆ و بەرمۆدا. ڕووبەری سێگۆشەی بەرمۆدا نزیكەی 1.5 ملیۆن میل چوارگۆشەكەیە، ئەم ڕووبەرە لە نیوەی سەدەی نۆزەدەیەمەوە دیارنەمانی 50 كەشتی و 20 فڕۆكەی بەخۆوەبینیەوە. ناوچەكە یەكێك لەو ڕێڕەوانەی جیهان كە زۆر بەكاردەهێنرێت، هەندێك لە ڕاپۆرتەكانیش باس لەوەدەكەن كە دیارنەمانی كەشتی و فڕۆكەكان وابەستەی ڕووداوی سروشتی گەورە بوون، بەڵام زانایان زیاتر بڕوایان بە گۆڕانكارییە ژینگەییە لەناكاوەكان دەكەن كە بوونەتە مایەی نوقمبوونی كەشتییەكان و تێكشكانی فڕۆكەكان.
-
خەڵك- لە سنوری سیتەك لە ناوچەی شارباژێڕی سلێمانی 5 كەس لەسەر لێدانی بیر بە نایاسایی دەستگیر كران. عەمید هێمن كەمەرخان، بەڕێوەبەری ڕاگەیاندنی پۆلیسی دارستان و ژینگەی سلێمانی بۆ (خەڵك) ئاماژەی بەوەكرد، لە پێناو پاراستنی سروشت و ژینگە و ڕێگریكردن لە سەرپێچیكاران مەفرەزەیەكی بەشی پۆلیسی دارستانی شارباژێڕ بە هاوبەشی لەگەڵ بنكەی پۆلیسی دارستانی سیتەك دەرچوونێكی مەیدانیان ئەنجامدا و دەستیان كرد بە گەڕان و پشكنینی سنوری چالاكیەكانیان. ڕاشیگەیاند، لە ئەنجامدا توانیان لە سنوری گوندی (غەمزە)ی سەر بە ناحیەی سیتەك (٥) هاووڵاتی دەستگیر بكەن، كە سەرقاڵی هەڵكەندنی بیر بوون و هەروەها دەستگیرا بەسەر (٢) ئامێری بیرلێدان . جەختیشی كردەوە، پەڕاوی لێكۆڵینەوە بۆ تۆمەتباران كرایەوە و ڕێكاری یاسایی لە دژیان گیرایەبەر .
-
خەڵك- سبەینێ پێنج شەممە لەلایەن وەزارەتی ئەوقافی هەرێمەوە بە یەكەم ڕۆژی جەژنی ڕەمەزان دیاری كرا و مامۆستایەكی ئایینی-ش باس لە ئادابەكانی ڕۆژانی جەژن دەكات و دەڵێت: "جەژن مایەی خۆشیە و دەبێت خەندە و خۆشی ببەخشی بە بەرامبەرەكەت". مەلا ئەحمەد قامیشی، مامۆستای ئایینی لە سلێمانی لە كورتە وتارێكی تایبەت بە (ئادابەكانی ڕۆژانی جەن) كە بۆ (تۆڕی میدیایی خەڵك) تۆماركراوە تیشك دەخاتە سەر چەند ئادابێكی تایبەت بە ڕۆژانی جەژن. وەك ئەو مامۆستا ئاینییە ئاماژەی پێ دەكات، جەژن واتا خۆشی و شادی دەربڕین و خۆشحاڵكردنی بەرامبەرەكەت وەك چۆن پێغەمبەر (د.خ) فەرموویەتی (بزە و پێكەنین خستنە سەر ڕوخساری براكەت بە چاكە حسابە). دەشڵێت: "جەژنی ڕەمەزان واتە خۆشی و شادی بۆ ئەوانەی بەڕۆژووبوون نەك بۆ ئەوەی ڕۆژووەكەیان لەكۆڵ بۆتەوە، بەڵكو بەهۆی ئەوەی فەرمانی خودایان جێبەجێ كردووە". مەلا ئەحمەد ئامۆژگاری هاووڵاتیان دەكات بۆ ڕۆژانی جەژن و دەڵێت: "خۆشۆردن سوننەتە و كام جلەی جوانە ئەوە بپۆشن و پێش چوون بۆ مزگەوت چەند دەنكە خورمایەك بخۆن و دوای نوێژ بەپەلە دەرمەچن قەرەباڵغی دروست مەكەن و بەڕیز جەژنە پیرۆزە لەیەكتری بكەن". ئەو مامۆستا ئایینیە دەشڵێت: "لە ڕۆژانی جەژندا مەچن بۆ سەرقەبران، چونكە بەداخەوە خەڵكانێك لە ڕۆژانی جەژندا لەبری دڵخۆشكردنی خەڵك، دەچێت پرسەكان زیندوو دەكاتەوە". داواش لە فرۆشیاران دەكات لە جەژندا شمەك و كاڵا گران نەكەن و ترەقەی منداڵان نەفرۆشن و دەڵێت: "تێكەڵی كوڕ و كچان لە پاركەكان دروست نییە و هەندێك لە كەناڵەكانیش ڕەواج دەدەن بە بەرنامەی ناشەرعی لەڕۆژانی جەژندا لەكاتێكدا لە ڕەمەزاندا خۆیان هیچ بایەخێكیان بە ڕەمەزان نەداوە، كەچی بۆ جەژن لەهەمووان بەپەلەترن".
-
خەڵك- سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەبارەی هێرشەكەی شەوی ڕابردووی چەكدارانی ڕێكخراوی داعش و شەهیدبوونی پێشمەرگەیەك لە سنوری كفری، پەیامێكی بڵاوكردەوە و بەتوندی هێرشەكەی ئیدانەكرد. ئەمڕۆ چوارشەممە، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە تویتێكیدا لەسەر لە تۆڕی كۆمەڵایەتی (تویتەر) ڕایگەیاند" بە تووندی سەركۆنەی هێرشی شەوی رابردووی تیرۆریستانی داعش لە سنووری كفری دەكەم. سەرەخۆشی لە خانەوادەی ئەو پێشمەرگە قارەمانە دەكەم كە شەهید بوو، هاوخەمیانم." لە كاتژمێر 10ی شەوی ڕابردوو، پاشماوەی چەكدارانی ڕێكخراوی تیرۆریستی داعش لە گوندی ئۆمەربلیش بە قەناس هێرشیانكردە سەر سەنگەرێكی لیوای 116 و لە ئەنجامی هێرشەكەشدا پێشمەرگە شەهید بوو.
-
خەڵك- سەرەڕای بڕیاری قەدەغەی هاتووچۆی تەواوەتی لەسەرجەم پارێزگاكانی عێراق لەلایەن حكومەتی عێراقییەوە، دیوانی وەقفی سوننی بڕیاریدا پابەند نەبێت و دەڵێت: "دەرگای مزگەوتەكان دەكەنەوە و نوێژی جەژن دەكەن". دیوانی وەقفی سوننی عێراق لە بەیاننامەیەكدا ئاماژەی بەوەكردووە، هەروەك چۆن پێش قەدەغەی هاتووچۆ دەرگای مزگەوتەكان كراوەبوون، بەهەمان شێوەش بەردەوام دەبن لەسەر بەكراوەیی هێشتنەوەی دەرگای مزگەوتەكان بەشێوەی ئاسایی و ئەنجامدانی نوێژەكان. ڕاشیگەیاندووە، لە ڕۆژانی جەژنی ڕەمەزانیشدا دەرگای مزگەوتەكان كراوەدەبن و نوێژی جەژن ئەنجام دەدرێت. دیوانی وەقفی سوننی جەختیشی كردۆتەوە، "دەرگای هیچ مزگەوتێك لەماوەی قەدەغەی هاتووچۆدا داناخەین". بە بڕیاری حكومەتی عێراق لە شەوی ڕابردووەوە تاوەكو 22ی ئەم مانگە قەدەغەی هاتووچۆی تەواوتی دەبێت لەسەرجەم شار و شارۆچكەكان.