مەزهەر محەمەد ساڵح – تۆڕی میدیایی خەڵک

سەردێر

لەم بابەتەدا بە چەند ڕێنماییەکی سادە چۆنیەتی جیاکردنەوەی ئاڵتوونی خراپتان فێردەکەین لە ئاڵتوونی باش بۆ ئەوەی کەس فێڵتان لێنەکات و قۆڵتان نەبڕێت: مۆرەکەی بەر لە هەموو شت گرنگە تەماشای مۆرەکەی بکەیت و لە ژمارەکانی بزانیت، گەر نوسرابوو 925، مانای ئەوەیە کە 92.5% کاڵاکە ئاڵتونی خاوە، بەگشتی ئەم ژمارانەی لەسەرە : 375, 500, 583, 585, 750, 916, 958, 999 یۆد دەتوانیت کەمێک یۆد بدەیت لە ئاڵتونەکە، گەر پێوەی بەجێما ئەوا نیشانەی خراپیە چونکە ئاڵتونی باش پێوەی نامێنێت. سرکە ئاڵتونەکە بکە سرکەوە و ٥ خولەکێک بووەستە، ئاڵتونی خراپ لە سرکەدا زەرد دەبێت.
وەستانی دەماری قاچەکان بارێکی ناخۆشە کە لە قاچدا ڕوودەدات و هەست بە ئازارێکی زۆر دەکرێت لە ماسولکەکانی قاچدا و زۆرجارکەمی مەگنسیۆم و پۆتاسیۆم و کەم خواردنەوەی ئاو هۆکاری ئەم نەخۆشیەیە، ئەمانەی خوارەوە هەندێک ڕێگەی خۆپاراستن و چارەسەری ئەم نەخۆشیەن: -گەر ئیشەکەت پێویستی بە دانیشتنە بۆ ماوەیەکی زۆر ئەوا ناو بەناو پشوویەک وەربگرە و کەمێک پیاسە بکە. -بۆ ڕێگریکردن لە وەستانی دەماری قاچت ڕۆژانە ڕێژەیەکی باش ئاو بخۆرەوە بەتایبەت لە کەش و هەوای گەرم و ئەو کاتانەی وەرزش دەکەیت. -ئەو خۆراکانە بخۆ کە دەوڵەمەندن بە ڤیتامین بی و پۆتاسیۆم وەک ئەڤۆکادۆ و تەماتە و میوەی وشککراو. -هەوڵبدە خواردنی ئەو خۆراکانە زیاتر بکەی کە مەگنسیۆمی تێدایە وەک گوێز و خواردنی دەریایی و ناوکی کولەکە. -کاتێک قاچەکانت توشی ڕەق بوون دەبێت قاچەکانت درێژ بکە و پەنجەکانی قاچت بجوڵێنە ومەساجی پێ بکە تا کەمێک گەرما ئازارەکەی کەم دەبێتەوە یاخود دەتوانی کەمێک قاچت بکەیتە بەر ئەمێرێکی گەرمکەرەوە.
ئەمەی خوارەوە کۆمەڵێک خواردنی بەسوودە کە تا ئێستا بە هەڵە خواردوتە: – کاتێک باینجان دەبرژێنیت پۆتاسیۆمەکەی زیاتر بەرزدەبێت و سوودی زۆرە – کاتێک سوردەکرێتەوە ماددە سوودبەخشەکان زیاتر کاریگەر دەبن. – برنج کالۆر و کاربۆهیدراتی زۆرە و بەڕۆژ بیخۆیت باشترە – خواردنی گێزەر بە کوڵاوی سودەکەی ٥ هێندە زیاترە – کاتێک کێوی بە توێکڵەوە دەخۆیت ٣ هێندە سوودی زیاترت پێدەگەیەنێت. – ئەو پرۆتینەی لە گۆشتدا هەیە بە ڕۆژ پێویستت پێیەتی، بۆیە بۆ نیوەڕوان گۆشت بخۆ نەک ئێواران و شەوان
خەڵك- جێگری سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان "داوای لێبوردن لە خوێندكاران دەكات"، كە تۆمەتبار كرابوون بە "بێڕیِزی كردن بە ئاڵای كوردستان" لە خۆپیشاندانەكانی هەفتەی ڕابردوو لە سلێمانی و دەشڵێت: "هەڵەیەك بوو تێپەڕیوە بەسەر حكومەت و من و پەڕلەمانیش". قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆك وەزیرانی هەرێم لەمیانی بەشداریكردنی لە كۆنفرانسی (یەكسانی جێندەری و ستراتیژیەتی بەهێزكردنی پێگەی ئافرەتان لەهەرێمی كوردستان) ڕایگەیاند، بەبێئەوەی وردبینەوە لە ڕاستی و دروستی وێنەیەكی كۆن، كە هێنراون سەبارەت بە ئاڵای كوردستان لە خۆپیشاندانەكانی سلێمانی، هەڵەیەك بووە تێپەڕیوە بەسەر حكومەت و تەنانەت من و پەڕلەمانیشدا بێئەوەی بەدواداچوون بۆ وێنەكە بكرێت. ڕاشیگەیاند: بۆیە پێویستە داوای لێبوردن لەو خوێندكارانە بكرێت، كە بەهۆی وێنەكەوە بریندار كراون و من داوای لێبوردنیان لێدەكەم. وتیشی، "لە جـیاتی گــوێگرتن لە داواکـــــارییەکـــــــانی خوێندکـــاران بە ڤیدیۆیەکی کۆن خوێندکارانمان تاوانبار کرد". قوباد تاڵەبانی سەبارەت بە توندوتیژی بەرامبەر خۆپیشاندەران ئاماژەی بەوەكرد، خوێندکارانی کچ سەلماندیان بۆ داواکردنی مافەکانیان لەگەڵ کوڕان هیچ جیاوازییەکیان نییە و ئەو توندوتیژیەی بەرامبەر خوێندكارانی كچ كراوە بەهۆی ئەوە نەبووە، كە كچ بوون، بەڵكو بەهۆی ئەوە بووە، كە خۆپیشاندەر بوون. جەختیشی كردەوە، پەشیمان نیم وتوومە پیاوبە توندوتیژی بەرامبەر ژن ڕاگرە، چونكە هیچ شەرەفێک لە ژن کوشتندا نییە. لە هەفتەی ڕابردوودا لە خۆپیشاندانی خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی بۆ داواكردنی دەرماڵە وێنەیەك بڵاوكرایەوە، كە گوایە چەند خوێندكارێك ئاڵای كوردستانیان بێ ڕێزیان پێكردوە، هەر زوو بەشێكی پەڕلەمانتاران و حكومەتی هەرێم بە بەیاننامەی فەرمی ئیدانەیان كرد و وتەبێژی حكومەتی هەرێمی كوردستان ڕایگەیاند، كە جێگەی قبوڵكردن نییە بێ رێزیكردن بە ئاڵای كوردستان و ئەنجامدەرانی سزا دەدرێن و دوێنێش مەسرور بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان دووپاتی كردەوە، "كە لە خۆپیشاندانەكاندا بێڕێزی كراوە بەرامبەر بە ئاڵای كوردستان". ئەمە لەكاتێكدایە، كە ئەو كەسانەی لە وێنەكەدا دەركەوتبوون لە ڕوونكردنەوەیەكدا جەختیان لەوە كردبووەوە، كە ئەو وێنەیە كۆنە و دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 2020 كاتێك لە نزیك زانكۆی ئەمریكی بەهۆی ڕەشەباوە ئاڵاكە كەوتووە و ئەوان كۆیان كردۆتەوە.
تاقیکردنەوەی myers-briggs یەکێکە لە بەناوبانگترین تاقیکردنەوەکان کە لە دوای جەنگی جیهانی دووەمەوە لە لایەن زانایانی دەروونناسی داندرا بۆ ناسینی ئەو ژنانەی لە شەڕدا مێردەکانیان لەدەستداوە تا هاوکارین بکەن کاری باشیان بەپێی خواستی خۆیان دەستبکەوێت، ئەم تێستە تا ئیستاش لە بەشێک لە کۆمپانیاکان کاری پێدەکرێت. ئێمە لە (خێزان) تێستەکەتان پێدەکەینەوە کە دەرفەتێکی باشە بۆئەوەی خۆت بناسیت و بزانیت لە کام بواری کاردا سەرکەوتویت، سەرەتا پێویستە وەڵامی ئەم ٤ پرسیارە بدەیتەوە و بۆ هەر وەڵامێکیشت با حەرفەکەی خۆتت لە بیربێت یان بینوسە: یەکەم: هەفتەیەکی پڕ کار و سەرقاڵیت بەسەر بردووە و ئێستاش کۆتایی هەفتەیە و کاتی پشووە، چی دەکەیت؟ -پەیوەندی بە هاوڕێکانتەوە دەکەیت و دەچن بۆ ڕیستۆرانت، یان سینەما، یاخود لە کافتریا کۆدەبنەوە. E -مۆبایلەکەت دەکوژێنیتەوە بۆخۆت لەماڵەوە تەماشای فیلم دەکەیت، گەرماوێکی ماوە درێژ دەکەیت و کتێب دەخوێنیتەوە. I دووەم: کام لەم دوانە بۆ تۆ گونجاوە؟ –شتە گرنگەکان تەنها ئەوانەن کە ئیستا ڕودەدە، من گرنگی بە هەموو وردەکاریەکان دەدەم کە ڕەنگە لە واقعدا ڕووبدات. S -زانیاریە ڕاستیەکان بێزارکەرن، من حەزدەکەم خەون و خەیاڵ بە دونیا تایبەتەکەی خۆمەوە ببینم. N سێیەم: لەو شوێنەی کاری لێدەکەیت دڵخۆشیت و هاوڕێکانت بەدڵە، بەڕێوبەری بەشەکەشت پێی وتویت کە خۆی خانەنشین بوو تۆ بە بەڕێوبەر دەناسێنێت بۆ جێگەکەی، بەڵام لە کۆمپانیایەکی دیکەوە داواکاری کارت بۆ هاتووە و موچەکەی بەرزترە، بڕیاری چی دەدەیت؟ – هەموو زانیاریەک لەسەر کۆمپانیا تازەکە دەخوێنمەوە، داوای هاوکاری و ئامۆژگاری لە کەسانی شارەزا دەکەم، ئەمە بڕیارێکی گرنگە و دەبێت بە هێمنی و بە وردی بڕیاری لەسەر بدەم. T – بەگوێی دڵم دەکەم، ئەو چی خواست ئەوە دەکەم. F چوارەم: تەنها ٢ هەفتەی ماوە بۆ ئاهەنگی هاوسەرگیری نزیکترین هاوڕێت، ئامادەکاریەکان چۆن بەڕێوە دەچن؟ -مانگێک پیشتر هۆڵمان دیاری کردووە و دامان ناوە کام گۆرانیە لێبدرێت، وێنەکان حازرن، وادەی ئارایشگاشم داناوە بۆئەوەی ئەو ڕۆژە بەتەواوەتی جوان دەربکەوم، هەموو شتێک حازرە. J -جا ئامادەکاری بۆچییە؟ ڕۆژی ئاهەنگەکە جوان خۆم دەگۆڕم و لەوێش دەیکەم بە بەزم و ڕۆژی خۆم، نزیکترین هاوڕێم هاوسەرگیری کردووە، بۆیە کاتی بەزم گێڕانە. P ئێستا بەپێی سستمی Myers-Briggs کەسایەتی خۆت بزانە و ئەو حەرفانە لە یەک بدە کە هەڵت بژاردووە: ESTJ — بەڕێوەبەر تۆ کەسێکیت دەتەوێت هەموو شتەکان بە پلان بێت، بەڵام لەهەمان کاتدا حەزدەکەیت کە قەناعەت بە خەڵکی بکەیت کە بەهەمان شێوەی تۆ بیربکەنەوە، کەسێکی کراوەیت و حەز بە ناسینی کەسانی نوێ دەکەیت، خۆشەویستی خۆت بۆ کەسە نزیکەکانت دەردەبڕیت. ENTJ — فەرماندە ژیان لای تۆ هەوڵدان و کۆششە، کەسێکی ئازایت و چاونەترسیت، حەز بە تاقیکردنەوەی شتی نوێ دەکەیت، کەسێکی حەز بە بیرۆکەی نوێ هەیە و خولیایەکی وەرزشی زۆریشت هەیە. ESFJ — مامۆستا زۆر بە ئاسانی لەگەڵ خەڵکدا هەڵدەکەیت، بەردەوام ئامادەی هاوکاریت تێدایە، تەنانەت گەر هاوکاریەکە قورسیش…
خەڵك – بەڕێوەبەرایەتی گشتی كۆنتڕۆڵی كارەبای هەرێم ڕایدەگەیەنێت، لە ناوچە ساردەكان ١٢ بۆ ١٣ كاتژمێر و لەناوچە گەرمەكانیش ١٤ كاتژمێر كارەبا بۆ هاووڵاتیان دابینكراوە، دەشڵێت: "لە چەند ڕۆژی داهاتووشدا پێدانی كارەبا زیاد دەكات". بەڕێوەبەرایەتی گشتی كۆنتڕۆڵی كارەبای هەرێم لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، ئاستی ئێستای بەرهەمهێنانی كارەبا ٣٤٠٠ بۆ ٣٥٠٠ مێگاواتە، خواست لەسەر كارەبا ٥ هەزار مێگاواتی تێپەڕاندوە و بە ساردبوونی كەشوهەوا چاوەڕێی زیاتربوونی دەكرێت. ڕوونیشی كردۆتەوە، لە ماوەی دوو ڕۆژی ڕابردوودا، لە ناوچە ساردەكان نزیكەی ١٢ بۆ ١٣ كاتژمێر كارەبا دراوە و دۆخی كارەباش بەرەو باشبونی زیاتر دەچێت، لە چەند ڕۆژی داهاتووشدا پێدانی كارەبا زیاد دەكات. ئاشكراشی كردووە، ئەمڕۆ یەكەیەكی بەرهەمهێنانی وێستگەی ٣٠٠ مێگاواتی خەبات كرایەوە، یەكەی دوومیش لە ماوەی چەند ڕۆژی داهاتودا دەكرێتەوە، هەروەها یەكەی وێستگەی گازی گەرمیان ئەمڕۆ تا سبەینێ دەگەڕێتەوە، لەهەوڵیشدان بۆ گەڕانەوەی هێڵی توركیا. ئاماژەی بەوەشكردووە، كە قۆناغی یەكەمی هێڵی شەقڵاوە- سۆران تەواو بووە، دوێنێ شەممە، زیاتر لە 200 مێگاوات كارەبا بۆ سۆران گواستراوەتەوە، كە پێشتر توانایی ١٥٠ بۆ ١٦٠ مێگاوات كارەبای هەبوو.
خەڵك وەزارەتی تەندروستی هەرێم ئاشكرای دەكات، كە لە24كاتژمێری ڕابردوودا 268 حاڵەتی تووشبوون بە كۆرۆنا تۆماركراوە و 404 كەسیش چاكبوونەتەوە و 14 مردنیش هەبووە و كۆی گشتی مردن بە كۆرۆنا لە هەرێم گیشتە 6857 حاڵەت . وەزارەتی تەندروستی حكومەتی هەرێم لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، 4 هەزارو 772 پشكنین ئەنجامدراوە و دەركەوتووە لە هەولێر 152 كەس و سلێمانی 55 كەس و دهۆك 53 كەس و هەڵەبجە 4 كەس و گەرمیان 0 كەس و ڕاپەڕین 4 كەس تووشی كۆرۆنا بوون. ئاشكراشی كردووە، كە 404 كەس چاكبوونەوە و 14 حاڵەتی گیان لەدەستدان تۆماركراوە، كۆی گشتی مردنیش بە كۆرۆنا گەیشتە 6857 كەس.
ئەمەی خوارەوە کۆمەڵێک کارە بۆ گرنگیدان بە قاچەکانت پێویستە ئەنجامیان بدەیت: – پێڵاوی گونجاو لەپێبکە و بە پێی شوێنەکە بیگۆڕە. – ناوە ناوە بنی پێ و پەنجەکانت بشێلە و مەساجی بۆ بکە. – خواردنی تەندرووست بخۆ، چونکە بۆ قاچەکانت بەسوودە – ڕاهێنان بە پەنجەی قاچەکانت بکە، لەسەر کورسیەک دابنیشە و لاسیکێک بکە نێوان دوو پەنجە گەورەی قاچتەوە، دواتر قاچەکانت لەیەک دوور بکەرەوە و بۆ ٥ چرکە بوەستە (١٠ جار) – ناوە ناوە کەمێک قاچەکانت بەرز بکەرەوە – کاتێک وەرزش دەکەیت دڵنیابە لەوەی زیادەڕەویی تێدا نەکەیت و بە پێی کێشی خۆت بیکەیت تا قاچەکانت ئازار نەدەیت – قاچت بکەرە ئاوی شلەتێن و کیسەی چایی تێبکە، بۆ ئەوەی بۆنی نەمێنێت
ئەمەی خوارەوە چەند زانیاریەکی گشتییە کە بۆت دەردەکەوێت چەند وەختە لە زۆرێک لەم بابەتانەدا فێڵت لێکراوە: زۆرجار ئەو بەفرەیی یاریزانانی خلیسکاندنی سەر بەفر بەکاری دەهێنن ڕاستی نییە دیمەنی هەندێک لە بێژەرەکان لە پشت مێزەکەوە ئەمە فڕینی گسکەکەی هاری پۆرتەرە زۆرێک لەو گیایەیی یاریزانان یاری لەسەر دەکەن دەستکردە ڕۆژنامەنووسان ئەو قسانەی دەیکەن هی خۆیان نییە و بۆیان نوسراوە تەنانەت سیاسیەکانیش ئەوە ڕاست نییە کە حوشتر لە شاخەکانیدا ئاوی هەڵگرتووە، بەڵکوو پێکهاتەی خوێنی وایە کە تا ٣ هەفتە دەتوانێت بەبێ ئاو بژی کاتێک تیمساح دەبینیت تەنها سەری دەرهێناوە، مەرج نییە مەلە بکات و هەندێجار بە قاچەکانی دەڕوات
خەڵك- سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان لەسەر هێرشی تیرۆرستانی داعش بۆ سەر هێزەكانی پێشمەرگە پەیامێكی بڵاوكردەوە. مەسعود بارزانی لە پەیامەكەیدا ئاماژەی بەوەكردووە، شەهیدبوون و قوربانیدان لەپێناو پاراستنی خاك و نیشتیماندا ئەوپەڕی شانازی و سەربەرزییە. دەقی پەیامەكەی بارزانی: بەناوی خودای مەزن و دلۆڤان زۆر بە داخەوە كە لە شەوی ڕابردوودا لە ئەنجامی كردەوەیەكی تیرۆریستیی تیرۆریستانی داعش، لە سنووری كۆلەجۆ ژمارەیەك پێشمەرگەی قارەمان لە كاتی ئەركی پیرۆزی خۆیاندا شەهید و بریندار بوون. پرسە و سەرخۆشی خۆم ئاراستەی خانەوادە و كەسوكاری شەهیدەكانمان دەكەم و خۆم بە هاوبەشی خەمیان دەزانم. لە خودای گەورە داواكارم گیانی ئەو شەهیدانە بە بەهەشتی خۆی شاد بكات و سەبر و ئارامیش بە خانەوادە و كەسوكاریان ببەخشێت و، هیوای چاكبوونەوەش بۆ بریندارن دەخوازم. شەهیدبوون و قوربانیدان لەپێناو پاراستنی خاك و نیشتیماندا ئەوپەڕی شانازی و سەربەرزییە. هەزاران سڵاو لە گیانی پاكی شەهیدانی شەڕی دژی داعش و هەموو شەهیدانی ڕێگەی ئازادیی كوردستان. مسعود بارزانی 28ی تشرینی دووەمی 2021

“قەرزی دەرەكی عیراق بۆ 20 ملیار دۆلار دابەزیوە”

“قەرزی دەرەكی عیراق بۆ 20 ملیار دۆلار دابەزیوە”

کارزان جەرجیس

تشرینی دووه‌م 13, 2021

خەڵك ڕاوێژكاری دارایی سەرۆك وەزیرانی عیراق دەڵێت، قەرزی…

ڕاوێژكارێكی كازمی: بەرزبوونەوەی نرخی نەوت كورتهێنانی بودجە پڕدەكاتەوە

ڕاوێژكارێكی كازمی: بەرزبوونەوەی نرخی نەوت كورتهێنانی بودجە پڕدەكاتەوە

کارزان جەرجیس

تشرینی یه‌كه‌م 19, 2021

خەڵك ڕاوێژكاری دارایی سەرۆك وەزیرانی عیراق دەڵێت، بەرزبوونەوەی…

“ڕەشنووسی پڕۆژە یاسای بودجەی ٢٠٢٢ی عیراق ئامادەیە”

“ڕەشنووسی پڕۆژە یاسای بودجەی ٢٠٢٢ی عیراق ئامادەیە”

کارزان جەرجیس

تشرینی یه‌كه‌م 13, 2021

خەڵك ڕاوێژكاری دارایی سەرۆك وەزیرانی عیراق ئاشكرایدەكات:…

ڕاوێژكارێكی كازمی: نرخی نەوت لەبودجەی ساڵی داهاتوودا 55 دۆلار دەبێت

ڕاوێژكارێكی كازمی: نرخی نەوت لەبودجەی ساڵی داهاتوودا 55 دۆلار دەبێت

کارزان جەرجیس

ئاب 10, 2021

خەڵك ڕاوێژكاری دارایی سەرۆك وەزیرانی عیراق دەڵێت، دیاریكردنی…

مەرجی ئاسایى بوونەوەی بەهای دۆلار ئاشكرا دەكرێت

مەرجی ئاسایى بوونەوەی بەهای دۆلار ئاشكرا دەكرێت

کارزان جەرجیس

حوزه‌یران 25, 2021

خەڵك ڕاوێژكاری سەرۆك وەزیرانی عیراق بۆ كاروباری دارایی…

لەبارەی لابردنی سێ سفری سەر دیناری عیراقی ڕوونكردنەوە دەدرێت

لەبارەی لابردنی سێ سفری سەر دیناری عیراقی ڕوونكردنەوە دەدرێت

کارزان جەرجیس

حوزه‌یران 21, 2021

خەڵك ڕاوێژكاری سەرۆك وەزیرانی عیراق بۆ كاروباری دارایی…