ئایا بەكارهێنانی (لفكە) بۆ خۆشۆردن تا چەند تەندروستە؟
خەڵك- بەشێكی زۆری هاووڵاتیان لەكاتی خۆشۆردن پەنا دەبەنە…
زیاترسەردێر
-
خەڵك- ڕاوێژكاری ئابووری سەرۆك وەزیرانی عیراق ئاشكراشی دەكات، كە 72%ی كۆمپانیا حكومییەكان بێ كارن و 400 هەزار كرێكار و كارمەند مووچە وەردەگرن و كار ناكەن. مەزهەر محەمەد ساڵح، ڕاوێژكاری ئابووری سەرۆك وەزیرانی عیراق بە ڕۆژنامەی (الصباح)ی فەرمی ڕاگەیاندووە، لە عیراق 173 كۆمپانیای حكومی هەن، كە 72%یان كار ناكەن و لەسەر زیان دەڕۆن، تەنها ڕێژەی 28%یان كار دەكەن، كە ئەوانیش لەبواری نەوت كاردەكەن. ڕاشیگەیاندووە، نزیكەی 400 هەزار كرێكار و كارمەند لەو كۆمپانیایانەی لەكار كەوتوون مووچەی مانگانە بەبێ كاركردن و بەرهەمهێنان وەردەگرن. دەشڵێت: "كارنەكردنی ئەو كارمەندانە پەیوەندی بە كەمتەرخەمی خۆیانەوە نییە، بەڵكو بەهۆی هەڵەی سیاسەتی ئابووری وڵاتەوەیە، كە تەنیا پشت بە كەرتی نەوت دەبەستێت و كەرتەكانی دیكە پەراوێزخراون".
-
خەڵك- بەپێ ڕاپۆرتە كەشناسییەكان، شەپۆلێكی گەرما ناوچەكانی عیراق و هەرێم دەگرێتەوە و ڕەشەبای لەگەڵ دەبێت. بەپێی ڕاپۆرتێك، كە دەستەی گشتی كەشناسی عیراق بڵاویكردۆتەوە، لە سبەینێوە ناوچەكانی وڵات شەپۆلێكی گەرما دەیانگرێتەوە و لە هەندێك ناوچە پلەكانی گەرما دەگاتە سەروو 40 پلەی سەدی. لای خۆشیەوە، ئاراس جەبار، شارەزای كەشناسی بۆ (خەڵك) ئاماژەی بەوەكرد، لە ئەنجامی كاریگەری شەپۆلی گەرما لەسەر ناوچەكانمان سبەی بەتێكڕای ٢ پلەی سیلیزی بەرزبوونەوەی زیاتر لە پلەكانی گەرمی ڕووئەدات. ڕاشیگەیاند، لە سەنتەری پارێزگاكاندا لەنێوان ٣٠ بۆ ٣٣ پلەی سیلیزی ئەبێت و لە ناوچەكانی سنوری ئیدارەی گەرمیان و ناوچە نزمەكان لەنێوان ٣٤ بۆ ٣٧ پلەی سیلیزی ئەبێت. وتیشی، "خێرایی با كاتی نیوەڕۆ بۆ ئێوارە لە ئاڕاستەی ڕۆژئاواوە چالاك ئەبێتەوە بە خێرایی ٢٠ تا ٣٥ كیلۆمەتر زیاتر لە كاتژمێرێكدا و ئاسمان بە زۆری ساماڵ ئەبێت".
-
خەڵك- پەڕلەمانتارێكی شانەی قەیرانەكانی پەڕلەمانی عیراق ڕایدەگەیەنێت، كە لەگەڵ بەزۆر كوتانی هاووڵاتیان نییە بە ڤاكسینی كۆرۆنا و ئاشكرای دەكات، كە كۆمپانیای ڤایزەر ئاگاداری حكومەتی عیراقی كردۆتەوە، كە بەرهەمهێنانی ڤاكسینەكەی لە دۆخێكی بەپەلە و لەناكاودا بووە. ڕیاز مەسعودی، ئەندامی پەڕلەمانی عیراق و ئەندامی شانەی قەیرانەكان بۆ (بغداد الیوم) ڕایگەیاندووە، هەنگاونان بۆ كوتانی زۆرەملێی هاووڵاتیان بە ڤاكسینی كۆرۆنا ڕێكارێكی حكومییە و ئەگەری جێبەجێ كردنی هەیە، بەڵام پێویستی بە بڕی پێویست لە ڤاكسین هەیە، چونكە هەمووان دەزانن ئەوەی گەیشتووە بڕێكی كەمە. ڕاشیگەیاندووە، پێویستە لایەنە پەیوەندیدارەكان یاسایەك بۆ كوتانی هاوولاتیان بە ڤاكسینی كۆرۆنا لە پەڕلەمان دەربكەن، چونكە كۆمپانیاكانی بەرهەمهێنەر خۆیان بە بەرپرسن نازانن لەو كاریگەرییە لاوەكیانەی لە كوتان بە ڤاكسینەكە دەكەوێتەوە. ئاماژەی بەوەشكردووە، "كۆمپانیای ڤایزەری ئەمریكی، حكومەتی عیراقی بە نووسراوی فەرمی ئاگادار كردۆتەوە، كە ئەو ڤاكسینەی بەرهەمی هێناوە لە دۆخێكی لەناكاو و ناهەمواردا بووە" بۆیە هیوادارم هاووڵاتیان ناچار نەكرێن بە خۆكوتانی زۆرەملێ. ئەمە لەكاتێكدایە، كە پێشتر، حەسەن تەمیمی، وەزیری تەندروستی عیراق ڕایگەیاندبوو، سێ جۆر لە ڤاكسینی كۆرۆنا لە عیراق هەیە بۆ كوتانی هاووڵاتیان و دڵنیاییشی دا لەسەر سەلامەتی ڤاكسینەكان و توشیەتی، "تاكە هیوای دەربازبوون خۆكوتانە". لای خۆشیەوە، عەبدولغەنی ساعدی، بەڕێوەبەری تەندروستی گشتی لە وەزارەتی تەندروستی ئاماژەی بەوەكردووە، تا ئێستا 50 شوێن تەرخان كراوە لە تەواوی عیراق و هەرێمی كوردستان بۆ كوتانی هاووڵاتیان بە ڤاكسینی ڤایزەر.
-
خەڵك- مەلا ئەحمەد قامیشی باس لە قۆستنەوەی مانگی ڕەمەزانی پیرۆز دەكات بۆ زیاتر پاڕانەوە لە خوای گەورە و دەڵێت: "ئەم مانگە دەرفەتە بۆ نزا و پاڕانەوە". مەلا ئەحمەد قامیشی، مامۆستای ئایینی لە سلێمانی لە زنجیرە وتارێكدا، بۆ (خەڵك)، كە بەشێوەی ڤیدیۆیی تۆماركراوە تیشك دەخاتە سەر بابەتێكی شەرعی و فیقهی و لەڕووی ئایینییەوە شرۆڤە بۆ دیاردە كۆمەڵایەتییەكان دەكات. مەلا ئەحمەد قامیشی لە وتاری تایبەت بە (ڕەمەزان دەرفەتە بۆ نزا و پاڕانەوە)دا دەڵێت: "نوێژ لە مانا زمانەوانیەكەیدا واتای پاڕانەوەیە، چونكە پاڕانەوەش پەرستشە بە پێیەی پێغەمبەری خودا (د.خ) فەرموویەتی دوعا (پاڕانەوە) عیبادەتە و لە ڕیوایەتێكی دیكەدا هاتووە، كە ڕەگ و ڕیشەی عیبادەتە ". ئەو مامۆستا ئایینە ئاماژە بەوەشدەكات، پێغەمبەر (د.خ) فەرموویەتی: لە ڕەمەزاندا هەموو موسڵمانێك وەڵامی پاڕانەوەكەی دەدرێتەوە. دەشڵێت: "زۆر لە خوا بپاڕێنەوە بە تایبەت لە كاتی ڕۆژوو شكاندندا و لە شەوانی قەدردا و لەدوای نوێژەكان و لەكاتی شەونوێژدا و بەردەوام بپاڕێنەوە، كە زوو یان دواتر خوای گەورە وەڵامی دوعاكان دەداتەوە".
-
خەڵك - لیژنەی سەرپەرشتیاری پڕۆژەی تۆڕی زیرەكی كارەبا لە سلێمانی ئاگاداری دانیشتوانی گەڕەكی سەیوان دەكات ، كە سبەی سێشەممە بەهۆی بەستنی پێوەری زیرەكەوە بێ كارەبا دەبن. لیژنەی سەرپەرشتیاری پڕۆژەی تۆڕی زیرەكی كارەبا لە سلێمانی لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە ، ئاگاداری دانیشتوانی گەڕەكی سەیوان دەكەینەوە بەتایبەت ئەو ماڵانەی دەكەونە سەر هەردوو فیدەری (192) ئەو ماڵانەی سنورەكە كە پێشتر پێوەریان بۆ نەبەستراوە (متفرقە) سبەینێ یەكشە‌ممە 18/4/2021 پێوەری زیرەكیان بۆ دەبەسرێت. ئەوەشخراوەتەڕوو، كە ئەو گەڕەكانە لە كاتژمێر (7ی بەیانی بۆ 1ی پاش نیوەڕۆ) كارەبای نیشتمانی و مۆلیدەیان نابێت، واتە مۆلیدەی ئەهلی سەر ئەو فیدەرە نابێت كاربكەن، ئەوەش لەپێناو سەلامەتی گیانی تیمەكانی كارەبا و هاووڵاتیان خۆیان". جەختیشی كردۆتەوە ، كە جگە لە ستافی تایبەتی هۆبەكانی چاكسازیی كارەبا و كۆمپانیا، هیچ كەس بۆی نیە دەستكاری پێوەرەكان بكات بەپێچەوانەوە توشی لێپرسینەوەی یاسایی دەبێت. ئاماژەبۆ ئەوەشكراوە، كە دوای بەستنی پێوەرەكە و لەكاتی بوونی هەر كێشەیەك دەتوانن پەیوەندی بەم ژمارە تەلەفونەوە بكەن 07701394642.
-
خەڵك نووسینگەی سەرۆكی یەكێتی جیهانی زانایانی موسڵمان ڕایدەگەیەنێت، لە ئێستادا شێخ یوسف قەرەزاوی توشی ڤایرۆسی كۆرۆنا بووە و لە ژێر چاودێری تەندروستیدایە. نووسینگەی راگەیاندنی یوسف قەرزاوی، سەرۆكی یەكێتی جیهانی زانایانی موسڵمان لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردۆتەوە، كە شێخ قەرزاوی تووشی كۆرۆنا بووە و لە ئێستادا لە ژێر چاودێریی تەندروستیدایە و چارەسەر وەردەگرێت . باس لەوەشكراوە، كە سوپاس بۆ خوادا دۆخی باشە و خۆشەویستانی دڵنیادەكاتەوە، داوا دەكات نزای چاكبوونەوەی بۆ بكرێت. بیۆگرافیا یوسف قەرزاوی لە ساڵی 1926 لە گوندی سەفەت توراب لە ناوچەی مەحەلەت كوبرا سەر بە پارێزگای غەربییە لە میسر لەدایكبووە، گوندەكە بەوە ناسراوە دوایین هاوەڵی پێغەمبەر (د.خ) بەناوی عەبدوڵڵا بن حارس ئەلزوبەیدی لە میسر بەخاك سپێردراوە.
-
خەڵک خاڵه ڕه‌جه‌ب دانیشتووی شاری سلێمانییه‌و ساڵانێكی زۆره به‌رده‌وام خه‌ریكی كۆكردنه‌وه‌و ئه‌رشیف كردنی وێنه‌ی كه‌سایه‌تیه‌كانی شاری سلێمانیه. خاڵه ڕه‌جه‌ب به‌بێ ماندوبوون له‌سه‌ر ئه‌كی خۆی به‌بێ هاوكاری كردنی هیچ لایه‌نێك توانیویه‌تی چه‌ندین كه‌ره‌سته‌ی كه‌له‌پوری كۆبكاته‌وه كه‌مێژوویه‌كی كۆنی هه‌یه و رۆژانه خه‌ڵك بۆ بینینی كه‌ره‌سته كۆن و مێژوویه‌كان سه‌ردانی ده‌كه‌ن. ئامادەکردن و فۆتۆ / شۆڕش وەهبی
-
خەڵك لە سلێمانی منداڵێكی تەمەن 9 مانگ بە كۆرۆنا گیانی لەدەستدا و بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی منداڵانیش دەڵێت تا ئێستا زیاتر لە 20 منداڵ بەهۆی كۆرۆناوە گیانیان لەدەستداوە كە سەرجەمیان نەخۆشی دیكەیان لەگەڵ بووە. د. پشدەر عەبدوڵا بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی منداڵانی سلێمانی بە (خەڵك) ی ڕاگەیاند، منداڵێكی تەمەن 9 مانگ بە كۆرۆنا گیانی لە دەستدا كە پێشتر دووچاری كۆرۆنا بووەو بەرگریشی بۆ ڤایرۆسەكە هەبوو، بەڵام بەهۆی ئەوەی هەستیاری سنگی هەبووە گیانی لەدەستدا. ئاماژەی بەوەشكرد، منداڵەكە بۆ ماوەی 16 ڕۆژ لە خەسەتەخانە ماوەتەوە و دوێنێ هەینی گیانی لەدەستدا. وتیشی، لەسەرەتای سەرهەڵدانی ڤایرۆسی كۆرۆناوە تا ئێستا زیاتر لە 20 منداڵ گیانیان لەدەستداوە، بەڵام سەرجەمیان نەخۆشی درێژخایەنیان لەگەڵ بووەو هۆكاری گیان لەدەستدانەكەیان تەنها كۆرۆنا نەبووە. بەپێی زانیاریەكان منداڵەكە كوڕە ، ناوی یوسفەو خەڵكی قەزای چەمچەماڵە و سێیەم منداڵی خێزانەكەیەتی و خوشك و برایەكی هەیە.
-
خەڵك سەرۆكی حكومەتی هەرێم ڕایدەگەیەنێت ، كە نیگەران بووە بە هەواڵی كوشتنی دڕندانەی ژنێكی گەنج دوێنێ لە هەولێر، دەشڵێت ،"هیچ شەرەفێك لە ژن كوشتندا نییە، ئەمە دەبێت كۆتایی پێبێت". مەسرور بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێم لە هەژماری تایبەتی خۆی لە تویتەر ڕایگەیاندووە، كۆمەڵگەی ئێمە، هەرگیز پێشناكەوێت ئەگەر نیوەی كۆمەڵگە نەتوانێت بە ئازادی و بەبێ ترس لە توندوتیژی بژی. دەشڵێت،"وەزیری ناوخۆم ڕاسپاردووە بۆ دڵنیابوون لەوەی تۆمەتبار بە سزای خۆی بگات". ڕاشیگەیاندووە، لەم كابینەیەدا ئێمە هاوكاریمان بۆ شێڵتەرەكان زیاد كردووە و پابەندین بە ئەنجامدانی كاری زیاتر بۆ پاراستن و پشتگیریی كچان و ژنان لە كوردستان.
-
خەڵك بریكاری پێشوی وەزیری دارایی عێراق ڕایدەگەیەنێت ، ئەم هەفتەیە وەزارەتی دارایی لە پێداچوونەوە بە یاسای بودجە و دەركردنی رێنمایی تەواو دەبێت و هەفتەی داهاتوو دەست بە خەرجكردنی دەكرێت ، دەشڵێت،"هەفتەی داهاتووش پشكی هەرێمی كوردستانیش خەرج دەكرێت". فازڵ نەبی ، بریكاری پێشوی وەزیری دارایی عێراق بۆ میدیایی فەرمی پارتی ڕایگەیاندووە، لەگەڵ خەرجكردنی بودجە، لە هەفتەی داهاتوودا پشكی هەرێمی كوردستانیش خەرجدەكرێت ، چونكە پشكی هەرێم ناردنی ئاسانە و تەنها ٢٥٠ھەزار بەرمیل نەوتی ھەرێم و نیوەی داهات، كە پارەكەی بۆ ئەم مانگە چەندە، حیساب دەكرێت و پشكی ھەرێم دیاری دەكرێت و پارەكە رەوانە دەكرێت. ڕاشیگەیاندووە، گرنگە لیژنەیەكی ھاوبەش لە نێوان ھەرێم و بەغدا ھەبێت بۆ ناردنی پشكی ھەرێم لە بودجەدا، چونكە مانگانە گۆڕانكاری بەسەردا دێت و ئەگەر ئەو لیژنە ھەبێت، رێگە نادات ناردنی پشكی ھەرێمی كوردستان دوابكەوێت. باسی لەوەشكردووە، كە وەزیری دارایی عیراق نووسراوێكی بۆ ئەنجومەنی وەزیران ناردووە، كە باج لەسەر مووچەی فەرمانبەران دابنرێت، ئەمە پێچەوانەی یاسایە و هیچ سەنەدێكی یاسایی نییە، بۆیە بڕیارەكە سەرناگرێت، چونكە پەرلەمانیش وەڵامیان داوەتەوە و ئەو داواكارییەیان ڕەتكردووەتەوە، بۆیە ئەگەر حكوومەت جێبەجێی بكات، كێشە دروست دەبێت و پەرلەمان بەڵگەی یاسایی لە بەردەستە، چونكە لە یاسای بودجەدا باسی باجدانان لەسەر مووچە نەكراوە.