سەركۆ ئازاد گەڵاڵی؛ بۆ جێكردنەوەی 6 خاڵ لەبودجەی هەرێم فشار لە حكومەت دەكەن
خەڵك ئەندامێكی فراكسیۆنی یەكێتی لە پەڕلەمانی كوردستان…
زیاترسەردێر
-
خەڵك ئەنجومەنی باڵای دادوەریی عیراق ڕایدەگەیەنێت: "سزای لەسێدەرەدان بۆ پێنج تیرۆریست بەتۆمەتی ئەنجامدانی كردەی تیرۆریستی، دەركراوە". نووسینگەی ڕاگەیاندنی ئەنجومەنی باڵای دادوەریی عیراق لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەداوە، دادگای تاوانەكانی كەرخ بەپێی یاسایی بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر، سزای لەسێدارەدانی بۆ گەورە تیرۆریستێكی داعش كە بەشداری لە كۆمەڵكوژییەكەی ئەلبونەمر كردووە و بەھۆیەوە ١٧ كەس كوژراون، دەركردووە. ئەنجومەنی باڵای دادوەریی عیراق ڕوونیشیكردووەتەوە:"گەورە تیرۆریستەكە لە تەمووزی ساڵی ٢٠١٣ لە گرتووخانەی ئەبو غرێب ھەڵاتبوو و دواتر لە ساڵی ٢٠١٤دا پەیوەندیی بە داعشەوە كردبوو، دوای كۆنتڕۆڵكردنەوەی ناوچەكان، بە پاسپۆرتی ساختە بۆ دەرەوە ھەڵاتبوو، دواجار لەلایەن دەسەڵاتدارانی میسرەوە دەستگیركرابوو و بەپێی ھاوكاریی ئەمنی و ھەواڵگریی نێوان ھەردوو وڵات، ڕادەستی دەسەڵاتدارنی عیراق كرابووەوە". لە ڕاگەیەنراوەكەدا باس لەوەكراوە، دادگای تاوانەكانی سەڵاحەددین، بەپێی یاسایی بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر، سزای لەسێدارەدانی بۆ چوار تیرۆریست بەتۆمەتی بەشداریكردن لە تەقاندنەوەی ئۆتۆمبێلێكی بۆمبڕێژكراو لە شاری تكریت سەنتەری پارێزگای سەڵاحەدین دەركردووە. لە ڕاگەیەنراوەكە ئەوەش خراوەتەڕوو كە لە ماوەكانی ڕابردوودا، ئەو چوار تیرۆریستە بەشدارییان لە تەقاندنەوەی ئۆتۆمبێلێكی بۆمبڕێژكراو لە شاری تكریت-دا كردووە كە بەھۆیەوە كەسێكی مەدەنیی كوژراو و فەرماندەیەكی باڵای ئەمنی لەگەڵ ٣٣ كارمەندی ئەمنی برینداربوون.
-
خەڵك بەتۆمەتی بەشدارییان لە سەركوتی خۆپیشاندانەكانی ساڵی 2019 و كوشتنی سەدان خۆپیشاندەر، یەكێتی ئەوروپا ناوی هەشت فەرماندە و لێپرسراوی سوپای پاسداران و پۆلیسی ئێران و قائیمقامێكی خستە لیستی سزاكانەوە. یەكێتی ئەوروپا لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، بە تۆمەتی كوشتنی خۆپیشاندەران لە ساڵی 2019 دا هەشت لێپرسراوی سەربازی و حكومی ئێران خراونەتە لیستی سزاكانی ئەو یەكێتییەوە. یەكێتی ئەوروپا ڕوونیشی كردووەتەوە، حسێن سەلامی فەرماندەی گشتی سوپای پاسداران، غوڵامڕەزا سولەیمانی فەرماندەی بەسیج، محەمەد پاكپور فەرماندەی هێزی وشكانی سوپای پاسداران حسێن ئەشتەری فەرماندەی گشتیی پۆلیس، حەسەن كەرەمی فەرماندەی یەكەی تایبەتی پۆلیس، غوڵامڕەزا زیایی سەرۆكی پێشووی زیندانی ئیڤینی تاران و حەسەن شەهسەوار فەرماندەی سوپای پاسدارانی پارێزگای خوزستان و لەیلا واسقی قائیمقامی شاری قودسی تاران كە ڕۆڵی سەرەكیان بووە لە كوشتاری خۆپیشاندەران خراونەتە لیستی سزاكانی یەكێتی ئەوروپاوە. جێی ئاماژەیە، لە مانگی تشرینی دووەمی ساڵی 2019 لە دژی بەرزبوونەوەی نرخی بەنزین خۆپیشاندان بەشێكی زۆری شارەكانی ئێران و ڕۆژهەڵاتی كوردستانی گرتەوە و بە پێی چەند ئامارێك زیاتر لە هەزار كەس لەو خۆپیشاندانانەدا كوژراون و بەهەزارانی تر برینداربوون. هاوكات زیاتر لە سێ هەزار كەسیش دەستبەسەركرابوون، كە بەشێكیان سزای لەسێدارەدان و زیندانی درێژخایەنیان بەسەردا سەپێنرابوو.
-
خەڵك بەڕێوەبەرایەتی گشتی گەشتوگوزاری سلێمانی ئاماری سێ مانگی لیژنەكانی پشكنین بڵاودەكاتەوە. بەڕێوەبەرایەتی گشتی گەشتوگوزاری سلێمانی لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاشكرایكرد، لەماوەی سێ مانگی ڕابردووی ئەمساڵدا، لیژنەكانیان نزیكەی (١٥٠٠) پشكنینیان بۆ خاوەن مۆڵەتە گەشتیارییەكانی شاری سلێمانی ئەنجامداوە و لەو ماوەیەدا ( ٢٨) شوێن بەھۆی پابەند نەبوون بە مەرج و ڕێنماییەكان داخراون. بەڕێوەبەرایەتی گشتی گەشتوگوزاری سلێمانی ئەوەشی خستووەتەڕوو، هاوكات لە سێ مانگی پێشووتر دا (٤٦) پسوڵەی سەرپێچی بۆ ئەو خاوەن كارانە كراون، كە كەمتەرخەمیان لە بڕیارەكان كردوە و ھەروەھا لە درێژەی بەسەركردنەوەكانی لیژنەكان دا دەركەوتوە (٢٣٠) شوێن بێ كەم و كوڕی بوون، ئەم ئامارانە لە كاتێكدایە (٢٧٠) خاوەنكار ئاگاداركراوەتەوە بۆ تازەكردنەوەی مۆڵەتی كاركردنیان .
-
خەڵك- لیژنەی باڵای تەندروستی و سەلامەتی لە عیراق، زنجیرەیەك بڕیاری نوێی بۆ بەرگرتن لە بڵاوبوونەوەی پەتای كۆرۆنا لە مانگی ڕەمەزانی پیرۆزدا دەركرد. بەپێی بەیاننامەیەك كە لەلایەن لیژنەكەوە بڵاوكرایەوە"بڕیاردرا بە سەپاندنی قەدەغەكردنی هاتووچۆی نیمچە گشتی لە مانگی ڕەمەزان لە كاتژمێر 8ی ئێوارە تا 5ی بەیانی، لە ڕۆژانی هەینی و شەممەشدا قەدەغەكردنی هاتووچۆی گشتی دەبێت". هەر لە بەیاننامەكەدا هاتووە"بڕیاردرا لە مانگی ڕەمەزاندا یەك كاتژمێر دەوام كەمبكرێتەوە، دەرمانخانەكان و كۆگاكانی فرۆشتنی خۆراك و سەوزە لەو بڕیارانە بەدەردەكرێن و فڕنەكانیش دەتوانن تا كاتژمێر 7ی ئێوارە كاربكەن". هەروەها بڕیاردراوە ڕێگە بە دەوامی خوێندنی پۆلەكانی یەك و دوو و سێی بنەڕەتی و ناوەندی بدرێت و لەكاتی وانەكاندا لە خوێندنگەكان ئامادەبن.
-
خەڵك- نوسینگەی عەلی سیستانی مەرجەعی باڵای شیعەكان لە عیراق، یەكەم ڕۆژی مانگی ڕەمەزانی دیاریی كرد. بەپێی بەیاننامەیەك كە لەلایەن نوسینگەی ئایەتوڵڵا عەلی سیستانی مەرجەعی باڵای شیعەكان لە عیراق بڵاوكرایەوە"سبەینێ سێ شەممە، تەواوكەری مانگی شەعبانەوە و ڕۆژی چوار شەممە، یەكەم ڕۆژی مانگی ڕەمەزانی پیرۆوزە". ئەمەش لەكاتێكدایە پێشتر دادگای باڵای سعودیە، ئەمڕۆی یە تەواوكەری مانگی شەعبان ڕاگەیاند و سبەینێ سێ شەممەی بە یەكەم ڕۆژی مانگی ڕەمەزان دیاریی كرد. میدیاكانی سعودیە بڵاویانكردەوە كە ئەمڕۆ یەك شەممە نەتوانراوە هیلالی مانگی ڕەمەزان بەدی بكرێت، بۆیە ئەمڕۆ تەواوكەری مانگی شەعبانە. زۆربەی وڵاتە عەرەبی و ئیسلامییەكان و دەزگا ئیسلامییەكان لە جیهان، سبەینێ سێ شەممە 13ی نیسانیان بە یەكەم ڕۆژی مانگی ڕەمەزان دیاریی كرد، دوای ئەوەی سەرلەئێوارەی ئەمڕۆ نەتوانرا مانگ ببینرێت.
-
خەڵك وەزارەتی ناوخۆی هەرێمی كوردستان ڕایدەگەیەنێت ، قۆناغی 1ی بنەڕەتی تاوەكو 11ی ئامادەیی و پەیمانگەكانی وەزارەتی پەروەردە بە شێوازی ئۆنلاین بەردەوام دەبێت و ڕاگەیەنراوێكی 17 خاڵی بڵاوكردەوە. وەزارەتی ناوخۆی هەرێمی كوردستان لە ڕاگەیەنراوێكی 17 خاڵی بڵاوكردەوە و ڕایگەیاندووە، كەخوێندن لە قۆناغی 1ی بنەڕەتی تا 11ی ئامادەیی و پەیمانگەكانی وەزارەتی پەروەردە بە شێوازی ئۆنلاین بەردەوام دەبێت. ئاماژەی بۆ ئەوەشكردوەو، كە قۆناغی 12ی ئامادەیی (حكومی و ناحكومی) بە رەچاوكردنی رێنمایی تەندروستییەكان لە وانە خوێندن و تاقیكردنەوەكانیان بەردەوام دەبن.
-
خەڵك لە ئەنجامی كاریگەری لاوازی نزمە پاڵەپەستۆی دەریای ناوەراست لەسەر ناوچەكانی باكوور و باكووری ڕۆژهەڵاتی هەرێم سبەی لەكاتەكانی بەرەبەیاندا ئەگەری بارانبارینی كەم لە هەولێر و سلێمانی هەیە و پێشبینی بارانبارین و هەورە تریشقەش لە سنوری پارێزگای دهۆك. سبەینێ سێ شەممە 13-4-2021 یەكەم ڕۆژی مانگی ڕەمەزانی پیرۆز لە ئەنجامی كاریگەری لاوازی نزمە پاڵەپەستۆی دەریای ناوەراست لەسەر ناوچەكانی باكوور و باكووری ڕۆژهەڵاتی هەرێم لەكاتەكانی بەرەبەیاندا ئەگەری بارانبارینێكی كەم هەیە، لەناوچەكانی سنوری پارێزگای دهۆك لەناوچەشاخاوییەكاندا كاریگەری زیاتر دەبێت و ھەورە تریشقەی لەگەڵدایە. لەكاتەكانی نیوەرۆدا ئەگەری چالاكبوونەوەی هەورە تریشقە و تاوە باران دەبێت لە ناوچە شاخاوییەكانی سنورەكەدا ڕێژەی بارانەكە لە نێوان ١ تا ٥ ملیمەترە و ئاسمانی ناوچەكەش بەزۆری نیمچە هەور دەبێت. لە تەواوی ناوچەكانی دیكەی هەرێم كەش ئاسای و سەقامگیر دەبێت و ئاسمانی ناوچەكە بەزۆری ساماڵ و پەڵە هەورێكی كەمی دەبێت، پلەكانی گەرما بەتێكرای ١ پلەی سلیزی بەرزتردەبنەوە بەڕاورد بە ئەمرۆ، خێرای با ئاسای دەبێت بە ئاڕاستەی جیاجیا . سەرچاوە: لە كەش و هەوای هەرێمی كوردستان –ەوە وەرگیراوە
-
خەڵك- وەزارەتی ناوخۆی عیراق ڕایدەگەیەنێت، نوسینگەی بنبڕكردنی تاوانەكان لە كەركوك، لە دوای 24 كاتژمێر لە ڕووداوێمكی كوشتن، توانی بكوژەكە دەستگیربكات. بەپێی بەیاننامەیەك كە لەلایەن وەزارەتی ناوخۆی عیراقەوە بڵاوكرایەوە"مەفرەزەكانی پۆلیسی كەركوك/ بەشی بنبڕكردنی تاوان، توانیان تۆمەتبارێك بە تاوانی كوشتن دەستگیربكەن، دوای ئەوەی بەشی بنبڕكردنی تاوان لە كەركوك هەواڵی بوونی تەرمێكی نەناسراوی پێگەیشت كە تەرمی منداڵێك بوو". هەر لە بەیاننامەكەدا هاتووە"دەستبەجێ تیمێكی كار پێكهێنرا و لە دوای گەڕان توانرا ناسنامەی ئەنجامدەری تاوانەكە بدۆزنەوە و لە پاش دەستگیركردنیشی بەشێوەیەكی سەرەتایی لەلایەن دادوەرەوە وتەی لێوەرگیرا و دادوەریی لێكۆڵینەوەش پشكینی بۆ شوێنی ڕووداوەكە كرد، لەئێستاشدا ئەو كەسە ڕاگیراوە و لێكۆڵینەوەی زیاتری لەگەڵدا دەكرێت".
-
خەڵك بەڕێوەبەرایەتی كۆمەڵگای دەروازەی نێودەوڵەتی باشماخ ڕایدەگەیەنێت، بڕیاری ئاساییكردنەوەی هاتووچۆ و گەشتكردن بۆ ئێران بەشێوەی مەرجدارە و كەسانی كە هەڵگری ڤیزای ئێرانن لە چەند جۆرێك دەتوانن سەفەر بكەن. بەڕێوەبەرایەتی كۆمەڵگای دەروازەی نێودەوڵەتی باشماخ لە ڕاگەیەنراوێكدا هاووڵاتیانی هەرێم ئاگاداردەكاتەوە كەوا بڕیاری ئاساییكردنەوەی هاتووچۆ و گەشتكردن بۆ كۆماری ئیسلامی ئێران لەڕێگەی دەروازەسنورییەكان بەشێوەی مەرجدارە. ڕاشیگەیاندووە، ئەو كەسانەی هەڵگری ڤیزای ئێرانن لە جۆرەكانی (خوێندن ــ نەخۆشی و دەرمان ــ بازرگانی و وەبەرهێنان ــ خاوەن ئیقامەی كارپێكراو) دەتوانن سەفەری ئەو وڵاتە بكەن و هەڵگرانی ڤیزای گەشتیاری لەئێستادا ڕێگەیان پێ نادرێت تا ٢٠٢١/٤/٢٠ . ئاماژەبۆ ئەوەشكراوە، كە لەئێستادا لەبەشی نشینگەی باشماخ تەنها كار بۆ ئەو كەسانە دەكرێت كە بۆ مەبەستەكانی نەخۆشی و خوێندن و بازرگانی و خاوەن ئیقامەن و لە ئەگەری هەر گۆڕانكاری یەكی دیكەدا ئاگادارتان دەكەینەوە. لەبەرئەوە بەپێویستمان زانی لاتان ڕوونبێ كەوا ئاسایی بوونەوەی تەواوەتی نیە وەك هەندێ لە ڕاگەیاندنەكان ئاماژەیان پێداوە بەڵكو بڕیارێكی مەرجدارە.
-
خەڵك كۆمیتەی متمانە و گەلانی كەجەكە ڕایدەگەیەنێت ، پێویستە لە وتار و ئامۆژگارییەگانی مانگی ڕەمەزاندا، یەكێتی نەتەوەیی، بكرێتە پرس و بابەتی ڕۆژ داواش دەكات خەڵكی هەرێمی كوردستان لەم مانگەیدا، پشتگیریی بەرخۆدانی شەنگال و ئێزدییەكان زیاتر بێت لەپێناو بەرپەرچدانەوەی پیلانەكانی دەوڵەتی توركیا. كۆمیتەی متمانە و گەلانی كەجەكە، پەیامێكی بەبۆنی هاتنی مانگی ڕەمەزانەوە، بڵاو كردەوە و لە پەیامەكەدا هاتووە، ئەمساڵ، گەلانی مسوڵمان لە ناوچەكە، بە كێشەی گەورەی سیاسی، ئابووری و كۆمەڵایەتییەوە، پێشوازی لەو مانگە دەكەن، بەتایبەت كە هاوپەیمانیی ئاكەپە مەهەپە كە سیاسەتی داگیركاری ئاینیی فاشیستی پەیڕەو دەكەن بۆ لەناوبردنی گەلی كورد. كەجەكە، تایبەت بە خەڵكی هەرێمی كوردستانیش ڕایگەیاندووە، كە پێویستە لەم مانگەدا، پشتگیریی بەرخۆدانی شەنگال و ئێزدییەكان، زیاتر بێت لەپێناو بەرپەرچدانەوەی پیلانەكانی دەوڵەتی توركیا. هەر لە پەیامەكەی كەجەكەدا باس لەوەشكراوە، كە گەلی كورد لە ڕۆژهەڵاتی كوردستان، بەهۆی فشار و سیاسەتی چەوتی ڕژێمەوە، بە هەژارییەوە و لە بارودۆخ و هەلومەرجێكی ناهەمواردا دەچنە ناو مانگی ڕەمەزانەوە، بۆیە ئومێد دەكەن گەلی كورد، بە یەكێتییەكی بەهێزەوە، پشتیوانییان بكەن. كەجەكە لە كۆتایی پەیامەكەیدا، گەلی كورد لە هەرچوار پارچەی كوردستان بانگ دەكات، بۆ ئەوەی یەكێتیی نەتەوەییان بەهێز بكەن و یەكێتیی نەتەوەیی بكەنە ڕۆژەفی خۆیان.