هەزاران دەرچووی دانەمەزراو هەیە حكومەت لەزانكۆ ناحكومییەكان كۆلێژی ددان دەكاتەوە
خەڵك سەندیكای پزیشكانی ددان ڕایدەگەیەنێت ، هەزار دەرچووی…
زیاترسەردێر
-
ئەمەی خوارەوە چەند زانیاریەکی سەیر و جیاوازە کە ئەستەمە تاقی بکەیتەوە، بەڵام زۆرێک لە توێژەران باوەڕیان پێیەتی: – کولە لە جیاتی گەرمی پێو بۆ ئەوەی بەبێ بەکارهێنانی گەرمیپێو بزانیت پلەی گەرما چەندە، گوێ لە ترپەی دەنگی کولە بگرە و بیژمێرە لە ماوەی ٨ چرکەدا و دواتر ٥ ی بخەرە سەر، پلەیی گەرمات دەستدەکەوێت. – پشکنینی دووگیانی بە دولفین بۆ ئەوەی بزانیت ژنێک دوگیانە یان نا، بیکەرە حەوزێکەوە کە دولفینی تێدا بێت، دولفینەکان بەهۆی توانایی شەپۆلی دەنگیەوە هەست بە منداڵەکە دەکەن و بە دەوری سکی ژنەکەدا دێن و دەنگی بووووز دروستدەکەن. – گێژەڵوکە بە فیل فیلەکان لە دووری ١٠٠ کیلۆمەترەوە دەتوانن هەست بە هاتنی گێژەڵوکە بکەن و لە ناکاو بە کۆمەڵ شوێنەکە جێدەهێڵن، تۆش لەو ڕێگەیەوە دەتوانیت خۆتی بۆ ئامادە بکەیت. – گۆڵدن فیش لە جیاتی بیرە ماسیەکەی گۆڵدن فیش بکەرە قتویەکی بیرەوە کە ئاویی تێدابێت و بۆماوەی ٢٠٠ ڕۆژ دایبنێ، دواتر ئاوەکە بخۆرەوە و وەک بیرە سەرخۆشت دەکات. – ڕێکخستنی جێگا هەڵەیە هەموومان دایکمان پێی وتووتن کە پاش ئەوەی لە خەو هەڵدەستین چەرچەفەکە بدەین بەسەر جێگاکەدا و ڕێکی بخەین، بەڵام ئەوە هەڵەیە، چونکە پسپۆڕان دەڵین پیویستە جێگاکە خۆر لێی بدات تا مێرووی سەر جێگە گەشەنەکات و توشی هەستیاریمان نەکات.
-
خەڵك وەزارەتی كارەبای عیراق ئاشكرای كردووە، بە مەبەستی وەگەڕخستنی وێستگەكانی بەرهەمهێنانی كارەبا، ئێران هەناردەكردنی غازی بۆ عیراق زیادكردووە و گەیشتووەتە ٣٠ ملیۆن مەتر سێجا لە ڕۆژێكدا. ئەحمەد عەبادی وتەبێژی وەزارەتی كارەبای عیراق ڕایگەیاند، دوای ئەوەی هەناردەكردنی غازی ئێران بۆ ١٧ ملیۆن مەتر سێجا لە ڕۆژێكدا كەمیكردبوو، ماوەی چەند ڕۆژێكە بۆ ٣٠ ملیۆن مەتر پێی سێجا لە ڕۆژێكدا زیادیكردووە. وتەبێژی وەزارەتی كارەبای عیراق ئاماژەی بەوەشداوە، زیادكردنی هەناردەكردنی غاز لەلایەن ئێرانەوە بۆ عیراق، بووەتە مایەی وەگەڕخستنی وێستگەكانی بەرهەمهێنانی كارەبای مەنسوریە و سەدر و بەسمایە. ئەحمەد عەبادی ڕوونیشی كردووەتەوە، بەهۆی زیادبوونی هەناردەی غازەوە ئێستا وەزارەتەكەیان بەرهەمهێنانی كارەبای بۆ ٢٢ هەزار و ١٠٠ میگاوات زیادی كردووە، ئەوەش لەكاتێكدایە بۆ پڕكردنەوەی تەواوی پێدوایستیی هاووڵاتییان، عیراق 30 هەزار میگاوات كارەبای پێویستە.
-
خەڵك ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان لەسەر دۆخی خۆراك لە باكووری سوریا ھۆشداری دەدات و ڕێگریكردن لە گەیاندنی ھاوكارییەكان بە مەترسییەكی گەورە وەسف دەكات. ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان لە ڕاگەیەندراوێكدا ڕایگەیاند، دۆخی خۆراك لە باكووری سوریا زۆر مەترسیدارە و و داواشی لە ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی كرد بڕیاری ڕێگەدان بە گەیاندنی ھاوكارییە مرۆییەكان لەڕێی سنوورەكانی توركیاوە درێژ بكەنەوە. ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان ئاماژەی بەوەشداوە، ئەگەر ئەو بڕیارە درێژ نەكرێتەوە، ھاوكاری خۆراك و ڤاكسین و پێداویستی تەندروستی بۆ ٣ ملیۆن و ٤٠٠ ھەزار كەس و یەك ملیۆن منداڵ ڕادەگیرێت. هەروەك جەختیشی كردووەتەوە، لەگەڵ تەواوی لایەنە پەیوەندیدارەكان كار دەكات بۆ ئەوەی ڕێگە بدرێت كاروانەكانی ھاوكاری بگەیەنرێنە ناوچەكانی باكوور و ڕۆژئاوای سوریا.
-
خەڵك دوای ئەوەی د. دارا ڕەشید، وەزیری پلاندانانی هەرێمی كوردستان لەكۆنفڕانسێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند: “هیچ گۆڕانكارییەك لە داهات ڕووینەداوە تا لێبڕینی مووچە هەڵوەشێتەوە و ئەگەر پارەكەی بەغداش بێت ناتوانین ڕاستەوخۆ دەستكاری مووچە بكەین، چونكە خەرجیمان زۆرە”. سكرتێری ڕۆژنامەوانییەكەی لە ڕوونكردنەوەیەكدا هەواڵەكەی ڕەتكردەوە. لەوبارەیەوە سكرتێری ڕۆژنامەوانی د. دارا ڕەشید وەزیری پلاندانانی هەرێم لە ڕوونكردنەوەیەكدا ڕایگەیاند:" بە‌ڕێز وەزیری پلان دانان بەهیچ شێوەیەك لێدوانی لەو جۆرەی نەداوە و ئەو هەواڵەش كە بڵاوكراوەتەوە دوورە لەڕاستییەوە". دەقی ڕوونكردنەوەكە: روونكردنەوەیەك بۆ ڕای گشتی دوابەدوای بڵاوبوونەوەی هەواڵێك لەچەند كەناڵێكی راگەیاندن كەگوایە دكتۆر دارا رەشید وەزیری پلاندانانی حكومەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاندبێت كە "مووچە بەلێبڕینی رێژەی 21% دابەش دەكرێت"، لێرەوە بەهەموو لایەكی رادەگەیەنین كە بە‌ڕێز وەزیری پلان دانان بەهیچ شێوەیەك لێدوانی لەو جۆرەی نەداوە و ئەو هەواڵەش كە بڵاوكراوەتەوە دوورە لەڕاستییەوە. سكرتێری رۆژنامەوانی وەزیری پلاندانانی حكومەتی هەرێمی كوردستان
-
خەڵك بریكاری وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی هەرێم بۆ كاروباری پیشەسازی ڕایگەیاند، لێخۆشبوونی گومرگی بۆ كارگەكانی پیشەسازی بە میكانیزمێكی نوێ دەستپێدەكاتەوە. وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی هەرێم، عەلی عوسمان بریكاری وەزارەت بۆ كاروباری پیشەسازی سەرپەرشتی كۆبوونەوەیەكی كردووە، سەبارەت بەدیاریكردنی میكانیزمێكی نوێ بۆ لێخۆشبوونی گومرگی لە كارگەكان، بۆ ئەو مەبەستەش لیژنەیەكی باڵا پێكهێنراوە. لە كۆبوونەوەكەدا میكانیزمی نوێ دیاریكرا سەبارەت بە چۆنیەتی لێخوشبوونی گومرگی لە كارگەكانی پیشەسازی هەرێمی كوردستان، تا لێخۆشبوونی گومرگی بیانگرێتەوە. بریكاری وەزارەت بۆ كاروباری پیشەسازی ئاماژەی بەوەشدا، لە دوای شەش مانگ، لێخۆشبوونی گومرگی بۆ كارگەكانی پیشەسازی لە هەرێمی كوردستان دەستپێدەكاتەوە، كە تایبەت دەبێت بە هێنانی ئامێر و كەرەستەی خاو و كەل‌وپەلی پیشەسازی بۆ كارگەكانی هەرێمی كوردستان.
-
خەڵك دوای ئەوەی شەوی ڕابردوو كارمەندێكی وەزارەتی پێشمەرگەی هەرێم لە كاتی دەوامی فەرمی خۆیدا لە هەولێر دیارنەماوە و دواتر بەیانی ئەمڕۆ تەرمەكەی لە نزیك دێگەڵە دۆزرایەوە. وەزارەتی پێشمەرگە لە ڕوونكردنەوەیەكدا لە بارەی دیارنەمان و كوژرانی ئەو كارمەندەی بڵاوكردەوە و ڕایگەیاندووە، وەزارەتی پێشمەرگە، بەدواداچوون و ڕێوشوێنی پێویستی لەسەر ئەم تاوانە گرتووەتەبەر و لەئێستادا لەلایەن پۆلیسەوە دۆسیەی لێكۆڵینەوەی بۆ كراوەتەوە و چاوەڕێی دەرئەنجامی لێكۆڵینەوەكانین. دەقی ڕوونكردنەوەكە: ڕوونكردنەوەیەك لەوەزارەتی پێشمەرگەوە ئەمڕۆ ۲۲ی حوزەیرانی ۲۰۲۱ هەواڵی گیانلەدەستدانی (ن.چ.د٨ جوانڕۆ كەریم قادر ) كارمەندی وەزارەتمان پێگەیشت، دوای بەدوا داچوونی بەرپرسی یەكه سەربازیەكەی لەگەڵ هێزەكانی پۆلیس و ئاسایش، تەرمی ناوبراو بەدەستبەستراوی لە نزیك گوندی (پەلكەڕەش)كە دەكەوێتە نیوان كەسنەزان و دێگەڵە دۆزراوەتەوە. ناوبراو ئەندامی تیپی جوق و مۆسیقای سەربازی بوو، سەر بە فەرماندەیی ئینزیباتی سەربازی وەزارەتی پێشمەرگە. وەزارەتی پێشمەرگە، بەدواداچوون و رێوشوێنی پێویستی لەسەر ئەم تاوانە گرتۆتەبەر و لەئێستادا لەلایەن پۆلیسەوە دۆسیەی لێكۆڵینەوەی بۆ كراوەتەوەو چاوەڕێی دەرئەنجامی لێكۆڵینەوەكانین. وەزارەتی پێشمەرگە ٢٢/حوزەیرانی ٢٠٢١
-
خەڵك یەكێتیی ئەوروپا تیمی چاودێری بۆ ھەڵبژاردنی پێشوەخت، ڕەوانەی عیراق دەكات. نوێنەرایەتی یەكێتیی ئەوروپا لە عیراق لە جریوەیەكدا لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر ڕایگەیاند، جۆزێف بۆریل بەرپرسی سیاسیەتی دەرەوەی یەكێتیی ئەوروپا، ئامادەیی یەكێتییەكەی بۆ ھاوكاریكردنی عیراق لە ئەنجامدانی ھەڵبژاردنێكی پاك و ئازاد پیشانداوە و لەسەر داوای حكومەتی عیراق، تیمی چاودێری ڕەوانەی عیراق دەكەن. ناردنی ئەم تیمەش بەمەبەستی چاودێریكردنی ھەڵبژاردنی پێشوەختی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق، كە بڕیارە ١٠ی مانگی ١٠ی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت.
-
هەر کەسە و ستایل و شێوازی ژیانی جیاوازی هەیە، ئەمەی خوارەوە کۆمەڵێک کەسن کە ستیالێکی زۆر جیاوازتریان هەیە لەوەی کە تۆ هەتە: تەلەفونێکی گرنگم هەیە گرنگ ئەوەیە گوێچکەم سەرمای نەبێت پێشوازیەکی جیاواز ئاگادار بن فەرشەکە تەڕە! خواردن لە نێو پێڵاودا پێشکەش دەکەن شوتیەکەم کەفی کردووە جێگای کورسیەکە زۆر باشە ئەم دەرگایە وات لێدەکات کێشت داببەزێنیت ئەم شیرینیە شێوەکەی زۆر جوان نییە! بەم جۆرە کەس قادرمەکە ناشکێنێت ئەم دەستشۆرە بۆ مێروولە کراوە؟
-
خەڵك ئومێد بەرۆشكی یەكێك لە دەستگیركراوانی بادینان سزای ساڵێك زیندانی بەسەردا سەپێنراو ٢٤٠ ھەزار دیناریش سزای دارایی درا. بەپێی زانیارییەكان، ئەمڕۆ 22/6/2021، ئومێد بەرۆشكی یەكێك لە دەستگیركراوانی بادینان دادگایی كراوە و لەسەر دوو سكاڵا و بە پێی یاسای خراپ بەكارھێنانی ئامێرە ئەلكترۆنییەكان، سزای ساڵێك زیندانی بەسەردا سەپێنراوە و لە سەر سكاڵایەكی تریش بەپێی یاسای سزادانی عیراقی سزای دارایی ٢٤٠ ھەزار دیناری بەسەردا سەپێنراوە. هاوكات، پارێزەرانی ئومێد بەرۆشكی ڕایانگەیاندووە، لە دادگای تەمیز تانە لە بڕیارەكەی دادگا دەدەن.
-
خەڵك- دەبوو فنلەندا كە بەردەوام بە خۆشترین وڵاتی جیهان پۆلێن دەكرێت لەڕووی بەرزی ئاستی گوزەران، داواكاریی كۆچبۆكردنی زۆرى لەسەر بوایە، بەڵام لە ڕاستیدا بەدەست كەمی دەستی كارەوە دەناڵێنێت. ساكۆ تیهفیراینن، پسپۆڕ لە دۆزینەوەی هەلی كار بە ئاژانسی (تاڵنتد سولیوشنز)ی ڕاگەیاندووە"بڕیارێكی فراوان هەیە لەئیستادا كە ئێمە پێویستمان بە ژمارەیەكی گەورەی دەستی كارە، خستنەگەڕی ئەو كرێكارانە یاریدەر دەبێت بۆ پڕكردنەوەی خەرجی نەوەی بەساڵاچوو لە وڵات". لەكاتێكدا وڵاتانی خۆرئاوا گەشەیەكی لاوازیی دانیشتوان بەخۆوە دەبینن، كەمێك لەوانە كاریگەرییان لەو ڕووەوە لەسەر دروستبووە، بەڵام پرسەكە بۆ فنلەندا جیاوازە، بەو پێیەی لە هەر سەد كەسێكدا 39.2 كەسیان لە تەمەنی كاركردنی 65 ساڵیدا ماون، بەو شێوەیە لە پلەی دووەمدا خۆی دەبینێتەوە لە دوای ژاپۆن لەڕووی زۆری ڕێژەی دانیشتوانی بەساڵاچوو، ئەمەش بەپێی ئەو ژمارانەی لەلایەن نەتەوە یەكگرتووەكانەوە خراونەتەڕوو كە پێبینی دەكات ڕێژەی بەخێوكردنی باساڵاچوان بگاتە 47.5. حكومەت هۆشداریی دابوو لەوەی كە ناچار دەبێت ئاستی كۆچكردن لەنێوان 20 بۆ 30 هەزار كەس لە ساڵێكدا زیاتر بكات، تا پارێزگاریی لە خزمەتگوزارییە گشتییەكان و ڕێگە لە كورتهێنانی مووچەی خانەنشینان بگرێت. فنلەندا كە ژمارەی دانیشتوانی 5.5 ملیۆن كەس دەبێت، وەك وڵاتێكی سەرنجڕاكێش لەسەر كاغەز دەردەكەوێت، بەوهۆیەی هەڵسەنگاندنە نێودەوڵەتییەكان لەڕووی جۆری ژیان و ئازادییەكان و یەكسانی نێوان ڕەگەزەكان و كەمبوونەوەی ئاستی گەندەڵی و تاوان و پاكی ژینگەوە، بە خۆگوزارترین وڵات پۆلێنی دەكات، بەڵام هەستی دژایەتی بۆ كۆچبەران و داواكاریی هەلی كار لەلایەن بیانییەكانەوە ڕووبەڕووی ئاستەنگ دەبنەوە، لە كۆمەڵگەیەك كە گونجاوترین لە ئەوروپادا دادەنرێت، ئەمەش لەكاتێكدایە كە پارتی "فینز"ی توندڕەو لەكاتی هەڵبژاردندا زۆرترین دەنگ دەهێنێت.