بازرگانی پشكنینی ساختەی كۆرۆنا دەکرێت
خەڵك- زۆرێك لە فڕۆكەخانەكانی جیهاندا لە ئێستادا پشت بەئەنجامی…
زیاترسەردێر
-
خەڵك- بەڕێوەبەری پەیمانگای ئاشنا لەسلێمانی ڕایدەگەیەنێت، لەو بەرنامەیەدا بە شێوەیەكی گەمە ئامێز و بۆ گاڵتە و گەپ باسی قۆپیەكردن لە كاتی تاقیكردنەوە كراوە، دەشڵێت، "هێشتا خۆمان بەقوتابی دەزانین و لە هەوڵ و گەڕان بۆ زانست و خۆ پەروەردەكردن نەوەستاوین و پێمان وایە تازە لەسەرەتای ڕێگەداین". ئاشنا فەلاح، بەڕێوەبەری پەیمانگای ئاشنا لەسلێمانی لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، كە لەو بەرنامەیەدا بە شێوەیەكی گەمە ئامێز و بۆ گاڵتە و گەپ (كە ستایلی بەرنامەكە وا دەخوازێت) باسی قۆپیەكردن لە كاتی تاقیكردنەوە كرا، بەڵام بە شێوەكی فراوان، ڕەنگە پلان بۆ داڕێژراو و دوور لە ھەر بەھایەكی كۆمەڵایەتی و ڕەچاوكردنی كەسایەتی ئێمە لە سۆشیاڵ میدیا دەستكراوە بە ناوزڕاندن و لەكەداركردنی كەسایەتیمان . دەشڵێت: "بە ھیچ شێوەیەك لەگەڵ ئەو جۆرە كارەدا نیم و ھەرگیز بەھانەی بۆ ناھێنمەوە بە تایبەت، كە لە ئێستادا من خۆم یەكێكم لەو ڕاھێنەرانەی كە سەدان و ھەزاران قوتابی و منداڵی شارەكەمم پێگەیاندووە و پەروەردەیەكی دروستمان پێبەخشیون بە شاھیدی دایك و باوكیان". ئەمەی خوارەوە دەقی ڕوونكردنەوەكەیە: روونكردنەوەیەك بۆ ڕای گشتی ھاوڵاتیانی كوردستان، پەروەردەكاران، میدیاكاران و مامۆستایانی بەڕێز. بە پێویستی دەزانم ڕوونكردنەوە بدەم دەربارەی بابەتێك لەسەر من دوای بەشداریكردنم لە بەرنامەی ١٠٠ پرس كە بەرنامەیەكی تەواو تەرفیهییە لەكەناڵی ئاسمانی ئاڤا ئینتەرتەیمێنت. لەو بەرنامەیەدا بە شێوەیەكی گەمە ئامێز و بۆ گاڵتە و گەپ (كە ستایلی بەرنامەكە وا دەخوازێت) باسی قۆپیەكردن لە كاتی تاقیكردنەوە كرا، بەڵام بە شێوەكی فراوان، رەنگە پلان بۆ داڕێژراو و دوور لە ھەر بەھایەكی كۆمەڵایەتی و ڕەچاوكردنی كەسایەتی ئێمە لە سۆشیاڵ میدیا دەستكراوە بە ناوزڕاندن و لەكەداركردنی كەسایەتیمان. لە كاتێكدا بە ڕوونی رایدەگەیەنم كە بە ھیچ شێوەیەك لەگەڵ ئەو جۆرە كارەدا نیم و ھەرگیز بەھانەی بۆ ناھێنمەوە بە تایبەت كە لە ئێستادا من خۆم یەكێكم لەو ڕاھێنەرانەی كە سەدان و ھەزاران قوتابی و منداڵی شارەكەمم پێگەیاندووە و پەروەردەیەكی دروستمان پێبەخشیون بە شاھیدی دایك و باوكیان. ھەر بۆیە زیاتر لە جارێك بەشداریان بە منداڵەكانیان كردۆتەوە لە خول و چالاكییەكانماندا. ئەمە جگە لەوەی سەدان سیمینار و چالاكیمان ئەنجامداوە لە بواری گەشەپێدانی مرۆیی و شا رێگای ڕاستی زانست و زانیاری و ھەوڵ و كۆششدانمان بۆ ئامادەبووان خستۆتە ڕوو، لەگەڵ ئەوەش ھێشتا خۆمان بە قوتابی دەزانین و لە ھەوڵ و گەڕان بۆ زانست و خۆ پەروەردەكردن نەوەستاوین و پێمان وایە تازە لەسەرەتای رێگەداین بۆیە بەردەوام لە كۆرس و خولی فێركاری بەشدار دەبین. لە كۆتاییدا جگە لەوەی دووپاتی ئەوە دەكەینەوە كە ئێمە ھەرگیز بانگەشە بۆ ھیچ جۆرە كارێكی ساختە و نا دروست ناكەین، چ جای لە بواری پەروەردە و فێركردن كە خۆمان لە كایەكەداین ھەم وەك قوتابی، ھەم وەك پەروەردەكار، دڵنیایی دەدەین كە بەردەوام دەبین لەسەر كاری خۆمان و درێژە بە كاروانی پەروەردەیی دەدەین و كوالیتی باشتر و خزمەتی زیاتر بە بەشداربووانمان دەكەین و لە خزمەتكردنی كۆمەڵگە ناوەستین. لەگەڵ رێزدا.. ئاشنا فەلاح
-
خەڵك- ژمارەی تووشبووان بە ڤایرۆسی كۆرۆنا لە هەرێم لە هەڵكشانە و لیژنەی باڵای رووبەڕووبوونەوەی كۆرۆنا لە هەرێمی كوردستان سبەینێ كۆدەبێتەوە و بریاری نوێ بۆ خۆپارێزی دەردەكات. بڕیاری نوێ دەربارەی ڕێكارەكانی خۆپارێزی دەردەچن بەپێی زانیارییەكانی (خەڵك) كە لە سەرچاوەیەكی تەندروستییەوە دەستی كەوتووە، "سبەینێ یەك شەممە 1-3-2021 لیژنەی باڵای ڕووبەڕووبوونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆنا لە هەرێم كۆدەبێتەوە و هەلسەنگاندن بۆ دۆخی تەندروستی و مەترسییەكانی زیادبووونی ژمارەی تووشبووان بە پەتاكە دەكات و پێداچوونەوە بە بڕیار و ڕێكارەكانی بەرەنگاربوونەوەی كۆرۆنا دەكات". هەر بەپێی زانیارییەكان، بڕیاری لیژنە باڵاكە بڕیاری نوێ سەبارەت بە ڕووبەڕووبوونەوەی كۆرۆنا دەربكات و ڕێكارەكان توندتر بكات بەتایبەت، كە چەند ڕۆژێكە ئامارەكانی تووشبوون ڕووی لە زیادبوون كردووە. تووشبووون بە كۆرۆنا لە هەڵكشانە بەپێی دواین ئاماری وەزارەتی تەندروستی هەرێم، كە ئەمڕۆ بڵاوكراوەتەوە، 237 كەس شتووی كۆرۆنا بوون، كە ئەوەش بەرزترین ژمارەیەك بە بەراورد بە دوو مانگی ڕابردوو، هاوكات زنجیرەی نوێی كۆرۆنا لە هەولێر و دهۆك تۆماركراوە. لای خۆشیەوە، د.سامان بەرزنجی، وەزیری تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان ئەمڕۆ لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، زۆربەی ئەو حاڵەتانەی تووشبوون بە كۆرۆنا كە ئێستا تۆمار دەكرێن، بەهۆی زنجیرە نوێیەكەی ئەو ڤایرۆسەوەیە. "دەرگای خوێندنگەكان داناخرێن" ئالان حەمە سەعید، وەزیری پەروەردەی حكومەتی هەرێم لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا، كە پەیامنێری (خەڵك) ئامادەی بوو ڕایگەیاند، لیژنەی باڵای ڕووبەڕووبوونەوەی كۆرۆنا كۆدەبێتەوە و هەڵسەنگاندن بۆ دۆخی تەندروستی ناوەندەكانی خوێندن دەكات و بڕیار لەبارەی پڕۆسەی خوێندن دەدرێت. ڕاشیگەیاند، ئەوەی تایبەتمەندە بە داخستنی دەرگای خوێندنگەكان یان بەردەوام بوونی خوێندن وەزارەتی تەندروستییە و ئەگەر بڕیار بدرێت ئێمە پابەند دەبین و ئەگەر بۆ ماوەیەكی كاتی-ش بێت لەپێناو پاراستنی خوێندكاران ئەوا وەك وەزارەتی پەروەردە دەرگای خوێندنگەكان دادەخەین. سەرچاوەیەكی ئاگادار بۆ (خەڵك) ڕایگەیاند، كە تا ئێسا هیچ بڕیارێك نیە بۆ داخستنی خوێندنگەكان و تەنها داوا كراوە ڕێكارەكانی خۆپارێزی توندتر بكرێن. سەرچاوەكە وتیشی، "هەرچەندە ژمارەی تووشبوون بە كۆرۆنا زیادی كردووە، بەڵام حاڵەتەكان سووكن و چەند ڕۆژێكیشە هیچ كەس بە ڤایرۆسەكە نەمردووە". ڤاكسین دەگاتە هەرێم د. سامان بەرزنجی، وەزیری تەندروستی هەرێم لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ئاماژەی بەوەكرد، سبەینێ یەكەم بەشی ڤاكسینی كۆرۆنا لە جۆری (سینۆفارم)ی چینی دەگاتە عیراق، كە 50 هەزار ژەمە و پشكی هەرێم 5 هەزار ڤاكسینە. ڕاشیگەیاند، لەو پشكەی بۆ هەرێم دێت 4 هەزاری بۆ هاووڵاتیانە و هەزار ڤاكسینی بۆ هاووڵاتیانی چینییە لە هەرێم. ئاشكراشی كرد، بەراورد بە مانگی ڕابردوو ژمارەی تووشبوون بە كۆرۆنا چوار هێندە زیادی كردووە. لای خۆشیەوە، وەزارەتی تەندروستی عیراق ناوی ئەو چین و توێژانەی یەكەمجار بە ڤاكسینی كۆرۆنا دەكوترێن بڵاودەكاتەوە و ئاماژە بەوەدەكات، كە سەرەتا ڤاكسینەكە بۆ 8 چین و توێژ بەكاردەهێنرێت، كە بریتین لە (كارمەندانی تەندروستی و ئەو هاووڵاتیانەی تەمەنیان سەرووی 50 ساڵە و ئەوانەی نەخۆشی درێژخایەنیان هەیە و ئاوارەكان و ئەوانەی چاودێری خێزان دەیانگرێتەوە و كارمەندانی ناوخۆ و نەخۆشی شێرپەنجە و زیندانیان و خانەكانی بەساڵاچووان و بێ سەرپەرشتان و ئەوانەی كارەكانیان مەترسیداری هەیە وەك فڕۆكەخانە و وێستگەی شەمەندەفەر و دەروازە سنوریەكان و مامۆستایان و ڕاگەیاندنكاران و خاوەنی چێشتخانەكان).
-
هونەرمەند عوسمان حسێن ڕایگەیاندووە کە بەهۆی ئەوەی نەیتوانیوە کرێ خانوو بدات، لەسەر شەقام خێمەی هەڵداوە. ئەو هونەرمەندە لەگەڵ هاوسەرەکەیدا چونەتە سەرشەقام و هەر لەوێش دەمێننەوە. عوسمان حسێن یەکێکە لە هونەرمەندە دێرینەکان و چەندین بەرهەمی جیاوازی هەیە. https://www.youtube.com/watch?v=D_GxkNmwb7U
-
خانمە هونەرمەند پەرواز حسێن ڕایدەگەیەنێت کە پێویستە کاتێک مایکت گرتە دەست ئیدی دەبێت خۆت بیت نەک تەقلید بکەیت. پەرواز حسێن وتویەتی" کە مایک گرتە دەست ئیدی دەبێت خۆت بیت نەک تەقلید و کۆپی مایک بەدەستێکی تر، هیوادارم ئەمە بنێرن بۆ ئەو کەسانەی هەر خەریکی تەقلید و لاسایکردنەوەن" پەرواز وتوشیەتی"ئەو کەسانە زۆرن و یەک و دوان نین" پەرواز حسێن لەدایکبوی 1989، لە 2013 بەشداری بەرنامەی ئەرەب ئایدڵی کەناڵی mbc عەرەبیدا كرد، توانی تا قۆناغی پێش كۆتای بەردەوام بێت و ناوبانگێکی باش پەیدا بکات و ئێستا خاوەنی چەند بەرهەم و ڤیدیۆ کلیپێکە بە زمانی کوردی و عەرەبی.
-
خەڵك- وەزیری تەندروستی هەرێم پشكی ڤاكسینی كۆرۆنا لەلایەن عیراقەوە بۆ هاووڵاتیانی هەرێم ئاشكرادەكات و وەزارەتی تەندروستی فیدڕاڵیش ئەو كەسانە دیاری دەكات، كە سەرەتا بە ڤاكسینەكە دەكوترێن. د. سامان بەرزنجی، وەزیری تەندروستی هەرێم لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ئاماژەی بەوەكرد، سبەینێ یەكەم بەشی ڤاكسینی كۆرۆنا لە جۆری (سینۆفارم)ی چینی دەگاتە عیراق، كە 50 هەزار ژەمە و پشكی هەرێم 5 هەزار ڤاكسینە. ڕاشیگەیاند، لەو پشكەی بۆ هەرێم دێت 4 هەزاری بۆ هاووڵاتیانە و هەزار ڤاكسینی بۆ هاووڵاتیانی چینییە لە هەرێم. ئاشكراشی كرد، بەراورد بە مانگی ڕابردوو ژمارەی تووشبوون بە كۆرۆنا چوار هێندە زیادی كردووە. لای خۆشیەوە، وەزارەتی تەندروستی عیراق ناوی ئەو چین و توێژانەی یەكەمجار بە ڤاكسینی كۆرۆنا دەكوترێن بڵاودەكاتەوە و ئاماژە بەوەدەكات، كە سەرەتا ڤاكسینەكە بۆ 8 چین و توێژ بەكاردەهێنرێت، كە بریتین لە (كارمەندانی تەندروستی و ئەو هاووڵاتیانەی تەمەنیان سەرووی 50 ساڵە و ئەوانەی نەخۆشی درێژخایەنیان هەیە و ئاوارەكان و ئەوانەی چاودێری خێزان دەیانگرێتەوە و كارمەندانی ناوخۆ و نەخۆشی شێرپەنجە و زیندانیان و خانەكانی بەساڵاچووان و بێ سەرپەرشتان و ئەوانەی كارەكانیان مەترسیداری هەیە وەك فڕۆكەخانە و وێستگەی شەمەندەفەر و دەروازە سنوریەكان و مامۆستایان و ڕاگەیاندنكاران و خاوەنی چێشتخانەكان).
-
خەڵک وەزارەتی بەرگری ڕووسیا ڕایگەیاند، بەهۆی نیشتنەوەی لەناکاو، هەلیکۆپتەرێکی سەربازیی هێزی ئاسمانی ڕووسیا لە باکووری ڕۆژئاوای شاری حەسەکە لە سوریا کەوتووەتە خوار. لە بەیاننامەیەکی فەرمیدا کە تۆڕی هەواڵی سپۆتنیکی ڕووسی بڵاویکردووەتەوە وەزارەتی بەرگری ڕووسیا دەڵێت:"هەلیکۆپتەرەکە، هەلیکۆپتەری سەربازیی جۆری Mi-35Mی ڕووسی بووە، نەهێرشی کراوەتە سەر و نە تەقەی لێکراوە". ئەوەش خراوەتەروو، دوای هەڵوەشاندنەوەی ئەو ئەرکە سەربازییەی کە لەپارێزگای حەسەکەی سوریا پێی سپێردراوە کەموکوڕیی تەکنیکی لە کۆپتەرەکەدا ڕوویداوەو دەستەی تایبەتی کۆپتەرەکە هیچ مەترسیەکیان لەسەر دروست نەبووە. وەزارەتی بەرگری ڕووسیا ئەو هەواڵانەش ڕەتدەکاتەوە کە ئاژانسی هەواڵی سانای سوریا بڵاوی کردووەتەوە، کە هەلیکۆپتەرێکی ڕووسی لە ڕۆژئاوای تەل تەمەر لە باکووری ڕۆژئاوای شاری حەسەکە کەوتووەتە خوارەوە و فڕۆکەوانەکەی گیانی لەدەستداوە. ئاژانسی هەواڵی سانا پێشتر ڕایگەیاندبوو، لەنێوان گوندەکانی ڕیحانیە و قاسمیە لە ڕۆژئاوای ناوچەی تل تەمری باکووری ڕۆژئاوای حەسەکە، هەلیکۆپتەرێکی ڕووسی کەوتووەتە خوارەوە و فڕۆکەوانەکەی گیانی لەدەستداوە و ئەندامانی دیکەی دەستەی فڕۆکەوانی برینداربوون.
-
خەڵك- وەزارەتی تەندروستی عیراق ناوی ئەو چین و توێژانە بڵاودەكاتەوە، كە سەرەتا بە ڤاكسینی كۆرۆنا دەكوترێن و جەختیشدەكاتەوە، كە لەم مانگەدا 18 ملیۆن هاووڵاتی دەكوترێن. وەزارەتی تەندروستی عیراق لە بەیاننامەیەكدا ئاماژەی بەوەكردووە، سبەینێ 1ی ئازار یەكەم بەشی ڤاكسینی كۆرۆنا لە جۆری (سینۆفارم)ی چینی دەگاتە عیراق، كە 50 هەزار پێكوتەیە و بەشی هەموو پارێزگاكانی تێدایە. ئاشكراشی كردووە، سەرەتا ڤاكسینەكە بۆ 8 چین و توێژ بەكاردەهێنرێت، كە بریتین لە (كارمەندانی تەندروستی و ئەو هاووڵاتیانەی تەمەنیان سەرووی 50 ساڵە و ئەوانەی نەخۆشی درێژخایەنیان هەیە و ئاوارەكان و ئەوانەی چاودێری خێزان دەیانگرێتەوە و كارمەندانی ناوخۆ و نەخۆشی شێرپەنجە و زیندانیان و خانەكانی بەساڵاچووان و بێ سەرپەرشتان و ئەوانەی كارەكانیان مەترسیداری هەیە وەك فڕۆكەخانە و وێستگەی شەمەندەفەر و دەروازە سنوریەكان و مامۆستایان و ڕاگەیاندنكاران و خاوەنی چێشتخانەكان).
-
جاکۆ چانسلی کە بە یەکێک لە لایەنگرە سەرسەختەکانی دۆناڵد ترەمپ ناسرابوو، پەشیمان بۆتەوە و ئێستا لە دژی قسە دەکات. جاکۆب لەبەردەم دادوەردا پەشیمانی خۆی دەربڕیوە و ئاماژەی بەوەداوە کە لەژێر کاریگەری قسەکانی دۆناڵد ترەمپدا بووە، هەر بۆیە چۆتە سەر کۆنگرێسی ئەمریکا و کەوتۆتە هەڵەوە. جاکۆب ماوەی دوو مانگە لەگەڵ ٢٨٠ کەسی دیکەدا کە چونەتە سەر کۆنگرێسی ئەمریکا لە زینداندایە و چاوەڕوانی بڕیاری دادوەرن لەسەریان.
-
خەڵك- فەرماندەیەكی پێشمەرگە لە كەركوك ڕایدەگەیەنێت، چەكدارانی داعش دزەیان كردۆتە نێو هەندێك گوندی نزیك ڕێگەی سەرەكی كەركووك-ھەولێر و دەشڵێت: "دزەكردنی چەكدارانی داعش بۆ ناوچەكە بۆ پەیداكردنی نان و پێداویستی بووە". لیوا حەمە ڕێگر، فەرماندەی فەرماندەیی كەركوك لە پشكی پارتی بە ماڵپەڕی فەرمی حزبەكەی ڕاگەیاندووە، ژمارەیەك چەكداری داعش دزەیان كردۆتە نێو گوندەكانی نزیك شەقامی سەرەكی كەركووك-ھەولێر و هاووڵاتییانی ناوچەكە بە چاوی خۆیان ئەو چەكدارانەیان بینیوە لە گوندی شانشین. وتیشی، "هۆكاری دزەكردنی ئەو چەكدارانە بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە ناوچەكە هەندێك جووتیاری عەرەبی تێدایە و هاوسۆزن لەگەڵ داعش لەبەر ئەوەش چەكداران بۆ پەیداكردنی نان و پێداویستی خۆیان دەخزێنە نێو ئەو گوندانە". ڕاشیگەیاندووە، ئەو ناوچانە پێشتر داعشی تێدا نەبووە، چونكە زۆرینەی خەڵكی ناوچەكە كوردن و هەندێ گوندی عەرەبیش هەیە لە نێوان دوبز و ناوچەكە، پێشتر هێزی پێشمەرگە لە بەرزاییەكانی كانی دومەڵان جێگیر كرابوو، كە ئێستا پێشمەرگەی تێدا نییە، داعش بە دەرفەتی زانیوە بێتە ناوچەكە. ئاماژەی بەوەشكردووە، داعش ئەوەندە بەهێز نییە مەترسی بنێتەوە، لەگەڵ ئەوەشدا خەڵكێكی زۆر هەیە لە عەرەبەكانی ناوچەكە پێشتر داعش بوونە و ئێستا لەنێو ڕیزەكانی حەشدی شەعبیدان و هەر بۆیان هەڵكەوێت بە نان و چەك و ئۆتۆمبێلی حكوومەت هاوكاری داعش دەكەن.
-
خەڵك- فەرماندەیەكی پێشمەرگە لە كەركوك ڕایدەگەیەنێت، چەكدارانی داعش دزەیان كردۆتە نێو هەندێك گوندی نزیك ڕێگەی سەرەكی كەركووك-ھەولێر و دەشڵێت: "دزەكردنی چەكدارانی داعش بۆ ناوچەكە بۆ پەیداكردنی نان و پێداویستی بووە". لیوا حەمە ڕێگر، فەرماندەی فەرماندەیی كەركوك لە پشكی پارتی بە ماڵپەڕی فەرمی حزبەكەی ڕاگەیاندووە، ژمارەیەك چەكداری داعش دزەیان كردۆتە نێو گوندەكانی نزیك شەقامی سەرەكی كەركووك-ھەولێر و هاووڵاتییانی ناوچەكە بە چاوی خۆیان ئەو چەكدارانەیان بینیوە لە گوندی شانشین. وتیشی، "هۆكاری دزەكردنی ئەو چەكدارانە بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە ناوچەكە هەندێك جووتیاری عەرەبی تێدایە و هاوسۆزن لەگەڵ داعش لەبەر ئەوەش چەكداران بۆ پەیداكردنی نان و پێداویستی خۆیان دەخزێنە نێو ئەو گوندانە". ڕاشیگەیاندووە، ئەو ناوچانە پێشتر داعشی تێدا نەبووە، چونكە زۆرینەی خەڵكی ناوچەكە كوردن و هەندێ گوندی عەرەبیش هەیە لە نێوان دوبز و ناوچەكە، پێشتر هێزی پێشمەرگە لە بەرزاییەكانی كانی دومەڵان جێگیر كرابوو، كە ئێستا پێشمەرگەی تێدا نییە، داعش بە دەرفەتی زانیوە بێتە ناوچەكە. ئاماژەی بەوەشكردووە، داعش ئەوەندە بەهێز نییە مەترسی بنێتەوە، لەگەڵ ئەوەشدا خەڵكێكی زۆر هەیە لە عەرەبەكانی ناوچەكە پێشتر داعش بوونە و ئێستا لەنێو ڕیزەكانی حەشدی شەعبیدان و هەر بۆیان هەڵكەوێت بە نان و چەك و ئۆتۆمبێلی حكوومەت هاوكاری داعش دەكەن.