لە ماوەی 5 ساڵدا 207 ملیار دينار داهاتی ئاوی هەرێم بووە
بەڕێوەبەری گشتیی ئاو و ئاوەڕۆی هەرێم ڕایدەگەیەنێت، لەماوەی…
زیاترسەردێر
-
خەڵك- سكرتێری حزبی سۆسیالیست دیموكراتی كوردستان داوادەكات، وەك گوشارخستنە سەر بەغدا"ئاوی سەدەكان بگرێتەوە، و ئاوارەكان دەربكرێن كورد لەپرۆسەی سیاسی پاشەكشە بكات و كارتی ریفراندۆمیش بەرامبەر بەغدا بەكاربهێندرێت"، ڕەتیشیدەكاتەوە هەرێم و عیراق ڕێبكەون. لەدوای بەشداریی لە یادی كۆچی دوایی قادری حاجی عەلی ئەندامی دامەزرێنەری بزوتنەوەی گۆڕان و سیاسەتمەداری كورد، محەمەد حاجی مەحمود سكرتێری حزبی سۆسیالیست ڕایگەیاند" دەبێت هەرێمی كوردستان بەر لەهەرشتێك ماڵی خۆی رێكبخاتەوە، ئەگەر ماڵی خۆی رێكخست هەموولایەك ئامادەیە رێكەوتنی لەگەڵ بكات، لەئێستاشدا هەرێم و بەغدا قەت رێكناكەون ئەوشتانەی دەكرێن بۆ شەش مانگ تا ساڵێكە، ئەوەی ئێمە دەمانەوێت ئەوان نایكەن و ئەوەی ئەوانیش دەیانەوێت ئێمە نایكەین، چونكە بارودۆخیان لە ئێمە خراپترە و هەمو ئەو شتانەی دەكرێن ئارامكەرەوە و ئازاربەخشی كاتین، ئەگەرنا هەرگیز رێكناكەون". بە وتەی محەمەدی حاجی مەحمود"بەر لەڕێكەوتن دەبێت ماڵی كوردی یەكبخرێت، داهاتەكان رێكبخرێنەوە، هێزە سیاسییەكان پێكەوە كۆببنەوە و كاربكەن و بەرنامە بۆ هەڵبژاردنەكان بكەن، ئێمە ئەگەر هاوپەیمانی هەبێ دەرگامان كراوەیە، ئەگەر نەبوو بەتەنها بەشداری دەكەین، هاوپەیمانیش لە كەركوك بەئاسانی ناكرێت، رەنگە هەندێك حزب پێكەوە بیكەن، بەڵام هەموی پێكەوە هاوپەیمانێتی دروستناكەن". هەر لەبارەی پەیوەندییەكانی تێوان هەرێم و بەغدا، سكرتێری حزبی سۆسیالیست دیموكراتی كوردستان دەڵێت"بەغدا لەگەڵ ئێمە رێكناكەوێت، كارتی بەهێزمان هەیە و دەتوانین بەكاریبهێنن، ئەوانیش، كشانەوە لە پرۆسەی سیاسی عێراق، گرتنەوەی ئاوی سەدەكان و دەركردنی ئاوارەكانە، كارتی ریفراندۆمیش یەكێكی دیكەیە لە كارتەكانی فشار بەرامبەر بەغدا".
-
-خەڵك پەرلەمانی عیراق، پرسە بۆ كۆچی دوایی پەرلەمانتارێكی كورد دادەنێت و مستەفا كازمی سەرۆك وەزیرانیش سەردانی پرسەكە دەكات و سەرخۆشی خۆی لە پەرلەمان و كوسوكاریی كۆچكردوو دەكات. بەپێی چەند وێنەیەك كە لەلایەن میدیاكانی عیراقەوە بڵاوكرایەوە، سەرۆكایەتی پەرلەمانی عیراق لە بەغدا پرسەی بۆ كۆچی دوایی ئارام ناجی بالەتەیی پەرلەمانتاری پارتی دیموكراتی كوردستان داناوە و لە پرسەكەشدا محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمان پێشوازیی لە خەڵك دەكات و مستەفا كازمی سەرۆك وەزیرانیش سەردانیان دەكات و سەرخۆشی لە پەرلەمان و كەسوكاریی كۆچكردوو دەكات. ئارام ناجی باڵەتەیی، وتەبێژی فراكسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عیراق، دوای ماوەیەكی زۆر لە تووشبوونی بە ڤایرۆسی كۆرۆنا، لە 17ی شوبانی ڕابردوو لە یەكێك لە نەخۆشخانەكانی دهۆك كۆچی دوایی كرد. ئارام ناجی محەمەد ساڵح ناسراو بە ئارام باڵەتەیی لە 30- 10- 1979 لە پارێزگای دهۆك لە دایكبووە و خەڵكی گوندی بالەتەیە و خێزاندارە و باوكی كچ و كوڕێكە.
-
خەڵك- بەڕێوەبەرایەتی ئاوی سلێمانی ڕایدەگەیەنێت، ئەنجومەنی وەزیران ڕەزامەندی دا بە درێژكردنەوەی ماوەی لێخۆشبوون لەسەر قەرزی پارەی ئاو بە ڕێژەی لە%15 تا بەرواری 31ی3ی2021 بۆ هاوبەشانی ئاو. بەڕێوەبەرایەتی ئاوی سلێمانی لە ڕاگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، بە فەرمانی ژمارە 2531 ی سەرۆكایەتی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران، ڕەزامەندی درا بە درێژكردنەوەی ماوەی لێخۆشبوون لەسەر قەرزی پارەی ئاو بەڕێژەی لە%15 تا بەرواری 31ی3ی2021 بۆ هاوبەشانی ئاو. لەماوەی ڕابردوودا بۆ چەند جارێك لە لایەن ئەنجومەنی وەزیرانەوە ، ماوەی گەڕانەوەی قەرزی پارەی ئاو بە لێخۆشبوونی ڕێژەی %15 درێژكرایەوە . ئەمە لەكاتێكدایە ، لە سنوری پارێزگای سلێمانی زیاتر لە نیو ملیۆن هاوبەشی ئاو هەیە و هەر دوو مانگ جارێك كە پسووڵە دەڕواتەوە بۆ هاوبەشەكانی ئاو تەنیا لە %60ی پارەی ئاو دەدات.
-
خەڵك- بە تۆمەتی گەندەڵی و بەكارهێنانی دەسەڵاتەكانی، سەپاندنی سزای سێ ساڵ زیندانی بەسەر نیكۆلا ساركۆزی سەرۆكی پێشووی وڵاتەكەدا ڕادەگەیەنرێت. ئەمڕۆ دوو شەممە، دادوەریی فەرەنسا سەپاندنی سزای سێ ساڵ زیندانی بەسەر نیكۆلا ساركۆزی سەرۆكی پێشووی وڵاتەكەدا ڕاگەیاند و هۆكارەكەی بۆ تۆمەتەكانی تایبەت بە گەندەڵی و بەكارهێنانی دەسەڵاتەكانی لەماوەی سەرۆكایەتیدا گێڕایەوە. بەپێی یاساكانی فەرەنسا، ئەو سزایەی لەلایەن دادوەریی وڵاتەكەوە بەسەر ساركۆزیدا سەپێنرا، تەنیا ساڵێكى جێبەجێ دەكرێت. دەوترێت، ساركۆزی تۆمەتبارە بە یارمەیتدانی دادوەرێك، تا پۆستێكی باڵا لە مۆناكۆ وەربگرێت، لەبەرانبەر دەستەبەركردنی زانیاریی تایبەت بە لێكۆلبَینەوەكان لە پرسی پارەداركردنی هەڵمەتەكانی هەڵبژاردن، بەڵام بەهۆی یاساكانی وڵاتەكە، سەرۆكی پێشووی فەرەنسا كە ئامادەی دانیشتنی دادوەیی بوو "دانیشتنی گوێگرتن"، تەنیا یەك ساڵ زیندانی بەسەردا جێبەجێ دەكرێت.
-
خەڵك- لە كۆبونەوەی لیژنەی باڵای ڕووبەڕووبوونەوەی كۆرۆنا لە هەرێم بڕیاردراوە، كە دەوامی خوێندن لە ناوەندەكانی خوێندن بەردەوام بێت ، قەدەغەی هاتووچۆش لە هەرێمی كوردستان ڕانەگەیەنرێت. ئەمڕۆ دووشەممە 1ی ئازاری 2021 لە شاری هەولێر لیژنەی باڵای ڕووبەڕووبوونەوەی كۆرۆنا كۆبوەوە و بە پێی زانیارییەكانی "خەڵك" لە كۆبونەوەكەدا بڕیاردرا دەوامی خوێندن لە ناوەندەكانی خوێندن بەردەوام بێت، بەڵام ڕێكارەكانی خۆپارێزی لەناو قوتابخانە و خوێندنگەكان توندتر بكرێن. هەر بە پێی زانیارییەكان لە كۆبونەكەدا بڕیاری ئەوە دراوە، كە لە بازگەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و شارەكانی ناوەڕاست و باشووری عێراق پشكنینی كۆرۆنا بنرێت و بەبێ پشكنین رێگەی هاتن بە هیچ كەسێك نەدرێت. زانیارییەكان باس لەوەش دەكەن، كە هیچ بڕیارێك نەدراوە بەمەبەستی قەدەغەی هاتووچۆ لە نێوان شارەكانی هەرێم و ناو شارەكان ، لەگەڵ ئەوەشدا رێكارەكان توندتر دەكرێن، بەڵام بەستنی ماسك دەكرێتە ناچاری و هەركەسێك پابەند نەبێت، رووبەڕووی سزا دەبێتەوە.
-
خەڵك هاوسەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان ڕایدەگەیەنێت، ئومێدێكی زۆرمان هەیە ئەم پێنج شەممە هەرێم و بەغدا بگەنە رێككەوتن و انشاالله ڕێكە دەكەون . لاهور شێخ جەنگی، هاوسەرۆكی یەكێتی نیشتمانی كوردستان دوای بەشداریكردنی لە ڕێوڕەسمێك بۆ یادی قادر حاجی عەلی، كە لە تەلاری هونەری سلێمانی بەڕێوەچوو بە لەبارەی رێككەوتنی هەرێم و بەغدا بە ڕۆژنامەنوسانی راگەیاند، ئومێدێكی زۆر هەیە ئەم پێنجشەممەیە هەرێم و بەغدا بگەنە رێككەوتن. لە وەڵامی پەیامنێران كە ئایا ئەگەر نەگەنە ڕێكەوتن هەڵوێستی یەكێتی چی دەبێت هاوسەرۆكی یەكێتی ئاشكراشیكرد، ئیشەڵڵا رێكدەكەوین، دەبێت بگەینە رێككەوتن.
-
خەڵك- ئەندامێكی ئەنجومەنی پارێزگای هەولێر ڕایدەگەیەنێت ، بە پاساوی كۆڕۆنا زیاتر لە 6 مانگە نزیكەی 70 مزگەوت لەشاری هەولێر لە ڕۆژانی هەینی داخراون و نوێژی هەینیان تێدا ناكرێت و ئەوەی بەرامبەر بەو مزگەوتانەش كراوە، بڕیارێكی سیاسی و حیزبی یە و سزادانی كۆمەڵێك مامۆستایی ئاینی یە عباس محەمەد، ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای هەولێر بڵاویكردەوە، كە بە پاساوی بوونی كۆرۆنا و ڕێكارەكانی خۆپارێزی ماوەی شەش مانگە نزیكەی 70 مزگەوت نوێژی هەینیان تێدا ناكرێت، لەكاتێكدا لەو شارە هیچ جێگایەك بەو پاساوە بەداخراوەیی نەماوەتەوە، جگە لەوەش پاش یەك هەفتەی دیكە بڕیارە پشوازی لە پاپای فاتیكان بكرێ لە ڕێوڕەسمێكی گەورە و فراواندا. ڕاشیگەیاندووە، ئەوەی بەرامبەر ئەو مزگەوتانە كراوە بڕیارێكی سیاسی و حیزبی یە و سزادانی كۆمەڵێك مامۆستایی ئاینی یە بە پاساوی جیا جیا، چ ژیریەكە نوێژخوێنی ئەو مزگەوتەی داتخستووە دەخەیتە مزگەوتێكی دیكە هێندەی تر قەڵەباڵغی دەكەی، ئەوەیە پلانی ئەوقاف دژی كۆڕۆنا . بەشێك لە ناوی ئەو مزگەوتانەی نوێژی هەینیان ڕاگیراوە : 1.حاجی محمد سعید 2.مەلا سعید بندیان 3.سید حیدر 4.سید مەلا قادر 5.دوو برا 6.حاجی سدیق نانەكەلی 7.مەلا عمر 8. شێخ فخرالدین 9.عمر الفاروق 10.حاجی عزیز 11.شهید حسین 12.سلاح الدین الایوبی 13.سێ بەردان . قبا‌و . 14.قبا‌و 5 ی حسارۆك 15.حاجی سەنیە 16.حاجی فهیم 17.حاجی حمد امین نانەوا 18.عبداللە سعاتچی 19.حاجی عبداللە حمام چی 20.لەنگە
-
خەڵك- حكومەتی هەرێمی كوردستان ڕایدەگەیەنێت ، حكومەت زەمینەی ئازادی ڕادەربڕینی بۆ ڕاگەیاندنكاران دەستەبەر كردووە بۆ ئەوەی ڕۆڵی كاریگەری خۆیان لە كۆمەڵگەدا بگێڕن، دەشڵێت،"نابێ ڕێگە بدەن پیشەی پیرۆزی ڕۆژنامەگەریی، بە مەبەستی ناوزڕاندن و تۆمەت بەخشینەوە و تێكدانی ئاشتی كۆمەڵایەتی بەكاربهێنرێت". مەسرور بارزانی ، حكومەتی هەرێمی كوردستان ئەمڕۆ دووشەممە 2021/3/1 لە گەڵ نەقیب و ئەندامانی ئەنجومەنی سەندیكای ڕۆژنامەنووسانی كوردستان كۆبووەوە، لە سەرەتای كۆبوونەوەكەدا، ئازاد حەمەدەمین، نەقیبی سەندیكای ڕۆژنامەنووسانی كوردستان و ئەندامانی ئەنجومەنەكە ، كورتەیەكیان دەربارەی كار و چالاكییەكانی سەندیكاكەیان خستەڕوو و ئاماژەیان بە وەدا، كە لە هەرێمی كوردستان، ئازادی ڕاگەیاندن هەیە، بەڵام كاری میدیایی لە هەرێم ، لە ڕووی یاسایی و پیشەییەوە، پێویستی بە ڕێكخستنەوە هەیە بۆ ئەوەی ڕێگری لەو پشێوییە بكرێت كە لە بواری ڕاگەیاندن هەیە. سەرۆكی حكومەت جەختی لە پشتیوانی و پشتگیریی حكومەتی هەرێمی كوردستان كردەوە بۆ ڕۆژنامەنووسان و میدیاكارانی كوردستان و كاری ڕۆژنامەگەریی لە هەرێمدا و ئاماژەی بە ڕۆڵ و پێگەی ڕۆژنامەنووسان كرد، لە هوشیاركردنەوەی كۆمەڵگە و هاوكاریكردنی حكومەت لە دەستنیشانكردنی گرفت و كێشە و سەرپێچییەكان، بەمەبەستی نەهێشتنیان و چاككردن و باشتركردنی ئەزموونی حوكمڕانیی لە كوردستاندا، ئازادی ڕادەربڕین بنەمایەكی سەرەكی كۆمەڵگە پێشكەوتووەكانە. سەرۆكی حكومەت دووپاتیكردەوە، كە حكومەتی هەرێمی كوردستان، زەمینەی ئازادی ڕادەربڕینی بۆ ڕاگەیاندنكاران دەستەبەر كردووە بۆ ئەوەی ڕۆڵی كاریگەری خۆیان لە كۆمەڵگەدا بگێڕن. گوتیشی ڕاگەیاندنكارانی كوردستان ، نابێ ڕێگە بدەن پیشەی پیرۆزی ڕۆژنامەگەریی، بە مەبەستی ناوزڕاندن و تۆمەت بەخشینەوە و تێكدانی ئاشتی كۆمەڵایەتی بەكاربهێنرێت. سەرۆكی حكومەت دڵنیاییدا كە حكومەتی هەرێمی كوردستان، بە هەموو شێوەیەك داكۆكی و پشتگیریی لە ئازادیی كاری ڕۆژنامەگەریی لە كوردستان دەكات، بۆ ئەوەی ڕاگەیاندنكارانی كوردستان، بتوانن بە شێوەیەكی پرۆفیشناڵانە و دوور لە هەر ئەجێندایەكی ناپیشەییانە ، كاری خۆیان ئەنجام بدەن، بە جۆرێك لە بەرژەوەندی گشتی و پاراستنی دەسكەوتە نیشتمانییەكان بێت.
-
خەڵك- وەزارەتی نەوتی عیراق بڕی نەوتی هەناردەكراو و داهاتەكەی لە مانگی ڕابردوو ئاشكرا دەكات و ئاماژە بە بەرزبوونەوەی نرخی نەوتیش دەكات بەراورد بە مانگی ڕابردوو. بەپێی بەیاننامەیەك كە ئەمڕۆ دوو شەممە لەلایەن وەزارەتی نەوتی عیراقەوە بڵاوكرایەوە”، بەپێی داتاكانی هەناردەی نەوت، كە لەلایەن كۆمپانیای سۆمۆوە پێیان دراوە، لە مانگی شوباتی ڕابردوو بڕی 82 ملیۆن و 877 هەزار و 758 بەرمیل نەوت هەناردەی بازاڕەكانی جیهان كراوە". هەر لە بەیاننامەكەی وەزارەتی نەوتدا هاتووە”كۆی داهاتی بەدەستهاتوو دەكاتە 5 ملیار و 26 هەزار و 807 دۆلار”، ئەمەش بەراورد بە مانگی پێشوو ڕووی لە زیادبوون كردووە. وەزارەتی نەوتی عیراق دەڵێت”بەبۆنەی بەرزبوونەوەی بەهای نەوت لە بازاڕی جیهانیدا هەر بەرمیلێك نەوت بە بڕی 60 دۆلار و33 سەنت فرۆشراوە”، ئەمەش براورد بە مانگی ڕابردوو كە نرخی بەرمیلێك كەمتر بوو لەم نرخەی ئێستا، بەرزبوونەوەی بەرچاوی بەخۆوە بینیوە.
-
خەڵك- سەرچاوەیەكی ئەمنی ڕایدەگەیەنێت، دەیان خۆپیشاندەر ڕوویان لە گۆڕەپانی تەحریری ناوەڕاستی بەغدا كرد. ئەمڕۆ دوو شەممە، سەرچاوەیەكی ئەمنی بە میدیاكانی عیراقی ڕاگەیاند"دەیان خۆپیشاندەر بۆ پشتیوانی لە خۆپیشاندەرانی شاری ناسریە، ڕوویان لە گۆڕەپانی تەحریری ناوەڕاستی بەغدا كرد و هێزەكانی پاراستنی یاساش هەوڵیاندا ڕێگری لە گردبوونەوەیان بگرن". بە وتەی سەرچاوەكە"هێزە ئەمنییەكان ڕوویان لە گۆڕەپانی كەهرەمانە كردووە، تا ڕێگە لە گردبوونەوەی خۆپیشاندەران بگرن و لەو نێوەندەشدا كوتەك و بۆمبی دەنگيان لە دژی خۆپیشاندەران بەكارهێناوە". سەرچاوەكە دەڵێت"دوو حاڵەتی برینداربوون لەڕیزی خۆپیشاندەراندا تۆماركراوە بەهۆی لێدان و دروستبوونی تەنگەنەفەسییەوە، لەئێستاشدا هێزە ئەمنییەكان ڕێگەی شەقامی سەعدونیان بەئاراستەی گۆڕەپانی فیردەوس داخستووە".