سۆران.. بڕەپارەیەكی ونبوو بۆ عەرەبێك گەڕێندرایەوە - تۆڕی میدیایی خەڵک

سەردێر

خەڵك- كۆبوونەوەی مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان و هادی عامری نوێنەری چوارچێوەی هەماهەنگی لە پیرمام دەستیپێكرد. كەمێك لەمەوبەر بەسەرۆكایەتی هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی فەتح، وەفدێكی چوارچێوەی هەماهەنگی گەیشتە هەولێر. ئەو سەردانە لەكاتێكدایە، لە ئێستادا دیارترین داواكاری لایەنەكان هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و هەڵبژاردنی پێشوەختە، كە ڕەوتی سەدر داوای دەكات، مەسعود بارزانی پێشتر رایگەیاندبوو بە مەرجی قبوڵكردنی ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردنەكان پشتیوانی لە هەڵبژاردنی پێشوەختە دەكات. تا ئێستا دیار نییە هادی عامری بۆ دانوستانی پێكهێنانی حكومەت سەردانی هەرێمی كوردستانی كردووە یاخود دەستپێشخەریەكی پێیە بۆ گەیشتن بە چارەسەرە، عامری كە بەشێكە لە چوارچێوەی هەماهەنگی دژی هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانن بەر لە پێكهێنانی حكومەتێكی نوێ. بەر لە هاتنی بۆ هەرێمی كوردستان لەیەكەم وێستگەدا عامری وەكو گەورە دانوستانكاری لایەنەكانی چوارچێوەی هەماهەنگی لە بەغداد لەگەڵ محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمان كۆبووەوە. نەسار روبەیعی ئەمینداری فڕاكسیۆنی سەدر سكاڵای یاسایی تۆماركردووەو داوای هەڵوەشاندنەوەی پەڕلەمان دەكات، لە بەرامبەردا ئەمڕۆ ئەنجومەنی دادوەری عێراق رایگەیاند كە هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان لە دەسەڵاتی ئەودا نییە.
خەڵك- وەزیری پەروەردە و وتەبێژی وەزارەتی پەروەردە ڕەتی دەكەنەوە كە گۆڕانكاری بەسەر شێوازی دەوامكردن لە خوێندنگاكاندا هاتبێت و دەڵێن ڕۆژانی شەممە ناكرێت بە پشوو. ئەمڕۆ یەكشەممە 14/8/2022، د. سامان سیوەیلی، وتەبێژی وەزارەتی پەروەردە، بە ماڵپەڕی پارتی ڕاگەیاندووە، ئەو زانیارییانەی بڵاوكراونەتەوە، كە گوایە بۆ ئەمساڵی خوێندن رۆژانی شەممە لە قوتابخانەكاندا دەكرێتە پشوو، هیچ بنەمایەكی نییە، ئەگەر شتێكی لەو جۆرە هەبوایە ئەوا لە پەیجی فەرمی وەزارەتی پەروەردە دامان دەنا. وتەبێژی وەزارەتی پەروەردە وتیشی، دەوامی خوێندنگەكان هاوشێوەی ساڵانی رابردوو دەبێت، هیچ گۆڕانكارییەكی تێدا نەكراوە، هەروەها نە نیازی گۆڕانكاریمان هەیە و نە دەمانەوێت بیگۆڕین. هاوكات ئالان حەمە سەعید، وەزیری پەروەردەی حكومەتی هەرێمی كوردستان ڕایگەیاند، ئەو بابەتەی بەناوی راگەیاندنی وەزارەتی پەروەردە بڵاو كراوتەوە، دوورە لە راستییەوە، رۆژانی شەممە نەكراوەتە پشوو.
خەڵك- بەسەرۆكایەتی هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی فەتح، وەفدێكی چوارچێوەی هەماهەنگی گەیشتە هەولێر بۆ كۆبونەوە و گفتوگۆكردن لەگەڵ مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان. ئەو سەردانە لەكاتێكدایە، لە ئێستادا دیارترین داواكاری لایەنەكان هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و هەڵبژاردنی پێشوەختە، كە ڕەوتی سەدر داوای دەكات، مەسعود بارزانی پێشتر رایگەیاندبوو بە مەرجی قبوڵكردنی ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردنەكان پشتیوانی لە هەڵبژاردنی پێشوەختە دەكات. تا ئێستا دیار نیە هادی عامری بۆ دانوستانی پێكهێنانی حكومەت سەردانی هەرێمی كوردستانی كردووە یاخود دەستپێشخەریەكی پێیە بۆ گەیشتن بە چارەسەرە، عامری كە بەشێكە لە چوارچێوەی هەماهەنگی دژی هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانن بەر لە پێكهێنانی حكومەتێكی نوێ. بەر لە هاتنی بۆ هەرێمی كوردستان لەیەكەم وێستگەدا عامری وەكو گەورە دانوستانكاری لایەنەكانی چوارچێوەی هەماهەنگی لە بەغداد لەگەڵ محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمان كۆبووەوە. نەسار روبەیعی ئەمينداری فڕاكسیۆنی سەدر سكاڵای یاسایی تۆماركردووەو داوای هەڵوەشاندنەوەی پەڕلەمان دەكات،لە بەرامبەردا ئەمڕۆ ئەنجومەنی دادوەری عێراق رایگەیاند كە هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان لە دەسەڵاتی ئەودا نییە.
خەڵك- لە هەرێمی كوردستان لە چەند رۆژی رابردوودا مشتومڕ لەسەر جێبەجێكردنی سیستمی یەكپۆشی لەنێوەندەكانی خوێندنی باڵا بەتایبەت زانكۆكاندا دروستبووە. بەشێك لەگەڵیدان بەهۆی كەمكردنەوەی خەرجییەكان و سەرقاڵنەبوونی خوێندكاران بە پۆشاكەوە، بەشێكی دیكەش بەپێچەوانەوە دەڵێن لە زانكۆ پێشكەوتووەكانی جیهاندا یەكپۆشی نییە، لەبری ئەوە گرینگیدان بە پێشخستنی زانستی باشترە. لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا هەوڵی جێبەجێكردنی سیستمی یەكپۆشی درا لە ناو زانكۆكانی هەرێمی كوردستاندا و زانكۆی سەڵاحەدین وەك یەكەم زانكۆ بڕیاری جێبەجێكردنی سیستمەكەی دەركرد. هاوكات زانكۆی سەڵاحەدین بڕیاریدا بۆ ساڵی نوێی خوێندنی 2022-2023 سیستمی یەكپۆشی پەیڕەو بكات. بەبڕوای شارەزایانی خوێندن و زانست جلوبەرگ كاریگەرییەكی ئەوتۆ ناكاتە سەر پڕۆسەی خوێندن و بەرەو پێشچوونی كۆمەڵگە ئەوەندەی سیستمی حكومڕانی كاری تێدەكات. لەو بارەیەوە، كامیل عومەر، مامۆستای زانكۆی سلێمانی، بە (خەڵك)ی ڕاگەیاند، لە هەموو دنیادا سیستمی یەكپۆشی بوونی نەماوە، گرفتی ئێمە لە سیستمی خوێندنە، نەك لە بوون و نەبوونی یەكپۆشی. دەشڵێت، كێشەی دواكەوتنی زانكۆكان لە ڕووی زانستییەوە پەیوەندی بە لایەنی سیاسی و حكومڕانییەوە هەیە، سیستمی حكومڕانی هەرێمی كوردستان وەك جومگەیەكی بنەڕەتی و پێویستی كۆمەڵگە سەیری زانكۆ ناكات. ئاماژە بە ئەوەشدەكات، ژمارەیەكی زۆری زانكۆمان هەیە، ساڵانە 40 بۆ 50 هەزار دەرچووی زانكۆمان هەیە، پێویستە ئەمانە ڕێكبخرێن و هەلی كار بۆ دەرچووان بدۆزرێتەوە. بە بڕوای ئەو مامۆستایە، پێویستە زانكۆكان سەربەخۆییان پێبدرێت لەكاركردندا، نەك ببەسترێنەوە بە بڕیاری وەزارەتی دارایی و ڕێنماییەكانی ئەنجومەنی وەزیران و خوێندنی باڵا. هەموو ئەو كێشانەی هەمانە بە سیستمی یەكپۆشی چارەسەر ناكرێن، باشتروایە بیر لە چارەسەركردنی كێشە جەوهەرییەكان بكرێتەوە، كە دنیایەك كێشەی كارگێڕی و زانستیمان هەیە لەناو زانكۆكاندا. كامیل عومەر ئاماژە بە ئەوەشدەكات، نموونەی سەردەمی لە دنیادا یەكپۆشی نییە و ئەو سیستمە بوونی نەماوە، لە زانكۆكانی دونیادا ئازادی هەیە لە پۆشینی جل و بەرگدا ئەوان لە زانستدا ململانێ‌ دەكەن نەك لە پۆشینی جل و بەرگ. بەپێچەوانەوە بەشێكی دیكە بۆچوونیان وایە كە یەكپۆشی چارەسەری بەشێك لە گرفتەكان دەكات، بەتایبەت خەرجی بنەماڵەی خوێندكارەكان كە ساڵانە پارەیەكی زۆر لە كڕینی پۆشاكی لە ڕادەبەدەر بۆ خوێندكارەكانیاندا خەرجدەكەن. دەشڵێن، سیستمی یەكپۆشی سەرقاڵی خوێندكارانیش بە پۆشاكەوە كەمدەكاتەوە، چونكە پێشتر ڕەخنە لەوە گیراوە كە زانكۆكان بوونەتە شوێنی نمایشی جلوبەرگ، خوێندكاران هێندەی بە دوای دەستكەوتنی جلوبەرگی گرانبەهاوە بوون هێندە بەدوای لایەنی زانستییەوە نەبوون.
خەڵك- سووپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامی ئێران، هێرشی كردە سەر بنكەكانی كۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی كوردستان و شەڕ و پێكدادان روویدا. ستادی نیزامی كۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی كوردستان سەبارەت بە هێرشی سوپای پاسداران بۆ سەر پێشمەرگەكانی كۆمەڵە لە ناوچە سنوورییەكان رایگەیاند "كاتژمێر 9ی سەرلەبەیانی ئەمرۆ یەكشەممە سووپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامی بە كۆكردنەوەی هێزێكی زۆر و بە پاڵپشتی تۆپخانە و چەكی قورس بە مەبەستی زەبروەشاندن لە پێشمەرگەكانی كۆمەڵە لە هەوڵی بەزاندنی سنوورەكانی هەرێمی كوردستاندایه". راشیگەیاند “هەتا كاتژمێر 2ی پاشنیوەڕۆ دوو جار هەوڵی پێشڕەوی هێزی پیادەی سووپای پاسداران لەگەڵ بەرەنگاریی پێشمەرگەكانی كۆمەڵە پووچەڵكراوەتەوە و پاشەكشەیان پێكراوە". روونیشیكردەوە "هەموو هاوڕێیانی پێشمەرگەی كۆمەڵە سڵامەتن و لە ئامادەییدان".
خەڵك- ئەمڕۆ یەك شەممە ئاگر لە كەنیسەی مونیرە لە پارێزگەی جیزەی میسر كەوتەوە و بەهۆیەوە دەیان كەس گیانیان لەدەست داو برینداربوون. ئاژانسی رۆیتەرز بڵاویكردەوە، بەپێی ئامارە سەرەتاییەكان لە ئەنجامی ئەم رووداوەدا تا ئێستا 35 كەس گیانیان لەدەستداوە و 45ی دیكەش بریندارن. ئەگەری بەرزبوونەوەی زیاتری ژمارەی قوربانیانی رووداوی ئاگركەوتنەوەكەی كەنیسەكەی جیزە هەیە. لەلایەن هێزە فریاگوزارییەكان و تیمەكانی ئاگركوژێنەوە هەوڵی كوژاندنەوەی ئاگرەكە و رزگاركردنی هاووڵاتیان دەكرێت.
خەڵك- مستەفا هیجری لێپرسراوی گشتی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران رایگەیاند ئامادەكاری بۆ راگەیاندنی یەكگرتنەوەی هەردوو لایەنی دیموكرات دەكرێت. هیجری بۆ دەنگی ئەمریكا راشیگەیاند، هەنگاوەكانی یەكگرتنەوەی حیزبی دیموكرات چوونە پێشێ و ئێستا ئامادەكاری بۆ راگەیاندنی یەكگرتنەوەی هەردوو لایەنی دیموكرات دەكرێت. راشیگەیاند ناوی حیزبە یەكگرتووەكە، هەر ناوی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران دەبێت و لۆگۆی هەمان حیزبیش دادەندرێتەوە و دەستەیەكی كاتی رێبەریش لە سەركردایەتی هەردوو حیزب پێكهاتووە تا دوای ساڵێك هەڵبژاردن و كۆنگرە دەكرێت. ئاماژەی بەوەشكرد ئەم یەكگرتنەوەیە كاریگەری باشی دەبێت لەسەر رۆژهەڵاتی كوردستان. لەبارەی ئەگەری گفتوگۆی ئەم حیزبە نوێیە لەگەڵ كۆماری ئیسلامی ئێران هیجری رایگەیاند راستییەكەی ئەم یەككگرتنەوەیە بۆ ئەوە نییە كە گفتووگۆ لەگەڵ كۆماری ئیسلامیدا بكرێت، ئەوان سەلماندوویانە كە گفتووگۆیان ناوێت.
خەڵك- عەلی عەلاوی وەزیری دارایی عێراق روونكردنەوەی لەبارەی مووچەوە دا. وەزیری دارایی و ئابووری عێراق بۆ مێدیای فەڕمی وڵات رایگەیاند "ئەو پروپاگەندانە رەتدەكەمەوە كە باس لە پەككەوتنی مووچەی فەرمانبەران دەكەن بەهۆی قەیرانی سیاسی ئێستاوە". راشیگەیاند "دەوڵەت بەهۆی نەبوونی بودجەوە راناوەستێت، چونكە بودجەی 2021 هەیە‌و لەو رێگەیەوە دەتوانرێت بەبڕی 100 بۆ 120 ترلیۆن دینار پارە بۆ خەرجییەكان دابین بكرێت". روونیشیكردەوە " ئەگەر چوینە ساڵی 2023 بەبێ بودجە یاخود هەر یاسایەكی هاوشێوەی یاسای پاڵپشتی خێرا بۆ ئاسایشی خۆراك، ئەوكاتە حكومەت ناچار دەبێت بەگوێرەی بودجەی 2021 خەرجییەكانی بكات".
خەڵك- شەش ئامۆژگاری بۆ پاراستنی تەندروستی گورچیلەكان: ١- خواردنەوەی ئاوی پێوویست . ٢- خواردنی خۆراكی تەندروست . ٣- دورگەوتنەوە لە بەكارهێنانی دەرمان. ٤- ئەنجامدانی وەرزش ڕۆژانە. ٥- وازهێنان لەجگەرە كێشان . ٦- دوركەوتنەوە لە بەكارهێنانی دەرمانی گیایی . ڕاگەیاندنی خۆپاراستنی تەندروستی سلێمانی
خەڵك- لەگەڵ دەستپێكی دابەشكردنی مووچەی خانەنشینی شارستانی لە ئەمڕۆدا، خانەنشینێك لەسەرەی مووچەدا لە هەولێر گیانیلەدەستدا. ئەمڕۆ یەكشەممە، 14\8\2022، پەیامنێری (خەڵك) ڕایگەیاند، لە شاری هەولێر و لەبەردەم بانكی قەڵا خانەنشینێك بە ناوی مەسعود مەلا شاكر، لە سەرەی وەرگرتنی مووچەدا گیانی لەدەستدا. شایەتحاڵیكی ڕوداوەكە بە (خەڵك)ی ڕاگەیاند، خانەنشینەكە كاتێك هاتووە بۆ مووچە بەیانی زووبووە، كاتژمێر 5 ی بەیانی گیانی لەدەستداوە. ئەوە لەكاتێكدایە، بەپێی لیستی بڵاوكراوەی وەزارەتی دارایی و ئابووری بۆ دابەشكردنی مووچە، ئەمڕۆ و سبەینێ‌ مووچەی خانەنشینانی شارستانی دابەشدەكرێت. مانگانە لەكاتی دابەشكردنی مووچەدا بەهۆی قەرەباڵغی زۆرەوە خانەنشینان دەبنە قوربانی هەندێكیان گیانلەدەستدەدەن، هەندێكی دیكەش تەندروستییان تێكدەچێت.

سۆران.. بڕەپارەیەكی ونبوو بۆ عەرەبێك گەڕێندرایەوە

محەمەد حەسەن

هەواڵ بڵاوکراوەتەوە: 03/07/2022

خەڵك-

پۆلیسی سۆران بڕەپارەیەكی هاووڵاتییەكی عەرەب كە گەشتیار بووە لە تاڤگەی گەلی عەلی بەگ دەدۆزنەوە و رادەستی خاوەنەكەی دەكەنەوە.

بەشی پەیوەندیی و راگەیاندنی بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی سۆران رایگەیاند “دوێنێ هاووڵاتییەكی بەرەگەز عەرەبی دانیشتووی شاری بەغدا بەناوی حەمدی سلێمان حەسەن لە سنوری ناحیەی خەلیفان بڕی بیست و هەشت هەزار دۆلاری ئەمریكایی لە تاڤگەی گەلی عەلی بەگ ون كردبوو”.

راشیگەیاند “خۆش بەختانە لەلایەن گەنجیكی ناحیەی خەلیفان گەنجێكی دەست پاك بەناوی( محەمەد ئیسماعیل حسین ) دۆزرایەوە بەهاوكاری بنكەی پۆلیسی خەلیفان توانیان پارەكە بۆ خاوەنەكەی بگەڕێنەوە”.