چەند هۆكارێك وادەكەن لە وەرزی سەرمادا كێشی جەستەی كەسەكان زیاد بكات، پزیشكێكی پسپۆڕی زانستی خۆراك باس لە ئەو هۆكارن بۆ زیادبوونی كێش لە وەرزی زستاندا.
پێنچ هۆكاری زۆر گرنگ:
۱ ـــ وەرزش نەكردن و كەم بوونەوەی جووڵە : سەرما و دابەزینی پلەی گەرما دەبێتەهۆی كەم بوونەوەی ئارەزووی وەرزش و ڕێگەگرتن لە چالاكییە وەرزشییەكانی وەك ڕویشتن بە پێ و مەلە كردن و پاسكیل سواری ، لە هەمان كات دا مانەوە لە ماڵەوە بۆ ماوەیەكی زۆر دەبێتە هۆی خواردنی بڕێكی زۆر لە خۆراك، ئەوەش هۆكارە بۆ قەڵەو بوون.
۲ ـــ تووشبوون بە خەمۆكی وەرزی زستان: وەرزی زستان لە كۆمەڵێك كەس بە تێك چوونی میزاج و دڵتەنگی و زیاد بوونی دڵەڕاوكێ و كێشەی دەروونی ناسراوە ئەوەش پاڵ بە هەندێ كەسەوە دەنێت زیاتر پەنا بۆ زۆر خواردنی شیرینی بەرێت وەك نەستەله و كاری هەویر ۰
۳ ـــ تێك چوونی ئاستی هۆرمۆنەكان : بە تایبەت لەگەڵ هەڵكشانی تەمەن وەك نزم بوونەوەی ئاستی هۆرمۆنی ئیسترۆجین لە خانمان و تێستیڕۆن لە پیاوان، هەروەها بەرز بوونەوەی ئاستی هۆرمۆنی میلاتۆنین كە لێپرسراوە لە ڕێكخستنی سەعاتی بایۆلۆژی جەستە و كۆنتڕۆڵ كردنی جەستە.
٥ ـــ خواردنی بڕێكی زیاتر لە خۆراك: دوور و دێژی شەوگار دەبێتە هۆی زۆر خواردن بە هۆی بێزاری ، هەروەها هەستكردن بە سەرما ڕەنگە ببێتە هۆی زیاد بوونی ئارەزووی خواردن بە مەبەستی گەرم بوونەوەی لەش، جگە لەوەی خواردن لە كاتی سەرما تاموچێژی خۆشترە ، هەروەها لە كوردستان زیاتر ئەو خواردنانە دەخۆرێت كە بڕێكی زۆر وزیان تێدایە وەك سەروپێ ، نۆكاوی پڕ چەوری و دوگ و بەز ، محلەبی ، كاستەر ، جۆرەكانی شیرینی .
٥ ـــ نەخواردنەوەی بڕی پێویست لە ئاو، چونكە لە كەشی سارد كەمتر هەست بە تینوێتی دەكەیت ٫ لە هەمان كات دا نەخواردنی بڕی پێویست لە سەوزە و میوە كە دەوڵەمەندن بە ئاو .
ئامادەكردنی
دكتۆر كامەران ڕەسوڵ ژاژڵەیی، پسپۆڕی زانستی خۆراك
