سەرقاڵکردنی منداڵان و پڕکردنەوەی کاتەکانیان هەمیشە یەکێک بووە لە گەورەترین ئاستەنگەکان بۆ زۆرێک لە دایکان و باوکان، خۆشبەختانە تەکنەلۆژیا هەمیشە ئامادەیە بۆ یارمەتیدان لەم بابەتانەدا، چارەسەر پێشکەش دەکات کە ژیانمان ئاسانتر دەکات و شتی نوێمان فێر دەکات، و دوایین شۆڕشی تەکنەلۆجی داهێنانی زیرەکی دەستکرد بووە، کە هاتۆتە ناو ژیان و ماڵەکانمانەوە و بووەتە توخمێکی جەوهەری ئەزموونەکانی ڕۆژانەمان.
ئەگەر منداڵی بچووکت هەیە و کێشەت هەیە لە بەسەربردنی کات و تەرخانکردنی کات و ناپەرژییتە سەر ئامادەکردنی چیرۆکێک، گۆرانییەک، یان هەر بابەتێکی تر، زیرەکی دەستکرد دەتوانێت چارەسەری داهێنەرانەت بۆ دابین بکات، و بە چەند زانیارییەکی سادە دەتوانیت کات بەسەربردن و جۆر و چۆنێتی فێربوون بۆ منداڵەکانت دابین بکەیت و چالاکییەکانی ڕۆژانە بگۆڕیت بۆ ئەزموونی فێربوونی چێژبەخش.
ئێمە ٦ باشترین پراکتیزە دەخەینەڕوو کە یارمەتیت دەدەن لە کارلێککردن لەگەڵ منداڵەکانت بە بەکارهێنانی زیرەکی دەستکرد.
چات جی پی تی
زیرەکی دەستکرد توانای دابینکردنی چارەسەری داهێنەرانەی هەیە و لیرەدا ڕێگاکان دەخەینە بەردەمت:
پێش خەوتن چیرۆکێک دروست بکە
چیرۆکی پێش خەوتن بۆ زۆرێک لە منداڵان زۆر پێویستە، بە تایبەت ئەوانەی کە ڕاهاتوون پێی، بەڵام ڕەنگە ڕۆژێک ماندوو و بێ ئیلهام بیت، یان ڕەنگە هەموو ئەو چیرۆکانەت بۆیان خوێندبێتەوە کە کڕیوتە و پێویستت بە چیرۆکێکە ئامادە بێت بۆ منداڵەکانت کە چاوەڕێی تۆ دەکەن و بەبێ ئەو چیرۆکە بە خۆشی ناخەون.
دەتوانیت بە سادەیی چاتبۆتێکی وەک ChatGPT بە خۆڕایی بەکاربهێنیت و چەند ڕێنمایی و بیرۆکەیەکی سادەی پێ بدەیت، و لە چەند چرکەیەکدا دەست دەکات بە نووسینی چیرۆکەکە. بۆ ئەوەی زۆرترین سوود بەدەست بهێنیت، پێویستە بە وریاییەوە ڕێنماییەکان بنووسیت بەجۆرێک کە کەسایەتی و ئامانجدار بێت بۆ ئەوەی لەگەڵ کولتوورەکەتدا بگونجێت.
بۆنموونە:/هەوڵبدە بنووسە، “دەتوانی چیرۆکێکی پێش خەوتنم بۆ باس بکەیت دەربارەی کچێکی بچووکی ئازا (ناوێکی منداڵانە بۆی هەڵبژێرە) کە چەقۆیەکی سیحراوی هەیە و لە ژینگەیەکی ئارامدا دەژی. بوونەوەرێکی فێڵباز (ناوێکی خراپەکاری منداڵ دۆستی پێبدە) هەوڵدەدات زیان بە کچە بچووکەکە بگەیەنێت، بەڵام فێڵی زیرەک بەکاردەهێنێت بۆ ئەوەی سەرکەوتن بەدەستبهێنێت.”
چاتبۆتەکە لە چەند چرکەیەکدا ئەو چیرۆکە دروست دەکات کە داوای کردووە، لە ماوەی ١٠ خولەکدا دەتوانن بۆ منداڵەکانتان بیخوێننەوە، ئەنجامەکانیش سەرسوڕهێنەر و ناوازە دەبن.
دروستکردنی گۆرانی بۆ منداڵان
گۆرانی یەکێکە لە شتە بەناوبانگەکان بۆ منداڵان، وە زۆر باشە کە شتێکی کەسی و دروستکراوی خۆت بدەیت بە منداڵەکەت، بۆ دروستکردنی گۆرانی پێویستت بە گۆرانیبێژ و ئاوازدانەر و ئامێری مۆسیقا نییە زیرەکی دەستکرد ئاگاداری هەموو شتێک دەبێت.
ChatGPT بەکاربهێنە و داوای لێبکە 10 پێشنیارت پێبدات بۆ گۆرانی منداڵان. چاتبۆتەکە پێشنیار و ناونیشانی گۆرانییەکانی گونجاو بۆ منداڵان دەخاتە ڕوو، دەتوانیت یەکێکیان هەڵبژێریت، وەک “گەشتێک بۆ باخچەی ئاژەڵان”. دووبارە داوا لە چاتبۆتەکە بکە کە تێکستی گۆرانییەکی منداڵان بە ناوی “گەشتێک بۆ باخچەی ئاژەڵان” دروست بکات، ئەویش ئەوەی داوای دەکەیت دەینوسێت.
وێنەیەک دروست بکە کە لە خەیاڵی منداڵەکانتەوە ئیلهام وەرگیراوە
منداڵان زۆر حەز بە خەیاڵکردنی کارەکتەرەکان دەکەن و سەرسامکردنی کەسانی دیکە بە دەستکەوتەکانیان، هەروەها بە هاوکاری زیرەکی دەستکرد، دەتوانیت دەرفەت بە منداڵەکەت بدەیت کە ئەوەی لە مێشکیدایە دەرببڕێت و خەیاڵەکانی بە شێوەیەکی خۆش و پەروەردەیی بگەیەنێتە ژیان.
تەنها پێویستە بچیتە ناو بەشی وێنەی AI وەک ChatGPT و بچیتە ژوورەوە و ئامادە دەبێت بۆ دروستکردنی وێنە. باشتر وایە ڕێگە بدەیت منداڵەکەت خۆی وێنەکە دروست بکات و زانیارییەکانی ناوەوە بە شێوازی خۆی بنووسێت، بەڵام لە لایەکی دیکەوە باشترە هەندێک ڕێنمایی بۆ دابین بکەیت، وەک دڵنیابوون لەوەی وەسفەکە وردە و ئاراستەی ئەو وێنەیە دەکات کە پێشبینی دەکات.
کاتی خواردنی کەم
ئامادەکردنی خواردنی کەم و تەندروست بۆ منداڵانی بچووک (تەمەن 1 بۆ 5) دەتوانێت زۆر چالاک بێت، چێشتخانە شوێنێکی سەلامەت نییە بۆ منداڵان، بەو پێیەی منداڵ دەتوانێت بە چەقۆ، یان کەرەستەکانی ناوی ئازاری خۆی بدات.
بۆ دۆزینەوەی چارەسەرێک بۆ ئەم کێشەیە، دەتوانیت پشت بە ChatGPT ببەستیت بۆ پێشکەشکردنی پێشنیارەکان بۆ خواردنی کەم و تەندروست کە منداڵەکە دەتوانێت بەشداری تێدا بکات، بۆتی چاتەکە بکەرەوە، و هەوڵبدە بنووسە، “بیرۆکە بۆ خواردنی کەم و تەندروستم پێبدە کە منداڵان دەتوانن یارمەتیم بدەن بۆ ئامادەکردن”، و ئەوە دەبێتە ئامۆژگاری یارمەتیدەر بە منداڵەکەت.
دروستکردنی یاری بۆ منداڵان
ChatGPT بەکاربهێە بۆ پێشنیارکردنی ئەو یارییانەی کە لەگەڵ تۆدا بگونجێت و پێویستیان بە مۆبایل و ئامێر و کارامەیی تایبەت نییە.
لە چاتەکەدا بنووسە “یارییەکی سادە بۆ منداڵانی ساوا دروست بکە کە پێویستی بە ڕێکخستن و پاککردنەوەی زۆر نەبێت”، و دەتوانیت داواکارییەکەت بەپێی خواستی خۆت دابنێیت بە دیاریکردنی ژمارەی ئەو منداڵانەی کە هەتبێت، و ئایا کوڕن یان کچ، بۆ ئەوەی یارییەکی تایبەتمەندت پێبدات.
چاتبۆتەکە پێشنیاری ناوی یارییەکە و تەمەنی گونجاو و چۆنیەتی یاریکردن دەکات، هەروەها ئەو سوودانەی منداڵەکەت لە یارییەکەدا بەدەستی دەهێنێت.
ئەم ئەزموونە یارمەتیت دەدات پەرە بە تواناکانی منداڵەکانت بدەیت و کاتێکی باشیان لەگەڵیان بەسەر بەریت، لەبری ئەوەی پشت بە مۆبایلە زیرەکەکان ببەستیت، ئەمەش کاریگەری نەرێنی لەسەریان دەبێت.